Verskil tüsken versys van "Molukken"

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
[[File:Maluku Islands en.png|thumb|Stee woar as de Molukken ligt.]]
De '''Molukken''' bint nen koppel eilannen in et oosten van den [[Indiesen Archipel]], tuske [[Celebes]], de [[Filipienen]], [[Niej-Guinea]] en [[Timor]]. De Molukken heurt wat ligging angeet bie [[Melanesië]], mer vaalt onner besteur van [[Indonesië]]. Den naam "Molukken" koomp van ''Jazirat al-Muluk'' (eiland van de könningen). Dissen naam hebt ze kreggen van Arabiese hannelsleu.
 
Regel 14 ⟶ 15:
 
De Molukken besloat mear as doezende eilannen, woarvan as mear as de helft gen inwonners hef. Op de eilannen woar as wá leu wont, leaft onmeundig verskillende volker bie mekaar. Disse hebt wier allemoal verskillende gewoontes en broeken.
 
== Volker ==
Der wont ongevear 2 miljoen leu op de Molukken. Dat is minner as 1% van et hele Indonesiese inwonnertal. Der wörden in et verleden mear as 130 sproaken kuierd oawer de eilannen. De meesten doarvan bint mengd töt de [[pidginsproaken]] [[Ternataans]] en [[Ambonees]]. Dizze bint dan ok meteen [[lingua franca]]'s veur de noordelike en zudelike eilannen.
 
Der is deur de tied völ oawer ver hanneld en reist, woardeur Molukkers een breed palet an veuroalden hebt. Zo 2000 joar [[Kristus|Veur Kristus]] mengden zik de inheemse Melanesiërs met [[Austronesië|Austronesiese]] niejkommers. Op de eilannen [[Kei (eilaand)|Kei]] en [[Aru (eilaand)|Aru]] en in de binnenlannen van [[Seram (eilaand)|Seram]] en [[Buru (eilaand)|Buru]] is de Melanesiese ofkomst nog et best te zeen an de inwonners. Later köm der nog [[India|Indiaas]], [[Arabieren|Arabies]], [[China|Sjinees]], [[Portugal|Portugees]] en [[Nederlaand|Hollaands]] blood bie deur. De leste joaren komt der alverdan mear [[Boeginees|Boeginese]] hannelsleu oet [[Soelawesi]] en [[Java]] noar de eilannen.
 
==Verleden==
Regel 29 ⟶ 35:
 
Toen as Indonesië ne onofhaankelike reppubliek wör in [[1950]], wör der ne Reppubliek van Zuud-Molukken (Republik Maluku Selatan, RMS) oetropen. De RMS umvatten Seram, Ambon, en Buru. Leader was [[Chris Soumokil]], met hulp van Molukse leden van Nederlaandse spesjale striedkrachten (de [[KNIL]]). Disse beweaging wör daalhöwwen deur et Indonesiese leager. Met ne spesjale oawereenkomst konnen de troepen oawerplaatst worden noar Nederlaand. Doarvan wont nog aait heel wat noazoaten in [[Tweante]]. De grötste groep doarvan wont in [[Wierden]]. De Indonesiërs begunnen doarnoa vanof [[1960]] stelselmoatig (heufdzakelik Javaanse) leu noar de boetenste eilaanden te verhuzen. Et wörd annömmen dat hierdeur völle spanningen oaver onofhankelikheid en geleuf ontstoan bint. Dit löp nog aait mangs oet op etnies en nasjonalisties geweald.
 
Laandbeskriewing
 
Bie mekaar besloat de eilannen ne oppervlakte van 850.000 kilometer in et veerkaant. 90% doarvan is zee. Et antal eilannen wörd skat op 1027. De twee grötste eilannen, Halmahera en Seram, hebt mer weinig inwonners. De twee verhoaldingswies kleane eiländkes Ambon en Ternate hebt oardig wat volk en ontwikkeling.
 
De meeste eiländkes hebt dikke bossen en bint slim beargachtig. De Tanimbar-eilannen bint dreug en heuwelachtig, terwiel as de Aru-eilannen vlak en nat bint. De heugste bearg is de [[Binaya]] (3027 m) op Seram. Wat eilannen, zo as Ternate (1721 m) en de [[TNS-eilannen]], bint [[vulkaan|vulkanen]] dee as oet de zee kömmen bint. De döarpkes doarop ligt veural roond de kusten. Der bint de leste 500 joar 70 slimme oetbörstingen west. [[Eardbewing|Eardbewingen]] gef et regelmoatig.