Verskil tüsken versys van "Gotiek"

Et wödt ezeen as den eersten echt verni-jenden stiel vanof den val van et [[RomienseRomeinse Riek]]. Den benaming hef neet ne eendudige betekkenis; der waren grote regionoalen verskillen en der is vanof et untstoan ok ne dudeleke untwikkeling deur de tied hen te zeen. Undanks dizze verskillen bunt der ok wal nen trop gemeenschappeleke kenmarken te neumen. Den belangrieksten eigenschop van de gotiek is den '''drang noar vertikoaliteit'''. Ok verlangden zie noar lecht, zie ploatsten vanof toon ok de grootste roosvensters in de karken. Gebouwen wodden steeds hoger en doardeur schienboar smaller, in de [[beeldhouwkunst]] en [[skilderkunst]] ku'j langgerekte veurwarpen en umhoogrankende plaantenfiguren zeen.

Et weurd 'gotiek' is ofkumstig van et Germaanse volk de [[Goten]], howal de gotiek doarmet niks van doon hef. Pas in de 16de eeuwe wöd dizze benaming deur de verstandeleken ebruukt as spotname veur nen bouwstiel dee zie volkommen smakeloos en barboars vunden. De benaming veur de kunststreuming dee-t wie noo gotiek neumt, wodden veur et eerst ebruukt deur den Italiaansen architekt [[Giorgio Vasari]]. Toon hi-j in opdracht van den Hartog van Farnese in 1546 n oaverzicht maken van alle bekende kunstenoars sinds olde tieden, gebruukte hi-j in dit (gans invloodrieke) book dizzen name veur alle laatmiddeleeuwse kunst woarin den hang noar verticoaliteit terugge te vinden is. Den (renaissance)architekt Vasari vond de streuming ne primiteeve Noord Europese dwaling, dee ofleidden van den deur de renaissancekunstenoars zo bewunderden RomiensenRomeinsen vormentaal. Den name is dus as scheldweurd bedoold; de Goten golden in dee tied as de vereurzoakers van den val van et RomienseRomeinse Riek.