Verskil tüsken versys van "Friedrich Nietzsche"

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Nickg19 (Oaverleg | bydragen)
Geen bewerkingssamenvatting
Nickg19 (Oaverleg | bydragen)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 3:
 
== Levensloop ==
Nietzsche werdis geboreneboren ten zuudwest van Leipzig. Hi-jAs was deeinigse zönne van de dominee Karl Ludwig Nietzsche, disse man was een [[dominee]], en (is estörven op [[30 juli]] [[1849]]). In [[1850]] verhuustgaot dezi'j woon met familie naorin [[Naumburg (Saale)|Naumburg]]. De zus van Nietzsche [[Elisabeth Förster-Nietzsche|Elisabeth]], die nao zien dood een belangrieke röl hef espeult bi-j de't receptieuutbreng van zien wark, was twiejtwie jaor jöngerjonger as um. Hi-j brach 't grootse deel van zien vroggere jaoren deur tussen vief vrouwluu: wulke bunt: zien moe Franziska, Zien jöngerejongere zus Elisabeth, zien opoe van moe's kaante, en twiejtwie on onnetroowdeetrouwde meujetaantes.
 
Nietzsche hef een'n körte tied [[theologie]] studeert an de universiteit van Bonn, maar gung toch maar over op [[filologie]] en raakte vertroowddaor wies met de klassieke literatuur en filosofie. Hi-jDeze schoele vervölgen dennehi'j an de universiteit van Leipzig, waor as e eboren is. In 1869 werd e in [[Bazel-Stad|Bazel]] [[hoogleraar]] an de universiteit van Bazel.
 
De miestemeeste deskundigen gungen erdur töt veur kört dur van uut dat de geestlijkegeestlukke oftakeling die(wulke um'm de leste tien jaor van zien leven onproductief maakte), het't gevölg ewest was van syfilis. Deze tiedse weetskappelukke inzichen hebt hier an twiefel ezejd, umdat bi'j syfilitische dementie deurgaons töt gevölg hef dat men binnen de drieje en de vier jaor de piep uut giet. Maar Nietzsche hef nog t elf jaor völ eholden. Ok hef niemaand ooit kunnen an wiezen dat hi'j daodwarkeluk an syfilis hef eleden.
syfilis. Recente weetschappelijke inzichten hebt hieran twiefel ezejd, annezien bi-j syfilitische dementie de dood deurgaons intredt tussen de drieje en de vier jaor naodat de bacterie de harssens hef an 'etast, terwöl Nietzsche vanof de eerste symptomen van zien waonzin nog elf jaor te leven had. Ok hef niemaand ooit de diagnose 'esteld dat Nietzsche an syfilis leed.
 
Noa jaoren zieke op berre te hebben 'elegen overleed Nietzsche op viefenvieftig-jaorige leeftied.
Regel 14 ⟶ 13:
== Nietzsches filosofie ==
[[Bestaand:Nietzsche1861.jpg|right|220px|thumb|Friedrich Nietzsche in 1861]]
Nietzsche werd stark beïnvleudmet deurzien defilosofie filosoofespuult met [[Arthur Schopenhauer]], wienswaor hi'j zien [[metafysica]] van de Wil hi-jover min of't meeralgemien overnam, 't kan dan wên dat hi-je dur aandere ethische consequentiesconseqeunties an verböndhef ebönd: waor Schopenhauer veur 'nt ascetische 'apollinische' leefsholding veurstaander was, daor waswaar Nietzsche juustemjuustum een'n veurvechterveurstaander van een'n 'dionysischedionysche' bevestiging van de levenswil. --- Dit striedlustige concept werd belichemd deur de ''[[übermensch]]''. Völgens de ''Leidraad Nederlaandse Spelling'' wödt zelfstaandige naamwoorden uut 't Duuts in 't Nederlaands met 'n klenne letter eschreven: übermensch, schnaps, umlaut, edelweiss, apfelstrudel, aha-erlebnis. Het in de toekömst levende resultaot van de veurtdurende bevestiging van de wil töt macht, die zich töt de hudige meens verholdt zo as de hudige meens zich verholdt töt 'n aap. Disse gedachte vind zien bekendste uutdrukking in 't book ''[[Also Sprach Zarathustra]]'', waorveur hi-j een töt dusvarre in de filosofie onbekende vörm hef ebruukt: op declamerende toon eschreven profeet klinkende fictie, waorin met name het royaal ebruuk van uutreup-tekens opvalt.
 
Ömdat Nietzsche rigoureus de anval inzette op de heersende ideen - inclusief die van umzelf - nuumde hi-j zich de ''filosoof met de haomer''. Wat dan ok, in dit verbaand, beruumd is ewödden is de constatering dat God dood is (''Die fröhliche Wissenschaft'', §§ 108, 125 en 343). Meer in 't biezönder: de meense hef God dood emaakt. De levensontkennende slaovenmentaliteit van de jeuds-kristelijke tradisie hef völgens Nietzsche offedoan. Nietzsche was van miening dat de slaovenmoraal was önstaon as verzet tegen de heersende orde. Drumme poneerde Nietzsche 't slaovenmoraal as een moraal de een externe oorzaok hef. Hier tegen-aover stelt e de heersersmoraal, de moraal die zönder invleuden van buutenof önstönd. De slaovenmoraal is immers tegen de heersersmoraal ekeerd. De heersersmoraal is de moraal veur diegenen die zich as stark, mooi en veurnaom erkent. De sloavenmoraal stiet in de ogen van Nietzsche symbool veur alles wat zwäk is. maar veural sluw.