Verskil tüsken versys van "Vlagge"

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
FoxBot (Oaverleg | bydragen)
K botderbie: bar:Flaggn
Droadnaegel (Oaverleg | bydragen)
K spellen
Regel 1:
[[Ofbeelding:Flaggen.jpg|right|270px|thumb|Vlaggen van dende [[EuropesenEuropese Unie]]]]
[[Ofbeelding:Flags onu geneva2.jpg|right|270px|thumb|Vlaggen van dende [[VereanigdeVereanegde NoatiesNaties]]]]
NenNe '''vlagge''' (of ''dundoekdundook'') is nenn stukstukke [[textielstof]] dat bedoold is um nenne bepoalde boodskapbosskop uut te drökken. Et wödtwöd normaal esprokken an nen vlaggenstokkevlaggenstok of -maste ehängen.
 
== GeskiednisGeskiedenisse ==
Howal doarder uut dende [[KlassekenKlasseke Oldheid]] gevällegevallen bekandbekend bunt woar tekenentekens gehesenehesen wödden, is et neet zeaker of dee tekenentekens mit behulphulpe van vlaggen egeaven wierden. Et is bekandbekend dat in dende RomiensenRomeinse tied vlaggen wödden bruuktebruukt veur et deurgeaven van tekenentekens, dus as [[semafoor]]. In dende Middeleeuwn wödden vlaggen bruuktebruukt as vereenzelvigingvereenzelveging van den leider. Umdat dende veldsloagenveldslagen soamengesteldsamengesteld en ingewekkeld wödden, gingen leiders vlaggen mit eigen tekenen bruuken.
Vandage den dag wöddenwodt vlaggen nog steedsaltied veur dat dool bruuktebruukt. DergelekenZökke vlaggen wöddenwodt ''standoardsstandards'' eneumd.
Vlak veur dende kruustochtekruustochten ontstoand in Vloanderen dende gewoontegeweunte dende tekenentekens ok op et schild te vuuren. Hieruut is dende [[heraldiek]] veurtgekommen, woarin dende woapenschilden nen soortgelieken taketaak hebbenhebt. Laanden, proveensiesprevinsies, stoatensteednstoatensteadn, darpen, bedrieve en organisasies hebben hedenvandage tenden doagedag huneure eigen vlagge um huneure geskiednisgeskiedenissse of hun doolstellingen te symboliseren.
 
Tiedens [[veldslag|veldsloagenveldslagen]] was dende vlagge nenn noodzoakelekneudzoakelek underdeale van den stried. Nen eenheid wödwodden evörmd achter dende vlagge. Et veroaveren van dende vlagge van den vi-jand hef doardeur nenne zeakerenzeakere oaverwinning, nenne anduding dat den eenheid versloagenverslagen is. Nog ialtiedaltied bunt doarder vlaggen en voandels, veroaverd bi-j veldsloagenveldslagen in het verleaden, dee dende laanden dee-t ze noe hebt neet tröggeaven wilt, howal zi-j noe op vreendskappeleken voot leaft, neet willen tröggeaven.
 
== Vlaggebruuk ==
NenNe vlagge (of standoardstandard) geldt, anders dan veur et geaven van tekenentekens, as nen goodn indrök makend symbool. NenMet ne vlagge wödtwöd doarum mit nen zeakerenzeaker eerbeed en respectrespekt umegoanumegoane.
 
Hoo-t menzee umgeetummegoat mit nenne vlagge verskilt van laand tot laand. In sommigesommege laanden is et strafboar wanneer nenne eigen vlagge nieetneet mit respect wödtrespekt hanteerd wöd en bestoat edoardoar tradisies hoo vlaggen gehesenehesen, gestreakenestreaken, of opgebörgenop-ebörgen deent te wödden. As politeek symbolischesymboliesen doad wöddenwodt vlaggen van vermeende vi-janden mangs vertrapt of verbraand um dizzendizze vi-janden te beleadigen.
 
