Verskil tüsken versys van "Mönster"

'''Münster''' is nen [[stadsdistrictstadsdistrikt]] (''kreisfreie Stadt'') in et noordelek deledeel van [[Noordrhain-Westfele]], [[Duutslaand]]. Et is dende heufdstad van den [[Münster (regio)|Regierungsbezirk Münster]]. Münster hef 272.106 inwonners en 'n oppervlaakteoppervlakte van 302,83 km². DenDe [[Universiteit van Münster]] is ene van dende ouldstenoldste universiteiten van Duutslaand.

Den name Münster kump van et [[Latien]]se ''monasterium'' (klosterklooster) en verwiestverwis annoar dende oprichting van et [[bisdom Münster]] deur [[Karel de Grote]] in [[793]]. Den eersten biskoppebiskop was [[Liudger (apostel der Gruningers)|Liudger]]. Tiedens dende [[Middeleeuwn]] was Münster ne bleujende [[hanze]]stad.

In [[1534]] verjogen deupsgezinden den toonmoaligentoonmoaligee biskoppebiskop [[Frans van Waldeck]]. Toon zi-j den macht in hendende hende hadden kreggenekreggen, verspreiddeverspreidden zich dende tieding dat Münster et ni-je [[Jeruzalem]] was. Den ni-jen leider van dende stad, [[Jan Matthijs]], stond allennigalleneg too dat gedooptengedeupte [[wedergeboorte (christendom)|wedergeborenen]] in Münster mochtenmochen wonnen; zi-j dee dat neet waren wödden verdreaven. Den verdreaven biskoppebiskop steldestelden 'n ni-j leager soamensamen mit steun van zowal [[protestantprottestant]]en as dende [[Rooms-Katholieke Karke]] en beleagerden dende stad. In Münster zelf radicaliseerderadikaliseerden dende beweaging. [[Jan van Leiden]] wierd uutendelek den leider en steldestelden gemeenschap van gooderengoderen en [[polygamie]] in. NeEen joar later ([[1535]]) veel dende stad, en heelden dende tröppentröppe van den biskoppebiskop ne wreednwrede huusholding. Jan van Leiden wierd terechtgesteldterecht-esteld en an dende Lambertikarke hengthönk nog altied dende kooikauwe woarin zien liek wierd tentoongesteldtentoon-esteld.

DenDe [[VredeVrea van Münster]] en [[VredeVrea van Osnabrück|Osnabrück]] in [[1648]] maaktenmaken van Münster 'n onafhankelek bisdommebisdom: et gebeed blef hierdeur Rooms-KatholeekKatteliek. NeEen aander belangriek underdele van dende VredeVrea van Münster was et ende van den [[TachtigjoarigeTachtigjoarigen Oorlog]] en dende erkenning van dende onafhankelekheid van Nederlaand deur Spanje. In [[1672]] veel Münster under leiding van biskoppebiskop [[Bernhard von Galen]] dende [[Republiek der ZevenZeuven VerenigdeVereanegde NederlaandenNederlanden]] binnen. In [[Grunnen (stad)|Grunn]] wödtwöd nog altied joarleks dende oaverwinning op den biskoppebiskop van Münster (bi-jgenoamdj-enaamd ''[[Bernhard von Galen|Bommen Berend]]'') herdacht, mit et [[Grunnegs_OntzetGrunnegs Ontzet]].

In [[1802]] wödden Münster veroaverd deur dende [[PruusenPraissen|Prusen]] en tot heufdstad van [[Westfalen]] emaakt. Tiedens den Tweeden WealdkriegeWealdkrieg wierd Münster veur et grotengrootste deledeel verwoost deur geallieerdeallieerde bombardementen, moar noa den kriegekrieg wierd Münster in oldeolden stiel herbouwd.

Münster hef samen mit [[Osnabrück]] dende beschikking oaver nen eigen vleegveld: LüghaavnnLochhaavn Münster-Osnabrück.

Belangrieke monumenten dee-t dende historie van dende stad beschrievenbeschrievt bunt:

*et laatgotiesenlaatgotiese stadhoes uut dende 14den14de eeuwe, woar in [[1648]] demde [[VredeVrea van Münster]] wierd ondertekkend

*dende gotisengotiese ''Lambertikarke'' uut dende 14den14de en den 15den15de eeuwe

*den romaansen kathedralekathedraal 13denuut de 13de eeuwe mit monumentaal binnenwark en astrologies uurwark uut [[1542]]

* dende zgn. ''Überwasserkirche'' uut dende 14den14de eeuwe

[[Ofbeelding:Muenster Braun-Hogenberg.jpg|thumb|center|680px|Anzicht op Münster vanof et ZuedZuud-westen in et joar 1570]]

*[http://www.muenster.de/ WebsteeWebstea gemeente]