Verskil tüsken versys van "Grunnegs"

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Grönneger 1 (Oaverleg | bydragen)
Zo even de boudel n bitke aan kaant mòkt, spèllen kontroleerd, zinnen opnij verwoord, ezw.
Grönneger 1 (Oaverleg | bydragen)
Regel 80:
t Grunnegs is naauw verbonden mit t [[Drèents|Drints]], t [[Westlaauwers Frais]], t [[Nederlaands]] en hail wied t [[Deens]] en t [[Oldenbörgs]]. t Grunnegs is hail naauw verbonden mit t [[Oostfreisk Nederduutsk|Oostfrais]] en t [[Selterfrais]].
 
De verwaantschop mit t Oostfrais is zo staark dat t Grunnegs en t Oostfrais sumtieds zulfs as ain toal zain worden. n Goud veurbeeld van dizze verwaantschop binnen de dialekten ien de lougen [[Schaanze]] ien Grunnen en [[Boenen|Bonnen]] ien Oostfraislaand, dij vrouger hailmoal overainkwammen mit ainander, mòr tegenswoordeg wat meer oet nkander gruid binnen. n Groot verschil tuzzen Grunnegse en Oostfraise dialekten is t lainwoord. Ien t Grunnegs kommen veul ''vergrunnegsde'' Nederlaandse lainwoorden veur. Ien tieds binnen ien t Oostfrais veuraal veul Duutse lainwoorden te vinden, aal wazzen dit vrouger, sikkom tot aan de verainen van Duutslaand tou, veurnoamelk Nederlaandsen. Toch binnen der nog wel dusdoaneg veul Nederlaandse worden over ien t Oostfrais dat de Oostfraizen deur aander Duutsers sums zulfs haalve Nederlaanders nuimd worden. Tot aan de Twijde Wereldkraig tou was de reloatsie tuzzen Grunnen en [[Oostfraislaand]] hail goud. As de waarkgelegenhaid ien Oostfraislaand beter was, gingen aarbaaiders vanoet Grunnen noar Oostfraislaand tou en as de waarkgelegenhaid ien Grunnen beter was, den kwammen de Oostfraizen dizze kaant op. Doarom zugst ook dat ien t olle Grunnegs, veuraal t olle Oldambtsters, n hail ìnde Duutsege woorden zaten en dat de oetsproak sprekend op t Oostfrais leek. Deur de joaren hìn binnen dizze oostelke ienvlouden der laanksoam oet goan en is t Grunnegs aal meer noar t Nederlaands tou gruid. Der binnen zulfs olle luu dij ien t tegenswoordege Oostfrais, veuraal t [[Raaiderlaands]], heur olluu weerheuren. Zo zeden luu ien Grunnen, veuraal t Oldambt, vrouger gain "op" mòr "oep", gain "proaten", mòr "prouten", gain "vertèld", môr "vertjèld" en gain "vrauwger", môr "vrjoouger". Ien t Oostfrais is t liek aansom. Zee man doar vrouger van "mòr" of "man", nou is t "oaber". Doar woar vrouger "bünnen" zègd wör, zègt man nou, ook ien t Raaiderlaand, aal meer "sünd".
 
Behaalve de lainwoorden komt tegenswoordeg de woordenschat van t Grunnegs en t Oostfrais nog wel grotendails overain. Woorden as "lutje" (''lüttje''), "scheuvel" (''Schöfel''), "beune" (''Böhn''), "loug" (''Loog'') en "genoat" (''Garnaat'') kommen, wat de oetsproak aangaait, hailmoal overain. Grunnegers en Oostfraizen kinnen mekoar over t aalgemain den ook goud verstoan. Toch is t zo dat as n Grunneger ien Oostfraislaand komt, dat er den voak begunt op zien [[Duuts|Hoogduuts]]. Dit komt deurdat noa de [[twijde wereldkraig]] de grup tuzzen Duutslaand en Nederlaand psychologisch aandikt is. Dit het tou gevòlgen had, dat de Oostfraizen gaauwer as Duutsers zain wörren as dat zai as Oostfraizen beschaauwd worden. Ook het t der mit tou doun dat veul Grunnegers nait goud waiten dat man ien Oostfraislaand binoa dezulfde toal proaten. Doarnoast is t ook zo dat dialekten oetstaarven, woardeur man nait bie elkenain meer terècht kin mit de streektoal.