Diftongen in t Grönnegs

Diftongen in t Grönnegs (en t Oostfrais) binnen in vergelieken mit de anner Leegsaksische varianten n bitke vrumd. Der binnen noamelk twij soorten diftongen in t Grönnegs, dijent woarbie baaide klanken liekweerdeg binnen en dijent woarbie ain van baaide klanken minderweerdeg is (brekens en ôfrondens).

Liekweerdege diftongen

bewark

De liekweerdege diftongen binnen dijent dij t dudelks tou heuren binnen veur Grönnegers zulf. Baaide klanken worden even gaauw achter nkander oetsproken, zunder n tuzzenletter of rust. Hierbie gaait t om de volgende kombinoatsies. Voak stoanen nait de Nederlaandse verliekensboare varianten der nait bie, omdat dijent apmoal net even aans binnen. De ae is n klank tuzzen de aa en e ien, verliekenboar mit de Texoanse oetsproak van I (ik).

schriefwieze oetsproak veurbeeld oet aander toal veurbeeld oet t Grönnegs
ai aa-ie fine (Brits Engels) nait
aai aa-ie (langgerekte aa) dry (Brits Engels) draai
aauw ae-oe now (Amerikoans Engels) naauw
eu ö-uu Göteborg (Sveeds) geuten
ij ae-ie day (Cockney) dij
ou ə-oe about (Brits Engels) goud
ui aa-uu thousand (Skots) gruin

Nait liekweerdege diftongen

bewark

De nait liekweerdege diftongen binnen dubbelklanken woar de gemiddelde Grönneger nait zo bie noadenkt. Dizzent worden noamelk ook nait schreven. t Biezundere van t Grönnegs is dat aigelks elke klinker wel n diftong is, ook de klanken woarvan de maiste Grönnegers nait waiten dat t dubbelklanken binnen. Bie dizze nait liekweerdege diftongen wordt de twijde maisttieds t körtst oetsproken en vaalt doarom ook nait zo op. Sumtieds gaait dit aansom en veraandert de eerste letter wel ais ien n j of n w.

schriefwieze oetsproak veurbeeld oet aander toal veurbeeld oet t Grönnegs
a ae-ə (körte ae) cat (Brits Engels) dat
aa ae-ə (laange ae) land (Brits Engels) (iets laanger) laand
e e-ə bern (Deens) bel
è è-ə there (Brits Engels) vèr
ee è-ie may (Amerikoans Engels) nee
eu ú-ə (laange u) sœur (Fraans) veur
i i-ə dit
ì (ook -eer) ì-ə fear (Brits Engels) meer
ie ie-ə Frysk (Frais) pien
o o-ə for (Deens) hok
ö ö-ə first (Brits Engels) dörst
ô ô-ə âld (Frais) ôf
ó (schreven as o) ó-ə (körte ó) og (Deens) op
oa (ook -oor) ó-ə (laange ó) saw (Brits Engels) Soar
oe u-oe flu (Brits Engels) doe
oo o-oe know (Amerikoans Engels) boom
u u-ə für (Duuts) dut
ui ö-ie blui
uu uu-ə uur (Nederlaands) tuug