Verskil tüsken versys van "Soest"

'''Soest''' is nenn [[darp]] en [[gemeente]] in dende [[NederlaandNederland]]sense [[proveensieprevinsie]] [[Utrecht (previnsie)|Utrecht]] en hef eenne oppervlaakteoppervlakte van 46,47 km². Soest, Soesterbarg en SoestduunenSoestdunen bunt rieke an duunendunen, woold, heide en wiezen, grotendeals bruukt as oefengebeed veur et [[Könninkleken Laandmacht|NederlaandsenNederlaandse leager]].

==HarkomstHerkumste van den name Soest==

Den name Soest: Zoys, Soyse, Suysen, Sose: Bronne op dende grenze van hoogn en laegen groand. Of et kump van neaderzetting an 'ziede-oost'. Den eursprong van et darp ligt ok an dende oostkante van den [[Engh]].

DenDe eersteneerste spoorn van (tiedelekentiedeleke) bewonning rundumme Soest bunt trög evonden in dende [[SoesterduunenSoesterdunen]]. Rundumme 11.000 joar veur Christus bevölkten enkele jägersgröppen dizzendizze strekestreake. DenDe sporen bestoanden uut enkele steenstenen warktuugkenswarktuugkes uut 8000 veur Christus. DenDe [[grafbulte]]n op den Esch en dee in et Munnekenbos bunt van rundumme 2500 veur Christus.

DenDe eersteneerste beskrieving van Soest kump uut [[1029]]. In [[2004]] vierden et darp dan ok heur 975-joarig bestoan. Soest ontstoand as nenne kolonie uut et dichtbikortbi-j eleagen [[Amersfoort]]. DenDe eersteneerste boern gingen op dende zuudoost helling van den Esch wonnen, nen uutloper van dende [[UtrechtsenUtrechtse Heuvelrugge (stuwwal)|UtrechtsenUtrechtse Heuvelrugge]]. Zo waren zie bescharmd teggen dende [[Zuderzee]], dee reggelmoatig den Eempolder oaverstreumden. Den Esch wödwodden untgonnen en bemest, zodat dizzen geschikt wöd veur [[akkerbouw]]. In den polder groasden de beestnbeeste. DenDe kolonie greujden uut tot nenn klein boerndarp tetussen midden van nenn antal noaberschoppennoaberschöppe. Westelek, achter den Esch, lag Heze, dat older was. Heze ging echter vort deurdat de stoefduunenstoefdunen, dende teggenwoordigenteggenwoordege SoesterduunenSoesterdunen, anzich et sjoksen gingenverplaatsen en den noaberschop in dende 15den15de eeuwe begroofbegroven. DeDen name Heze leaft noe nog wieter in dende wieken OverheesOvverhees en Hees.

Soest was reagelmaotig et striedtoneel van kriegs gebeurtenissen. Al in [[1278]] vond op den Esch nen veldslag plaetseplaatse tussen Hollaand en Utrecht.

Deur dende stichting van et klosterklooster Mariënburg in [[1470]] wödwodden Soest belangrieker en op 26 september [[1472]] verkreg Soest [[schepenrechteschepenrecht]]. Moar al an et begin van dende 16den16de eeuw wödwodden Soest plunderdeplunderd en platgebraandplat-ebraand deur dende tröppentröppe van [[Maarten van Rossum]]. DenDe nonnen wödden verkracht en van et klosterklooster resteerdenbleaf neetsniks meeranders danovver as puun. Et darp wödwodden opniovverni-j op-ebouwd en sindsdeenvanaf dee tied is doar moar weinig veraanderd.

In dende 17den17de eeuwe ontstoanden Zoestdyck en 't Hearte. 't Hearte was nenne noaberschop, dat bestoand uut skapenholderssköäpenholders en turfsteakersturfstekkers. Turf wödwodden oaverigens al in dende 14den14de eeuwe stokkenestokken in et SoesterveneSoesterveane, moar nam in umvang too in dende looplöp van dende 17den17de eeuwe. Et turf wödwodden mit bootn, dende zogenoamdezogenaamde [[proam|proamen]], oaver dende Proamgrachte noar den [[Eem]] vuurd.

In [[1650]] leet den toonmoaligetoonmoalegen burgemeisterbörgemeister van [[Amsterdam]] nenn buutenverblief bouwen längslangs den heufdweggeheufdweg tussen Soest en [[Baarn]], ''den Hofstede aen Zoestdijck'', et [[Paleis Soestdiek]] van vandage, dat in et BaarnsenBaarnse deledeel van [[Soestdiek]] ligt. In [[1674]] leet [[stadholder Willem III]] et verbouwen tot jächtslotjachtslot. Soestdiek wödwodden nenn darp mit nenn aantalantal grootngrote [[buutenploatsbutenplaatse|buutenplaetse]], net as Baarn, moarwoar Soest zelf, et heufddarp, nenn slaoperigslaopereg boerndarp blef. Soestdiek was rundumme [[1890]] nenn dorp woar dende rieken uut veurnamelek Amsterdam neerstrekenneerstrekken. Zo waren doarder veulvölle privéhuze, moar ok verskillendenverskillende hotels. DenDe riekeleu kwamen noar Soestdiek vanweage dende schonenschone luftloch en den mooie natuur. In [[1895]] ging den Soester [[Peerdentram]] rieden en in [[1898]] wödwodden Soest an-eslotten op et spoorweagennet. Rundumme [[1900]] telden Soest nog moar 4700 leu. Pas rundumme [[1920]] greujden Soestdiek en Soest an mekaarmekare. In [[1945]] telden Soest 16.000 inwonners. In dende joaren zestig wödwodden et darp 'verni-jd'. Dat heeld in, dat nenn antal buutenplaetsebutenplaetse geslooptesloopt wödwodden, zodat dende oppervlaakte van dende tuunen extrameer ruumte opleaverden veur huzehuzebouw, bouwonder enmear umdat et onderhold van dende villa's gewoon te kostboarduur was ewödden. DenDe heufdstroate van Soestdiek onderging nen gedoante verwisseling , wat achterof neet bepoald nen verbeatering isne ewestgedoanteverwisseling. DenDe stoatigestoatege [[herenhuus|heernhuze]] maaktenmaken plaetseplaatse veur winkels en huzebouw. Et darp was hierdeur minder mooi ewödden en stuk veur stuk sloten den hotels en pensions huneure deurn. BekandeBekende hotels waarn Hotel Trier, Hotel Eemlaand en et Oranjehotel.

In dende jaoren doarnoa breidden Soest zich wieter uut. Denmet de wieken KloarwoaterKloarwater en SmitsveneSmitsveane in dende joaren '70. Overheesen Ovverhees in demde joaren '80. DenDe meest ni-jenje uutbreiding is dende BoernstrekeBoernstreake, woar vanof [[1997]] in veer stappen ebouwd wödtwodden.

*In Soest steet den diksten [[mammoetboom]] van dende proveensieprevinsie Utrecht.

*Op den Soester Esch is [[stellingmölle|stelling]][[koornnmölle]] [[Den Windhond (Soest)|Den WindhundWindhond]] harbouwdherbouwd en op 10 mei 2008 in gebruuk enommen.

*[http://www.soest.nl/ WebsteeWebstea van de gemeente] Van dizzendizze steestea is nenn grootngroot deledeel van dende hier vermelde infomasie ofkumstig

*[http://www.soestactueel.nl/ Ni-js en infomasiesteeinfomasiestea oaver Soest mit doezenden ofbeeldingen]

*[http://www.windhond.nl// WebsteeWebstea Möllemölle den WindhundWindhond]