Verskil tüsken versys van "Karl Marx"

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Nickg19 (Oaverleg | bydragen)
Geen bewerkingssamenvatting
Nickg19 (Oaverleg | bydragen)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
Karl Marx werdnwerden geboorngeboren in Trier (Duutslaand) op 5 meej 1818 as zeune van 'n rechtsgeleerdnrechtsgeleerden, ziene moe was 'n Nederlaanse. Op zeuvntienjaorigezeuventienjaorige leeftied göng Karl an de Universiteit van Bonn rechtnrechten studeernstuderen, mar deur gebrek an blangstellig stoptnstopten e metmit zien opleiding nao iene jaor, en göng in Berlijn filosofiefilesofie studeernstuderen. Daornaos verdieptnverdîepten Karl Marx zich in geschiedenisse en ekenomie. An de universiteit van Jena promeveerdnpromeveerdeb e töt doktor in 'n Filosofie. Peugings um an 'n universiteit benuumd te wördnwörden misluktnmislukten, umdat de Duutse reactionaire universiteitnuniversiteiten hum te liberaol vöndnvönden.
 
In 1842 werd Marx redakteur van d'n Rheinische Zeitung en heuld zich stieds meer bezig met ekenomische vraong, mar weengs zin radikaleradikaole opvattings werdnwerden dit blad in 1443 verbeudnverbeuden. In 1844 verstigdnverstigden MarzMarx zich in Paries, waor e redakteur werdwerden van 'n Deutsch Französische Jahrbücher, waorin felle kretiek werdnwerden eleverd op de bestaonde maoschappelijknmaoschappluken orde. Deur 'n artikel in dit blad leerdnleerden hi'j de zaaknmaanzakenmaan Friedrich Engels uut manchester kennen, waormetwaormit e zeer bevriend werdnwerden. In 1845 werd Marx edwöngnedwöngen Paries te verlaotnverlaoten en vestigdnvestigden MarzMarx zich in Brussel saomnsaomen metmit Friedrich Engels en sleutnsleuten zich an bi'j de sosjiaalisctische bewieging. SaomnSaomen schreve zi'j 't Communisctisch Manifest. In 1848 vertrökknvertrökken MarzMarx en Engels naor Duutslaand um aktief deel te nemmnnemmen an de revolutie.
 
Dit misluktnmislukten en Marx werd opni'j verbannen. Hi'j vestigdnvestigden zich now in Londen, waor e de res van ziene leevnleven verbleuf. In 1867 verscheen de eerstneersten drok van Das Kapital, 't beruumstnberuumsten boek det de groondslag vörmdnvörmden veur 't Marxisme. Volns de theorie van Marx vereurzaakt de invoering van machines 'n verleeging van de köstnkösten van 't leevnsonderhooldlevensonderhoold en dus van de leunen. Zo as Quesnay annaamnannamen det de groond de ienige factor is die meerweerde oplevert, zo nemp Marx an dat dit uutsluutend met arbeid 't geval is. Volns Karl Marx zult de "krachtnkrachten" in de bestaonde kapitalistische maoschappi'je disse umvörmnumvörmen töt de kollektivistische maoschappi'je. Marx onderscheidt (veurspelt) daorin de volnde vief krachtnkrachten of stadia:
 
1. De konsentratie wet, waorbi'j grootngroten ondernemmings veurtduurndveurtdurend de kleine opsloktopslök, en hierdeur stieds grootregrotere ondernemmings onstaot.
2. De accumulatie wet, veronderstelt datdet kapitalisten, die de meerweerde ontvangt, deur konkurrentie probeert de umvang van de ondernemmings stieds te vergrootnvergroten.
3. De Verelendung, de veurtduurnde verslechtring van de positie van de proletarische klasse, die ofhaanklik bint van de kapitalistn. De armoe zol stieds groter wördn.
4. De krisistheorie, die wördt of-leid uut de wet van de stieds mar daolnde winstvoete. 't Giet de bedrievn stieds slechter, waordeur arbeiders wördt ontslaang. Hierdeur ontstiet weer sosjaaln ellende.