Verskil tüsken versys van "Gotisch"
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
copypaste is nait altied t beste geleuf k :) |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 28:
*Ainklaanken en twijklaanken kinnen volgd worden deur n {{IPA|[w]}}, dij middelkerwies uutsproken waar as twijde dail van twijklaank dij ien n klaank as {{IPA|[u]}} ìndegde. : ''alew'' {{IPA|[aleːw]}} "oliefeulje" (< Latain ''oleum''), ''snáiws'' {{IPA|[snɛːws] }} ("snij"), ''lasiws'' {{IPA|[lasiws]}} "muide".
===Mitklinkers===
{| border="2" cellpadding="5" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; text-align: center; font-size: 95%;"
!
!colspan=2|Lipkmitklinkers (labioalen)
!colspan=2|Tandmitklinkers (dentoalen)
!colspan=2|Alveolèrmitklinkers (alveolèren)
!colspan=2|Palatoalmitklinkers (palatoalen)
!colspan=2|Velèrmitklinkers (velèren)
!colspan=2|Lipvelèrmitklinkers (labiovelèren)
!Glottoalmitklinkers (glottoalen)
|-
!Plofklaanken
| ''p'' {{IPA|/p/}}
| ''b'' {{IPA|/b/}}
|colspan=2|
| ''t'' {{IPA|/t/}}
| ''d'' {{IPA|/d/}}
|
| ''?ddj'' {{IPA|/ɟː/}}
| ''k'' {{IPA|/k/}}
| ''g'' {{IPA|/ɡ/}}
| ''q'' {{IPA|/kʷ/}}
| ''gw'' {{IPA|/ɡʷ/}}
|
|-
!Sisterklaanken
| ''f'' {{IPA|/ɸ, f/}}
| ''b'' {{IPA|[β]}}
| ''þ'' {{IPA|/θ/}}
| ''d'' {{IPA|[ð]}}
| ''s'' {{IPA|/s/}}
| ''z'' {{IPA|/z/}}
|colspan=2|
| ''g, h'' {{IPA|[x]}}
| ''g'' {{IPA|[ɣ]}}
| ''{{IPA|ƕ}}'' {{IPA|/ʍ/}}
|
| ''h'' {{IPA|/h/}}
|-
!Haalfklinkers
|colspan=2|
|colspan=2|
|colspan=2|
|
| ''j'' {{IPA|/j/}}
|colspan=2|
|
| ''w'' {{IPA|/w/}}
|
|-
!Neusklaanken
|
| ''m'' {{IPA|/m/}}
|colspan=2|
|
| ''n'' {{IPA|/n/}}
|colspan=2|
|
| ''g, n'' {{IPA|/ŋ/}}
|colspan=2|
|
|-
!Ziedklaanken (lateroalen)
|colspan=2|
|colspan=2|
|
| ''l'' {{IPA|/l/}}
|colspan=2|
|colspan=2|
|colspan=2|
|
|-
!Trilklaanken
|colspan=2|
|colspan=2|
|
| ''r'' {{IPA|/r/}}
|colspan=2|
|colspan=2|
|colspan=2|
|
|}
Gotische mitklinkers binnen deurentied èndklaankverhard. t Het n haileboel sisterklaanken (allewel veul doarvan mangs haalfklinkers wezen kinnen, t is swoar dij tou schaaiden) dij ontstoan binnen deur klaankveraanderens dij soam Wet van Grimm en Wet van Verner nuimd worden, en dij karakteristiek binnen veur Germoanse sproaken. Wat ien de Germoanse sproakengroep uniek is, is de {{IPA|/z/}} dij nait ien {{IPA|/r/}} veraanderd is. t dubbel schrieven van mitklinkers môkt dat docht wordt dat der ien Gotisch laanke mitklinkers waren: ''atta'' {{IPA|[atːa]}} "voar", ''kunnan'' {{IPA|[kunːan]}} "kennen" (Nederlaands ''kennen'', Duuts ''kennen'', Sveeds: ''kunna'').
====Plofklaanken====
* De stemloze plofklaanken {{IPA|/p/}}, {{IPA|/t/}} en {{IPA|/k/}} worden weergeven as ''p'', ''t'' en ''k'': ''paska'' {{IPA|[paska]}} ("Poaske", van Grieks πάσχα), ''tuggo'' {{IPA|[tuŋɡoː]}} ("tonge"), ''kalbo'' {{IPA|[kalboː]}} ("kaalf"). Middelkerwies waren dizze plofklaanken aaspireerd, zoas ok ien maiste moderne Germoanse sproaken.
* Ledder ''q'' raaizeegt middelkerwies n stemloze lipvelère plofklaank, {{IPA|/kʷ/}} ({{IPA|[kʷʰ]}}), vergeliekboar mit Latains ''qu'': ''qiman'' {{IPA|[kʷiman]}} "kommen".
* Stemhebbende plofklaanken {{IPA|/b/}}, {{IPA|/d/}} en {{IPA|/ɡ/}} worden weergeven mit ledders ''b'', ''d'' en ''g''. Zie waren middelkerwies allain ien woordbegun en noa neusklaanken tou vinden, ien aandre stees haren zie sisterklaank aanderklaanken (allofonen), of stemloze plofklaanken: ''blinds'' {{IPA|[blints]}} "blind", ''lamb'' {{IPA|[lamp]}} "laam".
* {{IPA|[ɟː]}} is aaltemit de uutsproak wèst van ''ddj'': ''waddjus'' {{IPA|[waɟːe]}} "muur" (Sveeds ''vägg''), ''twaddje'' {{IPA|[twaɟːeː]}} "twee (genitief)" (older Sveeds ''tvägge'').
{{Germoans}}
| |||