Verskil tüsken versys van "Uro"
Nij, @Grönneger 1, kist dit noakieken? |
(Geen verskil)
|
Versy up 17:59, 20 okt 2009
De uro (€) is de offiesjele muntainhaid van 16 van de 27 lidstoaten van de Uropese Unie (EU). Dizze stoaten, dij soam de Urozoane haiten, binnen Belgie, Duutslaand, Finlaand, Frankriek, Griekenlaand, Ierlaand, Itoalie, Luxemburg, Malta, Nederlaand, Oostenriek, Portugal, Siprus, Slovakaai, Slovenie en Spanje[1]. De muntainhaid is ok in gebruuk in vief aander Uropese laanden, mit en zunder offisjele ofsproaken, en wordt den doagelks deur om en bie 327 miljoen Uropeanen. Meer as 175 miljoen mìnsen ien haile wereld gebruken muntainhaiden dij mit de uro verbonden binnen, woaronder meer as 150 miljoen in Afrika. De uro is de twijde muntainhaid in de wereld as opslagmunt en as handelsmunt, noa de Amerikoanse dollar[2]. Sunt dat der ien november 2008 meer as €751 miljard ien omloop waar het de uro de dollar achter zok loaten as muntainhaid mit de maiste optelde woarde aan cash ien omloop[3]. Bie IMF roamens van t BBP en koopkracht is de urozoane de twijde grote ekenomie ien haile wereld. De noam uro (euro) is offisjeel aannomen op 16 dizzember 1995[4]. t werd introduseerd ien finansjele markten as n boukholdmuntainhaid op 1 janewari 1999, dou t de vrougere Uropese Boukholdainhaid (ECU) vervangen het mit n ratsio van 1:1. Uromunten en urobraifkes binnen op 1 janewari 2002 ien omloop brocht.
Aigenschoppen
De uro is verdaild in 100 senten, dij sumtieds urosenten nuimd worren om dudelk tou môken dat t zok nait om n aander muntainhaid handeld. Aal munten hebben n gemainschoppelke ziede dij zain loat hou veul of dat t woard is, mit n laandkoart op achtergrond. Behaalven de 1-, 2-, en 0,05-uromunten hebben de munten koarten mit allaint de 15 oldste urozoane-laanden derop. Sunt 2007 binnen der veur de aander munten koarten dij ok laanden van buten de unie zain loaten, zo as Noorweeg. De aander ziede van de munten het n ofbeelden dij per laand verschilt. Aal munten, mit aal ofbeeldens, kinnen in aal laanden van zoane bruukt worren. Der binnen €2-, €1-, 50s-, 20s-, 10s-, 5s-, 2s-, and 1s-munten. Om de twai lutste munten nait te bruken tou hebben, worren veul betoalens ofrond noar vief sent ien Nederlaand en Finlaand[5]. Urobraifkes binnen der as €500, €200, €100, €50, €20, €10 en €5. Zie hebben aal n aigen kleur en binnen môkt om n spesefieke periode ien Uropese geschiednis tou gedenken.