Verskil tüsken versys van "Protestantisme"

't '''Protestantisme''' is een streuming in 't [[christendom]], dee besteet uut veule verschillende karkelijke genootschappen. Naos de [[Rooms-Katholieke Karke|Rooms-Kattelieke Karke]] en de [[Oosters-Orthodoxe Karke]] is 't protestantisme de belangriekste streuming binnen 't [[christendom]]. 't Is ontstaon tiejens de [[Riffermasie]] in de [[16e eeuw]] naodat verschillende [[theologie|theologen]], waoronder [[Maarten Luther|Marten Luther]], [[Huldrych Zwingli]] en [[Johannes Calvijn|Jehannes Calvien]] armoe hannen mit de Rooms-Kattelieke Karke over de christelijke leer en de karkelijke praktiek.

 

Een eerste begin van 't protestantisme is te zien in de ideeën van de Engelsman [[John Wycliffe]], dee in de [[14e eeuw]] an de eerste [[Ingels|Engelse]] vertaling van de [[Biebel]] begun en hum verzetten tegen de mach en riekdommen van de Rooms-Kattelieke Karke. Oek de [[Tsjechië|Tsjechische]] hoogleraar [[Jan Hus]] wees an 't begin van de [[15e eeuw]] op de orgenisasie van de karke en 't gezag van de [[paus]]. Beien wollen ze de karke zuveren van on-Biebelse invleujen en 't weerummebrengen naor der Biebelse oorsprong. Kenmarkend veur veule riffermatoren (Wyclif, Hus, en laoter oek Luther) is de morele verdejiging van de vors en lokale aodel tegenover de paus en de geestelijkheid.

 

Eers bie de [[Godsdiensvrede van Augsburg]] in [[1555]] en bie de [[Vrede van Münster]] in 1648 kwammen an disse oorlogen een einde en wönnen 't protestantisme overal erkend.

 

De leer van 't protestantisme, veural wat de verschillen mit de Rooms-Kattelieke Karke angeet, kan samen-evat wonnen mit vier uutspraken in 't [[Latien]]:

 

: Verlossing is een gave van God dee-j verdienen kunnen, mar dee allinnig via Jezus Christus verkregen kan wonnen deur 't geleuf.

 

Der bin verschillende protestanse streumingen:

 

* (Evangelisch) [[Lutheranisme]]

* [[Calvinisme]]

* [[Presbyterianisme]]

 

In Nederlaand is de [[Protestanse Karke in Nederlaand]] 't grootste protestanse karkelijke genootschap dit wanen eers de [[Nederlaanse Hervormde Karke]], [[Griffermeerde Karken in Nederlaand]] en [[Evangelisch-Lutherse Karke]]).

 

Binn disse streumings zeent ook nog wier nen machtigen hoop ofsplitsings ewes. Rechtevoort is t gerefformeerd protestaantisme, woer at ongevear 20% van de Neerlaandse bevolking tooheurt, in 5 heuwdgroepn te verdeeln:

 

Verwant:

[[nrm:Récriauntisme]]

[[oc:Protestantisme]]

[[pl:Protestantyzm]]

[[pt:Protestantismo]]