Kulenburg

(döärstüürd vanaf "Culemborg")

Kulenburg (Nederlaands: Culemborg) is ne stad en gemeente in de Betuwe, in de Nederlandse previnsie Gelderland en hef ne oppervlaakte van 31,23 km² (woarvan 1,49 km² waater). Binnen de gemeentegrenzen bunt gin andere darpen. Kulenburg had 10.369 huze in 2004, der waren 1.430 bedrieve en rundum 10.300 warkplaetse.

Gemaente Kulenburg
Vlagge van de gemeante Kulenburg Waopn van de gemeante Kulenburg
(Vlagge van Kulenburg) (Waopen van Kulenburg)
Lokatie van de gemeante Kulenburg
Lokatie van de gemeante Kulenburg
Informasie
Proveensie Gelderlaand
Heufdplaatse Kulenburg
Geografie en bevolking
Öppervlakte
 - Laand
 - Water
31,23 km² km²
29,74 km² km²
1,49 km² km²
Inwonners
Bevolkingsdichtheid
27.080 (1 juli 2006)
1911 inw./km² inw./km²
Koordinaten 51° 57′ N, 5° 14′ O

Koördinaoten: 51° 57′ N, 5° 14′ O

Aoverig
Belangrieke verkeersaoders A2, N320
Netnummer 0345
Postkode 4100-4107
Offisiële webstie www.culemborg.nl

Geskiednis

bewark

Handelsdarp

bewark

Ourspronkelek was Kulenburg n handelsdarp, elaegen op den stroomrugge van et riveertjen de Meer en den zudeleken ooverwal van den Lek. Ten westen doarvan bouwden den Heer van Bosinchem (Beusichem) in de 12de eeuwe n kasteeltjen.

Vri-jstad

bewark

Op "Sente Nycolausdach" (Sinterkloas) in 1318 ontvingen de poorters van de noo verstarkte naederzetting van euren heer, Jan van Bosinchem, stadsrechten woarunder tolvri-jheid op den joarmarkt en et asielrecht. Kulenburg wierd 'n Vri-jstad. Dit wol neet zeggen dat iederene zich vri-jelek kon vestigen. De stad had nen eigen rechtsproak. Wee iets op oet-evretten had, mos veur schout en skepenen verschienen en ontleep zienen straf neet. Moar hi-j kreg wal nen kans zich te verdaedigen. Zolang as e in Kulenburg verblef, wierd zienen schuldeiser neet in den stad too-eloaten. "Noar Kulenborg goan" betekenden in Amsterdam dan ok failliet goan.

Stadsuutbreiding

bewark

In de 14de eeuwe kwam der ne stadsmure en -grachte um bendes en vi-jandeleke tröppe buten de stad te holden. Tweemaol wierd de stad buten de bestoande muurn uutgebreid. Umstraeks 1370 an de noordkante mit n skipperskwarteer, den zogeneumden Haavndiek en twintig joar later an de zuudkante woar de noaberschoppen Lanxmeer en Pariesch derbi-j wödden etrokken onder de name Ni-jstad. Zo ontstonden n soort van "dreestad". Ok den Havendiek en de Ni-jstad wierden ommuurd.

Nòg een kasteel

bewark

In de 14de eeuwe bouwden Jan II, den zich Heer van Kulenburg neumden, n groot kasteel an de oostziede van de stad. Van dit kasteel is noo alleneg den kasteeltuun nog ovver. Franse tröppe hebt et in 1672 veur et grootste dele verwoost woarnoa et in de joaren noa 1735 af-ebrokken wodden.

Galleri-je

bewark