Verskil tüsken versys van "Liemers"

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Droadnaegel (Oaverleg | bydragen)
KGeen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
{{Zie dv|De dialectendialekten van de Liemers wordt behandeld in ut artikel [[Liemers (dialect)]]}}
[[Ofbeelding:LocatieLiemers.PNG|right]]
De '''Liemers''' is eenne streekstreake in Oost-Gelderland endee wordtrowweg grofwegbegrensd begrensdwöd deur [[Rien]], [[Iessel]], [[Olde Iessel]] en de [[Duuts]]e grenze. Vake wordt de Liemers bi-j den [[Achterhoek]] erekkend. Alhoewal zeker utet oosten van de Liemers ergarg gerichtericht is op den [[Achterhoek]] heurt utet doar geografischgeografies nietneet bi-j. Wal bunt de plaatsen [[Weal]], [[Achterweal]] en de gemeente [[Montferland]], die geografischgeografies ezienezene bi-j de Liemers heurt, tegenswoordigs bi-j de Regio [[Achterhoek]] in-edeeld.
 
==Herkomst van den noamename==
DoarDer wödtwöd wal eens gesteld dat den noamename "Liemers" ofkump van ''Pagus Leomerike'', woarbi-j ''pagus'' op 'gouw' of 'gewest' sloog en ''leomerike'' op [[leem]]riekenrieke groand. Aandere verkloaringen küntkönt wean dat et "in dende luwte" betekkent (dende luwte tussen Montferlaand en [[Posbank]]) en dat et verwiestverwis noar et [[Latien]]sense "[[limes]]" (grenze) dee doar vröggervrogger lengs dee streke löp in oldenstreake tiedenleep.
 
==Streken==
De Liemers wordtwöd verdeeld in de zand-Liemers en de klei-Liemers. De zand-Liemers ligt in utet noordoosten van de liene [[Diem]] - [[Doezebarg]]. Van oldsheer was de zand-Liemers armer as de klei-Liemers. Op de klei wonen oaver ut algemeen rieke boeren, deur de vruchtboare grond. Op utet zand wonen de arme keuterboerenkötterboeren. Grote delen van de zand-Liemers waren tot in de [[19e eeuw]] nog onontgonnen hei, woar in schamele hutten vaak ut "uutschot" van de samenleaving wonen. Onder andere pastoor De Ponti van [[Den Diek]] hef doar verandering in an-ebracht. Hi-j vrog in ut begin van de [[19e eeuw]] an deden bisschop van [[Utrecht]] of der op de [[Diem]]se Hei eenne [[karke]] ebouwd mocht worden um de bevolking van de Hei normen en weerden bi-j te brengen. De [[Heidemij]] is rond de zelfdenzelfde tied begonnen met utet ontginnen van de [[Beak]]se, [[Weal]]se en [[Diem]]se Hei.
 
Op deden klei ontstond al vrog de [[baksteenindustrie]], vanweage de grondstof, dèn der genog veurhanden was. Veural langs de [[Rien]] van [[Spiek]] (''Spijk'') noar [[Pannerden]] wodden völle ''stinoaves'' (''steenovens'') gebouwd. Ut ''stinoavesvolk'' mos onder zwoare umstandigheden lange dagen maken um an eennen schameleschamelen botteram te kommen. Nog altied bunt der in de Liemers steenfabrieken.
 
==Heufdplaatse==
As heufdstad van de Liemers wördtwöd vake [[Zevenaar]] ezienezene. Zevenaar is de grootste plaatse. In 1912 kwam de "Turkish - Macedonian Tobacco Company" kortweg Turmac noar Zevenaar. De fabriek gaf völle wark an de arme keuterboertjeskötterboertjes van de zand-Liemers. De Turmac is tegenswoordigs BAT ewodden en dut binnenkort de hele productieproduktie oaver noar [[Duutsland]] en [[Polen]]. DeDen grootstegrootsten en oldeoldsten warkgever van de stad verdwient doarmet uut utet stadsbeeld.
 
De dialectendialekten uut disse streek wördtwodt ok [[Liemers (dialect)|Liemers]] enuumd en bunt oavergängsdialectenoavergangsdialekten tussen et [[Nederfrankisch]] en et [[Nedersaksisch]].
 
==Plaatsen in de Liemers==