|
== De taol van Jezus ==
Jezus praotte waorschienlik [[Aramees]] en [[Hebreeuws]] (en in elk geval oek n bietjen [[Grieks]] vanwege zien wark as timmerman kortbie de [[Sepforis]]). Dit is oek terug te vienen in de [[Biebel]]. t Ouwe Testament is namelik eschreven in t Hebreeuws en t Aramees. t Nieje Testament is eschreven in t Grieks mit n paor Aramese invleujen. Um n veurbeeld van t Aramees uut de tied van Jezus te zien, ku'j t best kieken op de zied ''[[Onzevaoder]]'' veur n vertaoling van t veersjen ''Onze Vaoder die in de hemel is''.
{{Dialekt|wvel|Putten|Algemene Nedersaksiese Schriefwieze}}
==Jezus en de gnostiek==
{{Heufdartikel|Gnostiek|vel}}
De Biebel gefgeeft niet t ienigsteenigste verslag van t leven van Jezus Christus, want t aldervrogste wark over Jezus was eschreven nog veur de [[brievenbreven van Paulus]], en deurdat de biebelse evangelies eerst nao zien dood eschreven bintbin is t [[Evangelie van Tomas]] de vrogste bron over Jezus. t Was niet de ienigsteenigste, want der bintbin nog völleveul meer geschriften over Jezus evunnen die stamtstammen uut t vrogste begönbegin. Disse geschriften hebthen nog n zuverder en on-an-etaste visie op Jezus; okoek deurdat t ongeveer 1700 jaor niet elezen en over-eschrevenovereschreven is, en dus niet veul kaansekans kregenekregen hefhet töttot veraanderingverandering.
IenEen van de belangriekste thema's van de gnostiek is dat de meensemins van zichzölfzichzelf vervrömdvervreemd raakt. MeensenMinsen kuntkunnen vergettenvergeten wiewee ze zölfzelf in warklijkheidwarkelikheid bintbin. De onverlösteonverloste meensemins is 'zichzölfzichzelf kwiet'. t Gevolg daorvan is dat zo iemand t kontakt metmit zien innerlijkeinnerlike wettenweten, de ''gnosis'', verlösverliest. WieWee zichzölfzichzelf kwiet is, lefleeft as n slaoveslaaf van onpersoonlijkeonpersoonlike machten. Disse staot van vervrömmingvervreemming van t waore zölfzelf wördwort in de gnostischegnostiese teksten metmit n bulte verschillende tarmstermen beschreven, zo as slaoverni'jeslavernie, de boel vergettenvergeten, slaopslaap, drönkenschapdronkenschap, blindheidbliendheid, de dood. De miestmeest algemienealgemene tarmterm die daorveur vakevaak gebruukt wördwort is 'de dwaoling', in de betekenissebetekenis van 'verdwaold wezen'.
De verlössingverlossing uut de dwaoling kan de meensemins verkriegen deur zien eigen orspronklijkeoorspronkelike eerd te herinneren, deur oenje eigen te verbindenverbienen metmit oenjoew waore zölfzelf. Dat procesproses wördwort beschreven as bevriedingbevriejing, wakker wördenworren, weer nuchter wördenworren, de genezing van blindheidbliendheid, de opstaandingopstanding uut de dood. De algemienealgemene tarmterm daorveur is 't herstel'.
In de gnostischegnostiese teksten is Jezus disse mystagoog en verlösserverlosser die de meensemins opröpoproept "zichzölfzichzelf te herinneren". In de [[Apokriefen van Johannes]] zeezeit Jezus: "MeenseMins, staotstao op en herinner oezölfjezelf.". Da's t herstel in de gnostischegnostiese betekenissebetekenis van verlössingverlossing uut de slaoverni'jeslavernie van n onwettendonwetend bestaon. n Hele mooie tekstetekst die dit körtkort mar krachtig uutdruktuutduuit, of verhaaltverhaolt, is t [[Lied van de parel|Lied van de paorel]], ofkomstig van de [[Haandelingen van Tomas|Handelingen van Tomas]].
===De Nag Hammadi-geschriften===
In t jaor 1945, terwelterwiel de [[Tweede Wereldoorlog]] an zien endeeinde komkomt, wördwort in decemberdesember körtbi'jkortbie t EgyptischeEgyptiese plaatsieplaotsjen [[Nag Hammadi]] n wonderlijkewonderlike ontdekking edaoneedaon. Nag Hammadi ligleit körtbi'jkortbie de eerste streuming van de opper-Nijl.
De Nag Hammadi-geschriften bintbin vrogchristlijkevrogchristlike geschriften. Dat wil zeggenzegen dat de geschriften ofstamtofstammen van de eerste christenen, nog véúr de oprichting van de KatholiekenKatholieke KarkeKark.
In 367 schreef de bisschop van Alexandrië, bisschop [[Athanasius]], n zo-enuumdezogeneumde [[paosbriefpaosbreef]] waorin edie iederieneiedereen opröpopreup um geschriften die niet beheurdenbeheurde töttot t Ni'jeNieje TestementTestament, in-esteld deur de KatholiekenKatholieke KarkeKark, te vernietigen. De geschriften die evunnen bintbin in Nag Hammadi bintbin sinds die tied dus apokriefe geschriften. Dat betekent dat ze dus niet langer erkend wördtworden deur de KatholiekenKatholieke KarkeKark. MeugelijkerwiesMeugelikerwies bintbin de Nag Hammadi-geschriften verbörgen uut angst dat de teksten vernietigd zollenzouwen wördenworren, en in de hoop dat ze in rustigere tiedentiejen weer boven de groondgroend ehaaldehaold konnen wördenworren.
===Jezus zien rol in de gnostiek===
In de gnostischegnostiese teksten tredttreet Jezus op as meensemins en mystagoog, in tegenstelling töttot de Biebelse evangelies, waor Jezus optredtoptreet as de verlösserverlosser van de meensheidminsheid en as ZeuneJonge van God, en daormetdaormee okoek nog meteenemeteen God zölfzelf.
Ok kom ie in sömmige teksten n eigenaordige Jezus tegen, n Jezus die lacht um de offers en gebeden van de twaalf leerlings. Mar wi'j komt ok n Jezus tegen die regelmaotig bi'j [[Maria van Magdala]] an de lippe hangt, deur disse geschriften is onder aandere ok t verhaal van de [[Da Vinci Code]] ontstaone. ▼
▲OkOek kom ieje in sömmigesommige teksten n eigenaordige Jezus tegen, n Jezus die lacht um de offers en gebedengebejen van de twaalftwaolf leerlingsleerlingen. Mar wi'jwe komtkoemen okoek n Jezus tegen die regelmaotig bi'jbie [[Maria van Magdala]] an de lippelippen hangt, deur disse geschriften is onderoender aandereandere okoek t verhaalverhaol van de [[Da Vinci Code]] ontstaoneontstaon.
{{Dialekt|sdz}}
== Weetjen ==
| 