Veur Nederlaand besteet nenne wettelekenwettelek vastelegdenvastelegde richtliene veur et umgoan mit dende vlagdevlagge, allenigalleneg veur overheidsinstansies. DizzenDizze wödtwöd [[vlaginstructievlaginstruktie]] eneumd. NederlaandsenNederlandse bürgerleubörgerleu holdenholdt zich mangsmoal ok aan dende in dende vlaginstructievlaginstruktie gegeavenegeaven richtliene as woareasof et nenne [[etiquetteetikette]] was, moar dende vlaginstructievlaginstruktie hef neet den kraftkracht van nenne wet veur bürgerleubörgerleu.
 
== Recht ==
Zeegoande skeepnskeape voarenvoart under dende vlagge van nenn laand. Hierdeur beheurt et skip tot et rechtsgebeed van dat laand en geldengeldt heurheure wetten an boord. Iets dergeleksZoiets besteet ok veur internasionale [[vleegtuug]]ene. Sommige laanden hebt nen aparten rieks[[banier]], woarvan moar éneéen exemploar besteet, dee
dat den noar den vörm in zien kenmarken nen gröppe of geheel verteggenwoordigend van et groandgebeed mit et doar geldende rechte is (??).
Bi-j et [[Anslag op Pan Am-vlögt 103|Lockerbie -procesLockerbieproces]] stoand Nederlaand nenn stuksken rechtsgebeed af an [[Schotlaand]], zodat doar tiedelek dende [[Vlagge van Schotlaand|SchotsenSchotse vlagdevlagge]] wapperden.
 
== Studie ==
DenDe studie van vlaggen steet bekeand as [[vlaggenkunde]] of [[bannistiek]]; internasionaal wöddtwöd den term [[vexillologie]] bruukt. Nederlaand kent dende NederlaandsenNederlandse VereanigingVereaneging veur Vlaggenkunde, dee veer keer per joar et 'Vlaggentiedskrift Vexilla Nostra' uutgeaft. Noast dende studie van dende vlaggen zelf vultvölt under dende vlaggenkunde under aandere ok dende studie van dende vlagprotocolsvlagprotokols.
 
== Vörmen ==
* Den term ''banier'' wödt mangsmoal bruukt veur nenn dundook wparvanwoarvan dende heugte groter is danas dende lengte en hef meer nenn kriegsgebruuk: kriegsbanier of striedbanier.
* Den term [[voandel]] wödt mangsmoal bruukt veur menne vlagge van nenne verploatsboare eenheid, zoas nenn skip of nen leagereenheid.
* Den term ''standoardstandard'' wödt bruukt veur nenne persoonlekenpersoonleke harkenningsvlagge. Bi-j sommige kriegs gröperingen wödt den term ok bruukt as synoniem veur "voandel".
* Den term ''dundook'' duudt eigenlek et materioal an. Doarmet valt eigenlek ok bepoalde [[spandook|spandeuke]]en under den term, umdat veolvölle voandels doar strikt enommen neet under valt. Mangsmoal wöddt den term bruukt in dee gevalle woarbi-j dende vlagge kan wapperen op dende wind.
* Den [[wimpel]] is nenne langenlange smallensmalle vlagge. DizzenDizze heghef nenn vri-jer protocolprotokol, woardeur dee ebruukt kan wödden op nenne wiezenwieze dee veur nenne vlagge neet too-estoan buntis.
* NenEen ''signoal'' is nenne vlagge, of nenn gebruuk van nenne vlagge, allenigalleneg um informasie deur te geaven. Zo bunt doar signalen in bruuk bi-j verkillende [[straandwacht]]en, en ok bi-j et auto- en motorracen, zoas [[Formule 1]] en autoralleys wödt ok nenne eigen codekode veur vlaggen bruukt. Dit bunt dende [[racevlag]]gen.
 
== DenDe verholding tussen vlagge en toaltaal ==
Mangs wödt nen [[toaltaal]] ok deur middel van nenne vlagvlagge angegeaven. DoarMoar buntder echterbunt moar weinigweineg toalentalen mit nenne eigen vlagge; [[Esperanto]] is ene van deede uutzunderingen. Doarom wödt mangs den deede vlagge dee zie bruukt gevuurd deur et laand woar den toaltaal vandan kump of woar den toaltaal noar eneumd is. Zo wödtwöd et gebruuk van dende [[Nederlaands|NederlaandsenNederlaandse toaltaal]] mangs wödt of-ebeeld mit dende [[Vlagge van Nederlaand|NederlaandsenNederlaandse vlagge]] [[Ofbeelding:Flag of the Netherlands.svg|20px|Vlagge van Nederlaand]], et Engels mit dende [[Union Jack|Vlagge van et Vereanigd Könninkriek]] [[Ofbeelding:Flag of the United Kingdom.svg|20px|Vlagge van et Vereanigd Könninkriek]].
 
