Huusmosse

De huusmosse (Passer domesticus) is een klein zangvoegeltjen dee beheurt tot de femilie van de mossen (Passeridae).

De huusmosse eet veurnamelijk zaojen en insekken. De 't voegeltjen kan neet zingen mar wè tjilpen. De huusmosse beweeg zien eigen deur te vlegend of te springen. De mosse is een standvoegel: hij blief altied op dezelfde plekke woenen.

Kenmarken bewark

Een huusmosse hef een griesbrune kleur en een krachtige snavel. Mannetjes en wiefjes hemmen welende kleuren: 't mannetjen vuilt wat meer op en hef meer contras in zien verenkleed, hij hef een grieze kroene en een zwarte bef, tewiel 't wiefjen strepen op de rogge hef mit een egaole lochte bors. Allebeie de geslachen hemmen een streepjen bie de ogen zitten. Ze wonnen ongeveer 14 tot 16 centimeter groot en weeg hooguut dartig gram.

Verspreiding bewark

Huusmossen bin aorige cultuurvolgers. Ze hemmen der eigen werschienlijk in de prehistorie verspreid, deur de uutbreiding van de laandbouw van de meens te volgen. Huusmossen bouwen der nessen grege onder dakpannen en in gaoten in de muren of in bosjes. Ze leven grege in groepen en koemen vake in zwarms veur.

Nedersaksisch bewark

Der wonnen in 't Nedersaksisch meestentieds gien onderscheid emaak tussen soorten mossen, ze wonnen vake gewoon mossen, morsen, enz. eneumd. Hieronder zie-j een paor aandere dialekwoorden veur de huusmosse.

Drents: luneke, hoesmusse, huusmusse
Grönnegs: musk(e)
Stellingwarfs: huusmuske
Sallaands: huusmusse
Tweants: hoesmuske
Veluws:
- huusmus(se), huusmos(se)
- huusmors (Armelo, Putten, Bunsjoten)
- uusmusse (Attem)

Uutgaonde verwiezingen bewark

Commons: Huusmosse - plaatjes, filmkes en/of gelüüdsbestanden.