Verskil tüsken versys van "Melancholie"

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
NGolds20 (Oaverleg | bydragen)
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
[[Bestaand:Dürer_Melancholia_I.jpg|250px|thumb|De beroemde gravure ''melencolia'' van [[Albrecht Dürer]]]]
'''Melancholie''', of: '''zwartgalligheid''', '''duusterkiekn''' is 'nnen gevuul, woarwoor iej vake lange in blieft hangen, dieden körtbi-j [[Depressie (psychologie)|depressiviteit]] lig. Aans as depressiviteit kumpkömp zwartgalligheid deur 't verlidden of 'nnen verlangen die'j nie kwiet ewörden bint. DeD', algemiene of, Nederlaandse beduding melancholie kumpkömp uut 't Grieksen ''μελας'' (''melas'': zwart) en ''χολη'' (''cholè'': gal).
 
ZwartgalligheidDuusterkieken hef de klaankklaanke van nietnie te passe teruggekieken noar 't verlidden an. "Wee'j nog wel oldenoalden." Vortdreumen noar 'nnen tied woarinwoorin de weerld nog nie zo muilik in mekare zaten. Iej heurt dan luu dingen zeggen as: "Och keerl, toe ko'j nog van mekare op an." of "Wi-j stundenstön aitaid veur mekare kloarkloor, maarmaa noe…". Dan voolgt ter zinnen oaver verloedering in de buurte, oaver kinder of kleankinder die gien tied meer veur oew hebt. Wie best lustert, heurt hoe meansen de weerld woarinwoorin zi-j leeft as onveilig gewaar wörd. Allemoale veur zich en gien God meer veur oons allen. Dat kan goan tut bangigheid en tut 'n krang lèven.
 
A'j psychologen en psychiaters mangs heurt, dan proat zi-j oaver melancholieduusterkieken as d' oldeoale beduding veur 'nnen depressie met psychotiese trekkies. Ienene kan 't hum inop iene moal allemoale niks meer schelen, hi-j hef ter gien wille meer an, arns interesse of plezier an hebben is oaver. Dit kumpkömp deur dat ienene 't inop zienen kop ekrègen hef dat e 'nnen weerdelozen is en dat e niks bereikt hef. 't Is 'nnen gevuul wat ienene zich zozoo heuge in 'nnen kop kriegen kan, dat 't hum op 't raandtie zet. Op dizze meniere kan melancholie oewzölf kepot maken. Uut de tied wèèn is dan better as dat lèvensbangige.
 
Zwartgallige meansen kunt heur galle speien oaver zozoo'n bettie alles hen; oaver heur eagen lèven, oaver aandernaanderen en oaver 'nnen helen weerld. Meansen kunt zo verre kommen dat ze zichzölf uut de tied hölpt. Ienene kan ok arrig last kriegen van [[vroggerzeerte]] noar 't verlidden an en hebt gien besten bekiekkiek op de toekomst en bint ok bange veur 't vrömden. Ienene kan op dizze meniere machtig agressief wörden. 't Hef ok bi-jnoa aitaid 'nnen aander edoane.
 
* Melancholie hef völle 't onderwarp ewest veur de kunst, zo as op scheelderi-jen en theater.