Dit hef wier vrömde bi-jzoakenjzaken, umdat op dee wieze bi-jveurbeeld BraziliaansenBraziliaanse productenprodukten of media um huneuren toal angeduud wöddenwodt mit nenne PortugesenPortugese vlagge, productenprodukten uut de Vereanigde Stoaten mit dee van et Vereanigd Könninkriek, enzowieter. umUm dee reden wödtwöd wal underscheid emaakt noar dialectdialekt: Brits Engels wödt dan mit den Union Jack angeduud, of zelfs mit dende [[vlagge van Engelaand]], ter underscheid van et AmerikaansenAmerikaans-Engels, dat mit dende [[Vlagge van dende VereanigdenVereanigde Stoaten]] [[Ofbeelding:Flag of the United States.svg|20px|Vlagge van dende VereanigdenVereanegde Stoaten]] wödtwöd anegeavenan-egeaven. Op deezelfdendeezelfde wieze wödt dan veur et BraziliaansenBraziliaanse Portugees dende [[vlagge van Brazilië]] [[Ofbeelding:Flag of Brazil.svg|20px|Vlagge van Brazilië]] bruukt.
 
Op [[internet]] bunt dergelekendergeleke symbolen wiedverspreid. Internasionale organisasies beedenbeedt veulal [[webstee]]s in meer danas ene toaltaal aanan. Howel et internet hierveur nenn selectiesysteemselektiesysteem anbeedt, is et gebruukelekgebrukelek um den gebruukergebruker (ok) toalkeuzestaalkeuzes an te beedenbeden. Vlaggen bunt hierveur nenne veul gebruuktengebruukte oplossing. Hier wödtwöd mangs nenne anderenandere oplossing ekoazen veur mennen toaltaal dee in twee laanden veul esprokken wöddenwöd. DoarrDoar wöddenwodt dan diagonaal-gedealdenedealde vlaggen bruukt. NenEen veurbeeld hiervan is dnden half Union Jack, half Stars and Stripes [[Ofbeelding:English language.svg|20px|Gemengd EngelsenEngelse vlagge]].
 
== Vlagge in spreakweurden in gezegdeszegswiezen ==
*Et ''vlaggenskipvlaggeskip'' is et skip mit den bevelhebber, nen ''[[vlagofficier]]'', van nen vlootevloot
*''DenDe vlagge uuthangen'' doojdoo'j as doarder iets speciaals te viern is.
*''DenDe vlagge dekt dende loading (neet)'': den inhold kump (neet) oaveren mit den titel.
* ''Under valsenvalse vlagge voaren'': ow uutgeaven veur iemand aanders / aandere bedoolingen hebben dan i-j loat veurkommen.
*''Kieken hoo dende vlagge erbiderbi-j hängthönk'': veurzichtigveurzichteg noagoan of den toostaand guünstiggunsteg is.
*''Mit vlagge en wimpel'': uuterst succesvol.
*''Dat steet as nenne vlagge op nenne drekschuutdrekschute'': dat past neet bi-j mekaar.
*''DenDe vlagge veur iemand [[strieken]]'': underdoon veur iemand.
*''Et voantjen strieken'': [[bewusteloos]] raken.
*''DenDe vlagge vuuren'': den boas wean.
*''Mit vleegend voandel en sloanden trom'': ennn leager in vol ornoat en in al zienziene glorie.
*''Mit veul vlaggevertoon / zunder vlaggevertoon'': mit veul ophef / zunder ophef.
*''Onder éénéne vlagvlagge varen'': gezamenlek optrekken, dezelfde leuze voeren.
 
== Zee ok: ==
* [[VlaginstructieVlaginstruktie]]
* [[Vlagge van Nederlaand]]
 
[[Kattegerie:Achterhooks_artikelAchterhooks artikel]]
[[Kattegerie:Vlagge]]
[[Kattegerie:Heraldiek]]