Den '''here''', mangs ok wal '''vrouwe''', was in et [[Ancien Régime]] den '''heerser''' van nen [[heerlijkheidheerlekheid]]. Hi-j was deurgoans nen leenkearl van et [[laandsheerlijkheidlaandsheerlekheid|laandsheerleken]] gezag boaven him. In den [[Laege Laanden|Nederlaanden]] kon dat nen [[graaf|grave]], nen [[hartog]], nen [[prinse-biskoppe]] of nen [[vörst-abt]] wean. In et geval dat den keizer dreks boaven den here stoand en dizzen dus geen hiërarchiesen binding had mit nen ''"tussenliggende heerschoppi-je"'', proaten wi-j oaver nen [[bannerhere]] of ok wal van nen ''"rieksunmiddelleken heerlijkheidheerlekheid"''. Dit waren mangs gans machtige leu dee zich mit nen gooden afloop wisten te verzetten teggen den invlood van den hartog of den grave van et umrengenden gebeed en zo hun unofhänkelekheid wisten te bewaoren.
Ene van den weinig volleadig zelfstaandig ebleaven heern was dee van [[Ravenstein|heerlijkheidheerlekheid Ravenstein]]. Nen aandere untwekkeling kenden den zelfstaandig ebleaven [[Mechelen|heerlijkheidheerlekheid Mechelen]], waor uutendelek deur oaverarving den keizer zelf ok ''here van Mechelen'' wierd. Iets soortgelieks gebeurden naodat den [[prinsbisdomme Utrecht|biskoppe van Utrecht]] zien wealdleken heerskoppi-je had oaverdaon an [[Karel V van et Heiligen Roomsen Riek|Karel V]]. [[Utrecht|Utrecht]], [[Grunnen|Grunnen]] en [[Oaveriessel|Oaveriessel]] wödden ok heerlijkhedenheerlekheden mit den keizer zelf als here. Dizzen "hoogn" heerlijkhedenheerlekheden gingen bi-j den [[Plakkoat van Verlaotinghe|ofzwering van den Spoansen könning]] oaver op den [[Stoaten-Generoal van den Nederlaanden|Stoaten-Generoal]] van den [[Republeek der Zeaven Vereanigden Nederlaanden|Vereanigden Proveensien]].
Noa den ofschaffing van et [[Ancien Régime]], dit is bi-j den innoame van den [[Oostenrieksen Nederlaanden]] of bi-j den instelling van den [[Batoafsen Republeek]] in [[1795]], wödden alle heerleken rechten op-eheaven. Veur nen kleinen dele wödden dee under könning [[Willem I der Nederlaanden|Willem I]] wier herstald, zoas et [[jächtrechte]] en et [[visrechte]]. Et oaverheidsgezag (et rechte um funksionaorissen te beneumen) verloar den here veur altied in [[1830]] bi-j den invoering van den [[Belgiesen Groandwet]] of in [[1848]] bi-j den invoering van den Nederlaandsen [[gemeentewet]]. Et warkelek ende van den heerleken rechten wierd in Nederlaand tot staand ebreg in [[1923]] deur den ofschoffing van geneumden heerleken wildrechten.
