Boeked

(döärstüürd vanaf "Boekweit")

Boeked (Fagopyrum esculentum) is n kultuurgewas dat waorschienlik ofkomstig is uut n vrie dreug deel van China, en meer in t biezoender n gebied dat an Mantsjoerije, Mongolië of Tibet grenst. t Beheurt tot de familie van de duzendknuppen (Polygonaceae), waortoe oek de zwaoluwtong, parzikkruud en varkensgres beheuren. t Is n eenjaorige plant mit n holle rechtopgaonde rooie stengel, die meerdere keren vertakt is. De blaojen bin driehoekig tot hartvormig.

Boekedzaod
Boeked tussen gele lupine

De bleui begint al in n jong stadium, soms al nao zes weken, en gaot dan 25 tot 30 dagen deur. De bloemen bin in langstelige plumen egroepeerd, wit tot raoze van kleur, en der zit veul nektar in. Op arme groenden bereikt boeked n heugt van 50 sentimeter. Veurdat de bleui stopt bin der al riepe vruchten.

t Eetbaore zaod zit an dunne steultjes die in riepe toestand makkelik loslaoten. t Het n meel- en eiwitrieke inhoud, dat n bietjen op klever liekt. Der waren vrogger twee rassen bekend: op de veengroenden de Staphorster bruunzwarte en op de zandgroenden de Braobantse grieze boeked. De rassen van tegensworig produseren minder nektar as de ouwe rassen. Bie t beweren moet t zaod dreug wezen want t schimmelt gemakkelik. In een kilo zaod zitten ± 45.000 zaojen.

De vorm van t boekedzaod komt stark overeen mit die van beukenoetjes, waor t zien naam oek an dankt (beuk + weit), al bin beukenoetjes wel veul kleiner, oengeveer 6 millimeter lang. t Zaod worde tot meel emaolen, hoewel boeked beslist gien graon is. Boeked is n 'halfgraon'; de zaojen, t meel en alle are produkten die van boeked emaakt bin zit gien gluten, minsen mit seuliakie kunnen t dus prima eten.

In boekede meel zit veul magnesium, kalium en fosfor. t Is voedzaam en licht verteerbaor. Tegensworig wort t oek eteeld veur de geneeskunde.

Boeked liekt n graonprodukt, mar is t dus niet. t Meel dervan kan goed emengd worren mit dat van graonen. Pannekoeken van zo'n mengsel smaken iezig goed. Eroosterde boekedkorrels heten oek wel kasja en bin bekend uut de Oost-Europese keuken.

[disse mal bewarken]

Uutgaonde verwiezing

bewark
  Commons: Boeked - plaatjes, filmkes en/of gelüüdsbestanden.
  Disse pagina is eschreven in 't Putters