Verskil tüsken versys van "Kumries"

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
[[Ofbeelding:Siaradwyr y Gymraeg ym Mhrif Ardaloedd Cymru.png|thumb|250px|Antal sprekers van 't Kymrisch in percenten, per gebied in [[Kymrië]]]]
't '''Kymrisch''' of '''Wels''' (in de taal zelf: ''Cymraeg'', [[Engels]]: ''Welsh'') is neen [[Keltische talen|Keltische taal]], dee veural espreuken wonnen in [[Kymrië]] deur neen deel van 't [[Kymriërs (volk)|Kymrische volk]].
 
't Is bekend deur [[glos]]sen vanof de [[9e eeuw|9e eew]]. De taal beheurt tot de [[Keltische talen]] en is verwant mit 't [[Iers-Gaelisch]], 't [[Bretons]], 't [[Cornisch|Kornisch]], 't [[Manx-Gaelisch|Mans]] en 't [[Schots-Gaelisch]]. 't Wonnen eschreven in de Kymrische variaant van 't [[Latains alfabet|Latiense alfebet]].
 
Over de hele wereld bin der ongeveer 700.000 meensen dee Kymrisch praoten, veurnamelikveurnamelijk in [[Kymrië]] zelf (611.000), [[Engelaand]] (133.000) en [[Chubut (previnsie)|Chubut]] in [[Argentinië]] (5.000). Der bin oek kleine gemeenschappen in [[Verienigde Staoten van Amerika|Amerika]] en [[Kanneda]]. In [[2004]] wönnen 't deur 21,7 % van de bevolking espreuken, neen stieging mit 2 % sinds [[1991]]. Alsmar meer meensen praoten Kymrisch, allewel 't altied tweetalig is - ze praoten oek [[Engels]] of, in Argentinië, [[Spaans]]. 't Kymrisch wonnen veural espreuken op 't plattelaand van [[Kymrië]], in 't noorden en in 't westenwessen. Daor is disse taal vake oek gedeeltelijk de onderwiestaal op de legere schoelen. 't Hoogste antal sprekers vie-j in 't gebied [[Gwynedd]], waor 76,1% van de bevolking Kymrisch as moerstaal hef. Disse taal ma-j neet deur mekaar haolen mit de [[Kymrisch-Engelse dialekken]], dit bin Engelse dialekken dee espreuken wonnen in Kymrië en bin dus neet Keltisch.
 
De Kymrische grammatikagrammatica en uutsprake bin naor konsequentconsequent. De op twee nao langste plaosnaam ter wereld is in 't Kymrisch: [[Llanfairpwllgwyngyllgogerychwyrndrobwllllantysiliogogogoch]]. 't Is neen samenstelling dee steet veur: "De karke van de heilige Maria in de luwte van witte haozebomen bie de dreikolke bie Sunte-Tysilio's rooie grotte."
 
Literaire teksen in 't Kymrisch bestaon alà sinds 1100. Op hejen is der neen [[Kymrische literetuur|bleuiende literetuur]] in 't Kymrisch.
 
* Vanof 1982 is der oek neen Kymrischtalige tillevisiezender: [[S4C]].
* Op 9 meert 2008 wönnen bekend emaak dat 't '''Kymrisch''' neen koco-officiële staotus krieg binnen de [[Europese Unie]]. Dat betekent dat burgers 't Kymrisch maggen gebruken as ze mit ene gaon praoten of schrieven van de Europese instellingen.
 
== Geschiedenisse ==
 
De oudste nog bekende bronnen van 't Kymrisch gaon weer tot in de [[6e eeuw|6e eew]]. De taal uut dee periode wonnen oek wel Vrog-Kymrisch eneumd. Hiervan is min over-ebleven. Van de [[9e eeuw|9e eew]] tot de [[11e eeuw|11e eew]] was dat Oud-Kymrisch. Van de [[12e eeuw|12e]] tot de [[14e eeuw|14e eew]] is dat Middel-Kymrisch. Daornao kump 't Medern-Kymrisch, dat in twee periodes verdeeld kan wonnen. Van de [[14e eeuw|14e]] tot de [[16e eeuw|16e eew]] neen Vrog-Medern-Kymrisch en daornao neen Laot-Medern-Kymrisch dat begun bie de [[Biebel]]vertaling van [[William Morgan]] in [[1588]].
 
== Uutgaonde verwiezing ==
*[http://website.leidenuniv.nl/~jongelingk/projects/wlshintr/welshgrammar/wg00les.html Kymrische grammatikagrammatica veur beginners]
 
{{Interwiki|code=cy|naam=Kymrische}}
{{Dia|Disse pagina is eschreven in 't [[Nunspeets]] in de [[Algemene Nedersaksische spelling]]}}
{{Commonscat|Welsh language|Kymrisch taal}}