Verskil tüsken versys van "Nunspeets"
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting |
|||
Regel 1:
[[Ofbeelding:LocatieNunspeets.png|thumb|250px|De kaorte van 't Nunspeetse dialekgebied]]
't '''Nunspeets''' is een [[West-Veluws]] en [[Nedersaksisch]] [[dialekt|dialek]] dat espreuken wönnen in de [[Gelderlaand|Gelderse]] gemeente [[Nunspeet]]. 't Nunspeets wönnen in-edeeld bie 't West-Veluws,
==Kenmarken==
Een veurbeeld van zo'n Oost-Veluws kenmark is dat 't Nunspeets de -e in de van oorsprong vrouwelijke [[zelfstaandig naamwoord|zelfstaandige naamwoorden]] hef ehouwen, zo is bieveurbeeld ''kaas'', ''kies'' en ''kerk'' in 't Nunspeets ''keze'', ''kieze'' (of soms oek ''koeze'') en ''karke'' (dit is 'tzelfde as in 't [[Oost-Veluws]]) terwiel de woorden ''kees/keis'', ''kies'' en ''kaark/kark'' in 't zujelijke en middelste part West-Veluwse dialekgebied veurkoemen.
In 't Nunspeets he-j oek vake da-j de [[t-deletie|t vortlaoten]] (mit een deftig woord ''t-deletie''), dit he-j oek in 't [[Limburgs]], 't [[Utrechs-Alblasserwaards|Utrechs]] en wele aandere [[Veluws]]e dialekken. Een aander ampart kenmark van 't Nunspeets is de ''ee'' en de ''oo'' in antal woorden dee in 't [[Nederlaands|Nederlaans]] mit een ''ie'' of ''oe'' eschreven wönnen (bieveurbeeld: dreje, neet, ko en doon = drie, niet, koe en doen). Dit verschiensel kump in de meeste Oost- of West-Veluwse dialekken neet veur,
==Klanken==
===Klinkers===
====Eenklanken====
{| class="prettytable" rules="all" cellpadding="2" width="25%" style="border: 1px solid #999"
! style="background-color:#abcdef" | skriefwieze
! style="background-color:#abcdef" | [[IPA|oetsproake]]
! style="background-color:#abcdef" | vuurbeeld
! style="background-color:#abcdef" | verlenging
|-
|ie
|[i] / [ɪ]
|''tied'' / ''diek''
|
|-
|ie, i
|[i]
|''zieje''
|
|-
|ie
|[iː]
|''iezer''
|verlengd
|-
|i
|[ɪ]
|''lippen''
|
|-
|uu, u
|[y]
|''kruus''
|
|-
|u, uu
|[yː]
|''kruzen''
|verlengd
|-
|u,
|[ɵ]
|''kussen''
|
|-
|eu
|[{{IPA|œ}}]
|''ewönnen''
|
|-
|e
|[ə]
|''stobb'''e'''''
|
|-
|ee, e
|[eː]
|''zee'', ''breve''
|
|-
|e
|[ɛ]
|''berre''
|
|-
|ea
|[ɛː]
|''blèren''
|verlengd
|-
|a
|[ɑ] of [a]
|''vat'', ''latte''
|
|-
|aa, a
|[aˈ] of [aː]
|''jagen'', ''schaap''
|
|-
|o
|[ɔ]
|''wolle''
|
|-
|ao
|[ɔː], [ɔˈ], [ɔˈə], [ɔːə],
|''blaozen'', ''plaose'', ''draod'', ''haos'',
|verlengd
|-
|oo
|[oː]
|''lopen''
|verlengd
|-
|oe
|[u]
|''boek''
|
|-
|oe
|[{{IPA|uː}}]
|''boer''
|verlengd
|-
|oo
|[{{IPA|oˈ}}]
|''doon''
|
|}
==Soorten Nunspeets==
Regel 16 ⟶ 126:
==Schrieverieje==
Der is oek een boek over 't Nunspeets uut-ebröch: ''Bie Bart in de rie'',
In de plaoselijke kraante hef ''Lammertnôom'' oek een eigen stukjen, 't dialek van disse artikels hemmen wat meer [[Doospiek]]se invleujen as in 't darpsdialek zelf.
| |||