|
[[Image:Location_IJssel.PNG|thumb|right|200px|De Iessel]]
De [[revier]] de '''Iessel''' (Nederlaands: ''IJssel'' of ''Gelderse IJssel'', um an te duden det 't niet de [[Hollaandse Iessel]] is) is een oftakking van de [[Ri'jn]]. De revier takt bi'j [[Westervoort]] an de oostkaante van [[Arnem]] of van de Ri'jn en streumt noordoostelk (en later oostelk)noordelek naorhen 't [[Ketelmeer]]. De Iessel is omdebiumdebi'j 125 kilometer laank.
De oorspronkeleke bobenloop van de Iessel is niet 't trejek Westervoort - [[Doezebarg]] (det egraoben is), mar de [[Olde Iessel]], teengswoordigsteengswoordig een zi'jrevier die bi'j Doezebarg in de Iessel uutmondt. Aandere zi'jrevieren bint de [[Berkel]] en de [[Schipbeek]]. 't [[Ganzediep]] is een olde oftakking.
Van [[Dèventer]] töt nao [[Hattem]] is de Iessel de greensgrèens tussen [[Gelderlaand]] en [[Oaveriessel]], mar gedeelten van det trejek ligt hielemaol in Oaveriessel (bi'j Dèventer, [[Ols]] en [[Wi'je]]). Det giet ok op veur 't leste trejek. Nao [[Kampen]] en 't daor teengaover eleeng [[Ieselmuun]] vörmen de revier een kleine [[revierdelta|delta]], mar buten 't [[Keteldiep]], de heufdtak, bint de aandere naarms of-edamd.
De veurnaomste plaotsen an de Iessel bint [[Zutfent]], [[Dèventer]] en [[Kampen]]. [[Zwolle (Oaveriessel)|Zwolle]] ligt a'j 't sekuur bekiekt niet an de Iessel mar an 't [[Zwatte Water]], mar de mèensen ziet Zwolle toch vake as een Iesselstad. Historische stadties an de Iessel bint ok Doezebarg en Hattem.
== Geschiedenis ==
't Lik derop det de Iessel ontstaon is omdebiumdebi'j 12 veur Christus, toen as de [[Romeinse Riek|Romeinse]] strieder [[Nero Claudius Drusus|Drusus]] de Ri'jn op de Olde Iessel ansleut deur middel van een kenaol det ze de [[Fossa Drusiana]] neumden. Dit is de teengswoordige bobenloop van de Iessel. De Romeinen hebt dit kenaol angelegd umdet ze d'r aover prakkezeerden de greens van 't Riek van de Ri'jn naor de [[Elbe]] te verschoeven (wat ze niet veur mekaar ekregen hebt). Ze wollen de Fossa Drusiana gebruken um mit boten naor Flevo Lacus (een meer daor as now [[Flevolaand]] lig) te kunnen varen.
Mit de toetreding van dartien [[Nederlaand|Nederlaandse]] steden töt de [[Hanze]] in de 15e eeuw, naamp de Iesssel een belangrieke plaots in op de hanzeroutehaanzeroute. TeengswoordigsTeengswoordig ku'j kuierend of op fietse laangs de Iessel de hanzeroutehaanzeroute volng.
== Veluwerally ==
Elk jaor op de leste zundag van september wordtwördt op de Iessel de [[Veluwerally]] ehölden. Mit honderden dielnemers is dit ien van de grootste kano-prestaotsietochten in Nederlaand. Ze startenstart vanuut [[Rhederlaag]] bi'j [[Giesbeek]], mit ofstanden töt an Zutfent (35 km), Dèventer (50 km) of Kampen (100 km). 't Is ok meuglik um 't trejek Dèventer - Kampen te varen: ok 50 km, mar dan he'j minder stroom mit.
== Iesselcitaoten ==
| 