Verskil tüsken versys van "Achterhook"

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Erik Warmelink (Oaverleg | bydragen)
Versie 167161 van 145.74.170.131 (overleg) weerummedreid. Rode links, dan ok: lege regels vort
Regel 1:
{{Portaol|Portaol:Achterhook|Portaol Achterhook}}
[[Ofbeelding:Achterhook-kaort.GIF|thumb|250px|Den Achterhook]]
D'n '''Achterhook''' (of ''Achterhoek'') is een gebeed in 't oosten van [[Nederlaand|Nederland]] in de previnsie [[Gelderlaand|Gelderland]] en beslöt 't gebeed tussen d'n [[Iessel]] in 't westen, d'n [[Olde Iessel]] in 't zuudwesten, de [[Duutslaand|Duutse]] grenze in 't zuudoosten en oosten en de [[Oaveriessel|Overiesselse]] streken [[Sallaand|Salland]] en [[Tweante|Twente]] in 't noorden. 't Gebeed kump ongeveer oaverèn met (is wat groter as) de veurmoalege [[Graafschap Zutfent|''Groafschap'']].
 
== Gebeed ==
[[Ofbeelding:Regio achterhook.gif|thumb|250px|Den Achterhook mit ziene ploatsen]]
Der wöd ok wal esprokken oaver "de Graafschap", wat ne verwiezing is naor t olde [[groafschap Zutfent]], moar histories bekekken waren dee gebieden neet etzelfde. De regio Achterhook van vandage is n samenwarkingsverband tussen de gemeenten, dee in dit gebeed ligt. Dit bunt de gemeenten [[Aalten]], [[Berkelland]], [[Bronckhorst]], [[Deutekem]], [[Montferland]], [[Oost Gelre]], [[Olde Iesselstreek]] en [[Wenters]] van vandage.
 
Regel 15:
== Kultuur ==
=== Tradisies ===
Een Oost-Nederlandse gebruuk da'j in den Achterhook nog könt trögvinden is de naoberhulpe, et ''[[naoberschapnoaberschap]]''.
Der bunt nog völle tradisies leavend zoas et [[kraomschuddenkroamschudden]], [[toete|ni-jjoarstoeten]] inzoamelen, [[PaosvuurPoasvuur]], [[MirreweenterhoornblaoznMirreweenterhoornbloazn]] en nog völle meer.
In den Achterhook bunt vandage de dag nog völle [[sage]]n en [[legende]]n bewoard ebleaven, dee vanof olde tieden van generoasie op generoasie wödden deurverteld.
 
=== Meziek ===
*Den popgröppe [[Normaal]] hef völ edoan veur den tookenning van de Achterhookers. Zie wödden trots op ''boer'' te wean.
Regel 34 ⟶ 33:
 
=== Geskiedenis ===
[[Ofbeelding:Bospad.jpg|250px|thumb|Bospad in boswachteri-j de Slangenburg bi-j [[Deutekem]]]]
D'n Achterhooksen geskiedenis is al gans old, net as dee van t [[Groafschap Zutfent]]. Steedn as [[Deutekem]], [[Doezebarg]], [[Bronkhorst]] en [[Zutfent]] hadden al vrog [[stadsrechten]]. Zutfent kwam in de Romeinse tied al veur en Deutekem wodden in [[838]] al eneumd. In den Achterhook bunt völle kastelen te vinden, veural van de adelleke femilies Van Heekeren en Bronkhorst. Tot late in de 19de eeuwe had dee streek dan ok ne [[Feodalisme|feodale]] soamenstelling. In den [[Tachtigjoarigen Oorlog]] kwamen doar ok reagelmoatig vi-jandelekheden veur. Veural um [[Grolle]], [[Breevoort]] moar ok um t [[kasteel]] [[Bargh]] in [['s-Heerenbarg]] is dufteg evochten.
 
Regel 40 ⟶ 39:
 
Lange tied bunt der in den Achterhook bossen e-kapt veur de holtindustrie. An 't ende van de joaren '40 van de 20ste eeuwe kwam doar een ende an. In de 2de helfte van de 19de eeuwe wödden doar deur de oaverheid alderbastend investeerd deur onder andere den anleg van de spoorliene en de oprichting van de [[Gelderse Tramweagen]] (GTW). Doardeur wödden den streek meer toogankelek en kon zich noast den landbouw ok industrie vestigen. Veur dee tied was den Achterhook veurnamelek ofhankelek van t vervoer oaver den Olden Iessel, woarlangs dan ok al in de 17e eeuw de eerste industrie ontstond, te wetten de [[iezergeteri-je]]n of Hutten. Noo den [[Tweede Wereldkrieg]] is de welvoart in den Achterhook flink too-enommen.
 
 
=== [[Geleuf]] ===
Regel 51 ⟶ 49:
In t midden is der vanuut et zuudoosten noar et noordwesten ne liene te trekken, dee vanof [[Dinsper]] noar [[Vasseveld]], [[Zellem]] noar [[Hengel (Gelderland)|Hengel]] löp van darpen met veurnamelek ne prottestante bevolking. Et noordoosten en zuudwesten van de streake bunt van oldsheer oaver t algemeen katteliek.
Deutekem kent ne gemengde geleufsgemeenschop, moar hier oaverheerst et antal neet-karkeleken.
 
 
 
== Natuur ==
Regel 58 ⟶ 54:
 
Den Achterhook is riek an kastelen en laandhuze.
 
 
== Ekonomie ==
Regel 68 ⟶ 63:
*[[iezeroer|Oerholdende]] groand maken vanof de 18de eeuwe [[Iezer|iezerindustrie]] meugelek. Bekende namen van Achterhooksen eursprong bunt DRU, Pelgrim, Becking en Bongers en [[ATAG]].
*[[Grolsch]] [[bier]] wöd vanof [[1615]] ebrouwen in Grolle ([[Nederlaands]]: Groenlo). In et veurjoar van [[2005]] is de letste èchte Grolsche bierbrouweri-je eslotten en is et bedrief uut den Achterhook vort egaoan.
 
 
[[Ofbeelding:Grolle_gracht.jpg|250px|thumb|230px|De [[stadsgrachte]] van [[Grolle]]]]
 
 
 
==Plaetse==
[[Ofbeelding:Grolle_gracht.jpg|250px|thumb|230px|De [[stadsgrachte]] van [[Grolle]]]]
Een oaverzicht van de grotere en/of toeristiese plaetse:
 
Regel 119 ⟶ 110:
<references/>
*[http://www.staringinstituut.nl Staring Instituut], Centrum veur et streekeigene van Achterhook en Liemers}}
 
 
 
 
{{Achterhook}}