Verskil tüsken versys van "Eemlangds"
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
K Bot: automatiese tekste vervöngen (-Kattegerie: +Kategorie:) |
Eemlangds Eemslenner Plat Eemlands, dree maol n artikel ovver t zelde onderwarp in verskillende dialekten bi'j mekare edaone, mot nog wal oet ezocht worden. |
||
Regel 1:
{{Wiu}}
't '''Eemlangds''' is de verzaomelnaom veur de dialecten dee ze in 't [[Eemlangd]] praoten. Disse dialecten vormen gien echte eenheid en ze worren vaok verknipt over meerdere dialectgebieden.
Regel 7 ⟶ 8:
{{Dia|Disse pagina is esjreven in 't [[Bunsjoots]]}}
't '''Eemlands''' is de samenvattende naom veur de dialecten van 't [[Eemland]], 't noordoosten van de previnsie [[Utrecht (previnsie)|Utrecht]], ofwel [[Amersfoort]] en omgevege. De dialecten lieken veul op 't [[West-Veluws]] en de meesten ku'j wel tot 't [[Nedersaksisch]] rekenen. 't Belangriekste versjil met 't eigelijke West-Veluws is dat de [[umlaut]] in 'n woord as ''hooi'' d'r nie veurkomp (op de Veluwe is dat nog ''hööi''). Wel is d'r umlaut te heuren in ''keze'' en ''greun''. De ''-en'' an 't ende van 'n woord spreken ze in de meeste plaosen ook nog wel uut (dat doen ze zelfs nog in [[Huizen|Huuzen]]); dit is 'n verschil met de taol van de (zudelijke) Gelderse Vallei. Anders as in 't [[Gooi]] praoten ze in 't Eemland nog van ''diek'' en ''huus'' en nie van ''dijk'' en ''huis''. De [[Utrechtse Heuvelrugge]] is 'n dudelijke grens met 't [[Utrechs-Alblasserwaards|Utrechts]], je kunnen zeggen dat hier de grens tussen westelijke en oostelijke dialecten ligt.
De meeste Eemlandse dialecten worden nie veul meer esproken, en biena alleen nog door ouwe lui. In Amersfoort is staot 't zelfs op uutsterven, as 't nie al uutestorven is. 'n Uutzondering is [[Spakenburg]], waor d'r ook nog wel jonge lui binnen die plat praoten.
[[Kategorie:Nedersaksies]]
[[Kategorie:Utrecht]]
----
[[Ofbeelding:Emsland Low Saxon.png|right|thumb|150px|De grens tusken dat Nordneddersassisje un dat Westfaolsje, wie angèven in dat Neddersassische weurterbook.]]
Dat '''Emslenner Plat''' is 'n dialekt voen de [[Nedersaksisch|Plattduutsje Spraok]] oen wort praot in 't [[Eemsland]]. Dat gift nich een Emslandsje vörm, awer aigentlijk gift dat tweei varianten. De grupp tusken de [[Westfaols]]je oen [[Noord Leegsaksisch|Nordneddersassisje]] dialektgroepe geit deur 't Eemsland hen oen löp oengeveer bie [[Dörpen]], [[Weerlte]] oen [[Hässelke]] entlank. 'n Écht duudlige grens kan man nich anwiesen. In dat zuden gift dat [[Münsterlaands|Meunsterlandsje]] oen [[Drèents|Drentsje]] verwantschap, in dat norden gift dat [[Grunnegs|Grönnengsje]] oen [[Oostfreisk Nederduutsk|Oostfreeisje]] verwantschap oen in dat osten gift dat [[Oldenbörgs|Ollenborgsje]] verwantschap.
Biespeule van verwantschap mit [[Drenthe]] is de vörm "wie bunt" veur "wie zund", wat man in dat norden zegt oen "praoten" veur "snakken". De Grönnengsje (oen Westfaolsje) verwantschap is tou zeen an de nördlige ou-luud in weurter as "to" (oetspraoken as [tau]). Westfaolsje verwantschap in dat zuden besteet oet de Difthong -ia- of -iä- oen de -w- veur -v- in weurter as "öwer" oen "awer". Dat nördlige Eemslandsj is eng verwant an dat [[Westerwoolds|Westerwoldinger plat]], in de [[Grunnen (provìnzie)|provins Grönneng]] in de Nedderlannen. Man leuft, dat vroger dat Emslandsj oen dat Westerwoldsje nog enger verboenen wazzen oen dat dat Westerwoldinger plat doe 'n vörm voen dat Emslandsj was.
{{dia|Schrèven oep Eemslenner plat in de Drentsje schriefwies}}
[[Kategorie:Emslandsj artikel]]
[[Kategorie:Nedersaksies]]
[[Kategorie:West-Veluws_artikel]]
| |||