Verskil tüsken versys van "Publius Cornelius Tacitus"

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
TXiKiBoT (Oaverleg | bydragen)
K bot derbie: nn:Tacitus
Xqbot (Oaverleg | bydragen)
K botderbie: ext:Tácitu; cosmetische veranderingen
Regel 1:
[[Ofbeelding: Gaius Cornelius Tacitus.jpg|thumb|right|200px|Publius Cornelius Tacitus]]
 
''Publius Cornelius Tacitus'' (ong. [[50]]-[[120]]) was nen [[Romeinse Riek|Roomsken]] geschiedenisoonderzeuker en skriewer en [[köjermeaister]]. Vake wördt hee neumd as n grötstn geschiedenisoonderzeuker van t Roomske Riek. Hee keus dudelik de [[republikein|republikeinse]]se regearingsvörm boawn de [[keaizer|keaizers]]s. Hee beskreef keaizers net zo gewoon as t gewone volk en gavn doarumme ne gooe kiek op t leawn van toew.
 
== Leawn ==
Tacitus wör wellich in [[55]] n. Chr. geboorn in ne laandelike femilie oet Gallia Narbonensis ([[Fréjus]] of [[Vaison-la-Romaine]]) of [[Gallia Cisalpina]] ([[Padua]]). In [[77]] trouwdn hee met n dochter van n roadsman van det joar, [[Gnaius Lulius Agricola]]. Den wördt in [[84]] terugge haald oet [[Brittania]] duur [[Domitianus]]. Van Agricola wör doarnoa neet völle mear vernömn totdet hee oet de tied köm in [[93]]. Zinn oarfenis gung an Tacitus an de neuze vuurbie.
 
Mear toch wus Tacitus n goodn naamn op te bouwn. Eankele joarn noa zin trouwn was hee woarskienlik al ''XX-vir'' (leaidsman van n priesterroad van 20 man). Van G. Alföldy keump t idee det Tacitus duur [[Titus]] is an eduudt as [[quaestor augusti]] (eenn den at de preakn van n keaizer skreef en vuurdreug), duur ne grafsteen an de [[Via Nomentana]] in [[Rome]]. Woarskienlik hef hee dit woark edoan van 80 - 82. Op n 13en september 81 köm Titus oet de tied, en köm Tacitus in n [[Senaat]] as [[Homo Novus]] (eenn den as eerste oet zinne femilie in n Senaat keump). Ook blik oet zin grafskrift det hee in 84 of 85 t anbod van börgemeaister van Rome ofsleug en direkt volkstribuun (''[[tribunus plebis]]'') wör. In 88 was hee ''vuurganger'' ([[praetor]]) in de rechtsproak en heurdn hee bie n priesterroad van Vieftene, woerduur at hee völle anzeen kreeg. In 89 wördt hee oet ezeundn noar ene van de Roomske proveensies. Hieroawer is neet völle bekeand.
Regel 10:
Toew keaizer [[Domitianus]] op 18 september [[96]] wör umme bracht, wör Tacitus ekeuzn tot [[Consul Suffectus]] (vervangnd roadshear) vuur t joar [[97]]. Oonder n niejn keaizer [[Trajanus]] köm hee völle an geskiedenisskriewn too en beheurdn hee tot de politieke top. In 112 en 113 was hee leaidsman oawer de proveensie [[Asia]], wat nen slim gewilden post was. In ongevear 120 köm hee oet de tied.
 
== Woark ==
[[Ofbeelding:Lipsius manuscript.jpg|thumb|t vuurblad van ne oetgave van Tacitus zin woarkn in ne versie van [[Justus Lipsius]] oet [[1598]].]]
 
=== ''De vita et moribus Iulii Agricolae'' (''Agricola'') ===
''De vita et Moribus Iulii Agricolae of Agricola'' hef um en noabie de 30 bladziedn en beskrif zin skoonvaa Gnaius Lulius Agricola. Oet egeewn in [[98]], terwiel at Trajanus keaizer was.
 
Regel 20:
t Beukn hef ook spoers van [[köjerkeunst]], wat n kenmoark is van de stiel ''laudatio'', woertoo dit beukn heurt.
 
=== ''De origine et situ Germanorum'' (''Germania'') ===
[[De origine et situ Germanorum]] of ''Germania'' keump ook oet in 98. As eerste wördt doarin [[Germania]] en öar volk besprökn, doarnoa de gebroekn en dan de verskeaidene Germaanse stamn. Hierumme is t book ne grote welle vuur oonderzeukers.
 
Regel 27:
Dee moaln det n Romeinsn keaizer ewunn har van de Germaann dut hee van de haande as vearn dee at de keaizers zikzölf in t gat steukn en dus grote onzin.
 
=== ''Dialogus de oratoribus'' ===
In 102 skreef hee de ''Dialogus de oratoribus'' vuur Lucius Fabius Lustus, n vervangnd roadshear van dee tied. Dit book haandelt zik um t verval van de köjerkeunst. Meestieds wördt dit woark ezeen as zinne wending tot geschiedenisskriewer en t rugge toodreein van de köjerkeunst.
 
=== ''Historiae'' ===
''[[Historiae]]'' is t eerste van Tacitus zin grote en grötste geskiedenisbeskriewiges, den at duur breewe tusken um en [[Plinius n Jongerdn|Plinius minor]] deels terugge noar n bepoald joartal te brengn is. Doaroet is te leazn det hee in t joar 106 met t joar 79 an t beskriewn is, en det hee in 109 met [[Titus Flavius Domitianus|Domitianus]] zin beweend gangs is. In dit woark beskrif hee de geskiedenisse van t Romeinse Riek gedoernde t [[veerkeaizerjoar]] 69 en oonder t beweend van de [[Flavii]]. Dr wördt edacht det t woark oet ongevear twaalf of veerteen beuke besteun, mear doar beent r nog mear veere van oawer, en t begin van t viefde.
 
== Skriefstiel ==
Tacitus skreef in t [[Zilverlatien]]. n Soort [[Latien]] wat nog völle klassieke kenmoarkn har, mear kleaine ofwieknde stielkenmoarkn har. t wör gebroekt vanof ongevear 50 n. Chr.
 
== Oetgoande verbeendiges ==
*[http://benbijnsdorp.info/tacitus.html Tacitus' Annaaln duur Ben Bijnsdorp umme zat noar t Hollaands]
*[http://users.skynet.be/oudheid/literatuur/tacitus.htm ne bladziede van] [http://users.skynet.be/oudheid/index.htm '''De klassieke Oudheid'''] [http://users.skynet.be/oudheid/literatuur/tacitus.htm besteed aan Tacitus]
Regel 42:
* [http://janusquirinus.org/essays/Tiberius.html , ''Tacitus and Tiberius'', JanusQuirinus.org, 1994.] (Engels)
*[http://www.jerryfielden.com/essays/suetonius.htm - J. Fielden, ''Suetonius and the reign of Tiberius: a comparison with other sources'', JerryFielden.com, 2000.] (Suetonius en de regerige van Tiberius: ne vergeliekige met aandere weln (d.i. Tacitus, [[Cassius Dio]] en [[Velleius Paterculus]])) (Engels)
 
 
[[Kattegerie:Tweants artikel]]
Regel 60 ⟶ 59:
[[et:Tacitus]]
[[eu:Publio Kornelio Tazito]]
[[ext:Tácitu]]
[[fi:Tacitus]]
[[fr:Tacite]]