|
Hoi meensken,
Ik ben hier een gelegenhiedsschriever en heb aorighied an et Stellingwerfs.
Zoas jim al an mien naam zien kunnen kom ik uut de Stellingwerven, elders ok wel bekend as de ''Stellingw'''a'''rven''. Ik schrief et Stellingwerfs uut et westen van Weststellingwerf, et Westerhoeksters,een taalvariant die tegenwaordig niet zo vule meer praot wodt. As ien van de laatsten der Mohikanen schrief ik hier mit veur de aordighied.
== Mien driefveer ==
==Over et Westerhoeksters==
Een apatte Wikipedia veur mien taelegien hadde grif nog vule mooier west, mar d'r blieft altied nog wel wat te wensen over. Wensen blieven d'r altied en iene daorvan is betien ruumte veur et Stellingwerfs. Now he'k et niet over meer erkenning veur et Nedersaksisch, mar bijgelieks wel over een Wikipedia waor de hobbyisten heur uutleven kunnen. Ik heb d'r gewoon aorighied an. En ok al wodt et niet meer praot onder de jeugd, et is meroakels mooi dat d'r veur de hobbyisten zo'n plakken op et wereldwiede web is.
Et Westerhoeksters is volgens mij een betien een taalkundig begrip om een stokkien land mit an te geven waor et ''kroempraoten'' toch weer wat anders gebeurd as in de rest van de Stellingwerven. Et begrip ''Westerhoeksters'' zol veur de meeste meensken niet zo bekend wezen. In de kroeg en op de buurt numen wij et ''kroempraoten'' of ''kroeme praoten''. Sommigen gebruken ok wel de begrippen Stellingwerfs of Overiessels veur et eigen taaltien. Et Westerhoeksters is over et algemien wel aordig goed te lezen te verstaon veur butenstanders.
== Wa'k hier zoal schreven heb ==
==Eigenaordigheden van et Westerhoeksters==
*Artikelen waor ik mit begonnen bin: [[De Stellingwarver Schrieveri'je Pries]], [[Hendrik Johannes Bergveld]].
Vruger moesten wij altied verschrikkelijk lachen om meensken uut Wolvega en nog verder naor et oosten. Dit was niet omdat wij hun taaltien zo slecht vonden, et was dus absoluut gien waardeoordiel, mar meer omdat hun taaltien ons zo vremd in de oren lag. En daor waoren dan verschillende redenen veur:
*Artikelen waor ik niet mit begonnen bin, mar waor ik wel een aorige bijdrage leverd heb: [[Stellingwarfs]].
*In et oosten hadden ze et altied over een ''maoter'' terwijl wij et over een 'gewone' motor hadden. Mischien gebruken ze de ''ao'' in et oosten wel een betien konsekwenter as wij et doen want soms gebruken wij de ''ao'' wel in woorden zoas ''waor'' en ''daor'' en in woorden as ''motor'' dus niet.
*Daornaost nog een hiele protte kleine bewerkingen.
*Etzelde geldt veur woorden as ''waeter'' waor wij 'gewoon' water zeiden. Soms zeiden we ok wel ''waeter'' mar dat was dan vaker veur de grap.
*Etzelde waor wij altied grappen over vertelden was et gebruuk van de verkleinwoorties. Wij bruukten ze wel, maar vule minder as de ''kroempraoters'' bij Wolvega en oostelik daorvan.
== Kot over et Stellignwerfs ==
D'r binne nog wel een paor andere verschillen zoas de woorden ''barg'' en ''wark''. De ''a'' in die woorden wodt in et Westerhoeksters vaak een ''e''. Veural die woorden mit een ''a'' erin lieken veur ons hiel erg op et Drents. En hierdeur kan et dus wezen dat wij Stellingwerfs zeggen in plaots van Stellingw'''a'''rfs. As ik weromdenk an de ooldere meensken kan ik mij niet heugen dat die dat anders zeiden. Et is dus bij mien weten gien invloed van et standaord Nederlands. Et gebruuk van Friese woorden is niet anders as in et 'andere Stellingwerfs'. Wij gebruken ok een protte Friese woorden en die bin d'r veur zolang ik weet ok altied al onderdiel west van ons taaltien.
Zoaj' an mien naeme wel zien kunnen kom ik uut de Stellingwerven. Waoromme schrieven ie dat dan niet as Stellingw'''a'''rven? Now, dat is omdat ik uut et westelike diel van Stellingwerf-Westaende kom en daore zeggen we Stellingwerven. Zo bin d'r nog wel meer dingegies die bij (niet ''bi'j'') oons anders (niet ''aanders'' of ''eers'') bin. A'k dan hier toch schrieven moet pas ik mij hier en daor wel wat an, zodat de stokken schreven in et Stellingwerfs niet te vule van mekeer verschillen.
==Veurbeeld van et Westerhoeksters==
Mien broertien zocht gister naor zien losse cd's, en toen hij ze vonden had deed hij ze in een doos. Twee dagen leden was hij op de boerderij van mien oom en hij had zien cd's mitbrocht. Toen hij evenpies bij de dieren wilde kieken was d'r iene uut vallen. Mien broer kwam toen later op de aovend thuus en wilde van mij weten of ik an zien cd's zeten had. Ik had niet an zien spul zeten en dat heb ik him ok zo verteld. Hij vloog driest deur et huus henne en toen kwam et him zo in ienen in et zin dat mit de doos bij de laomen west was. Toen hij naor mien oom reed en in et land kieken gong, zag hij een blauwe glinstering in et gras. Et was zien cd en gelokkig was d'r niks mit gebeurd. Hij bood mij vrundelik zien exkuses an veur de beschuldigingen. "Zu'w uuteten gaon?" vreug mien mem. Mien heit zei: "Is goed, mar niet zo duur heur!", en daor gongen we dan henne. Toen we zitten gongen vroeg de ober wa'w drinken wollen. Ik had een glasien water en de rest wol wien. In ienen zei mien heit: "O vergemie, ik mut de schaopen nog voeren!". Mien mem wordde lellik: "Praot niet zo hard! Dat ku'j natuurlik vanaovend ok nog doen!" Mien heit aksepteerde et protest van mien mem en begon zien biefstok rustig te eten. Ik zol ie wel vertellen dat et uuteten gaon mit mien oolden niet vule an is!
| 