Verskil tüsken versys van "Heliand"

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Droadnaegel (Oaverleg | bydragen)
K Wiezigingen deur Nickg19 hersteld tot de versie nao de leste wieziging deur Legobot
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
[[Bestaand:Heliand Cgm 25.JPG|thumb|Pagina uut t Münchener haandschrift (Bayrische Staatsbibliothek)]]
[[Bestaand:Berlin heliand.jpg|thumb|Berliens fragment (Staatsbibliothek zu Berlin)]]
De '''Heliand''' is 'n geleuvig heldndicht over 't leevn van [[Jezus Christus]], die eschreven is in 't [[Oldsaksisch]], umstreks 825 noa Kristus.
n '''Heliand''' is ne geleuvige epische heldendoad oaver t leevn van [[Jezus Christus]], den eschreven is in t [[Oldsaksisch]], um en noabie 825. n Naam ''Heliand'', det pas um en noabie 1830 deur geleerdn an t gedich wördn toekent, is Oaldsaksisch veur t Duutse en Nederlandse 'heiland' of 'redder'. t Is t enige umvangrieke gedich det in t Oaldsaksisch is oaverleeverd. t Bestiet uut 5983 allitererende varzen en is neet compleet. De tekste van ne heldendoad is bewaard ebleevn in veer geschriftn: twee grotere, n codex Můnchen Cgm 25 (bekend as M of Monacensis, uut de negende eeuw) en in de British Library, de Codex Cottonianus Caligula A. VII (bekend as C, tiende eeuw), en doarbie twee lösse stukken, dee zich bevindt in n Universiteit van [[Praag]] en in t [[Vaticaanstad|Vaticaan]]. Van het Cotton manuscript wördt an-enömnn det t in Engeland schreevn is.
 
De name ''Heliand'', dat pas 1830 deur geleerdn an 't gedicht toe-ekent wödn, is Oldsaksisch veur 't Duutse en Nederlandse 'heiland' of 'redder'. 't Is 't ienige uut-ebreide gedicht dat in 't Oaldsaksisch is over-eleverd. 't Bestiet uut 5983 allitererende varzn en is niet helemoale kompleet.
n Eerstn Nederlandsen vertaling van n Heliand kwam uut in 2006 en wördn maakt deur Jaap van Vredendaal, nen kenner van t Oaldgermaans. Theoloog [[Willem van der Meiden]] hölpn hum doarmet. In mei 2012 kwaamn d'r ne riege buuke uut van n Heliand in veer [[Nedersaksisch]]e vertalingn. 'n [[Grunnegs|Grönninger]] wördn maakt deur [[Sies Woltjer]], n [[Twents]]en deur [[Anne van der Meiden]] en [[Harry Morshuis]], n [[Achterhooks]]en deur [[Henk Krosenbrink]] en [[Henk Lettink]] en n [[Westfaals|Münstersen]] deur [[Hannes Demming]]. De beuke wördn uutegeven deur [[TwentseWelle]], met doarbie n nieje wetenschoppelijke uutgave van n originele tekste van n Heliand deur [[Tim Sodmann]].
 
n '''Heliand''' is ne geleuvige epische heldendoad oaver t leevn van [[Jezus Christus]], den eschreven is in t [[Oldsaksisch]], um en noabie 825. n Naam ''Heliand'', det pas um en noabie 1830 deur geleerdn an t gedich wördn toekent, is Oaldsaksisch veur t Duutse en Nederlandse 'heiland' of 'redder'. t Is t enige umvangrieke gedich det in t Oaldsaksisch is oaverleeverd. t Bestiet uut 5983 allitererende varzen en is neet compleet. De tekste van nede heldendoadheldndoad is bewaardbewoard ebleevn in veervier geschriftn: twee grotere, nde codex Můnchen Cgm 25 (bekend as M of Monacensis, uut de negende eeuw) en in de British Library, de Codex Cottonianus Caligula A. VII (bekend as C, tiende eeuwewe), en doarbiedoarbi-j twee lösse stukkenstukkn, deedie zich bevindt in nd' Universiteit van [[Praag]] en in 't [[Vaticaanstad|Vaticaan]]. Van het't Cotton manuscript wördtwödt an-enömnnenömmen detdat 't in EngelandEngelaand schreevneschreevn is.
 
nd' EerstnEerste NederlandsenNederlaanse vertaling van nde Heliand kwamkwamp uut in 2006 en wördnwödn maaktemaakt deur Jaap van Vredendaal, nen'n kenner van 't OaldgermaansOldgermaans. Theoloog [[Willem van der Meiden]] hölpn hum doarmetdoaran met. In mei 2012 kwaamnkwaam d'r neeen riegeri-jge buukebuke uut van nde Heliand in veervier [[Nedersaksisch]]e vertalingnvertalings. 'n [[Grunnegs|GrönningerGrunniger]] wördnwödn maaktemaakt deur [[Sies Woltjer]], nde [[Twents]]enn deur [[Anne van der Meiden]] en [[Harry Morshuis]], nd' [[Achterhooks]]enn deur [[Henk Krosenbrink]] en [[Henk Lettink]] en nde [[Westfaals|Münstersen]] deur [[Hannes Demming]]. De beukebuke wördnwödn uutegevenuut-egeven deur [[TwentseWelle]], met doarbiedoarbi-j 'n niejeni-je wetenschoppelijkeweetnschopplike uutgave van nd' originele tekste van nde Heliand deur [[Tim Sodmann]].
 
== Veurbeeldtekst ==
Fragment uut de Heliand, woarin op 'n epische wieze de beginversenbegunvarsn uut 't tweede heufdstukheufstuk van 't [[Evangelie noar Lukas]] noaverteld wordtwödt:
 
{|style="padding:20pt; background-color:#EEEEEE; margin:5pt 0pt 5pt 0pt"
|-
| ''Thô ward fon Rûmuburg rîkes mannes'' ||DoeToo richttenrichtn den rieksheerriekskeerl vanuutvanoet Romebörg,
|-
| ''bar alla thesa irminthiod Octaviânas'' ||Octavianus, an alle volkenvölker
|-
| ''ban endi bodskepi obar thea is brêdon giwald'' ||een ban en bosschop, briedwied verspreidverspreaid
|-
| ''cuman fon them kêsure cuningo gihuilicun,'' ||deurduur den keizer verkondigdverköndigd an de keuningskönninge in zien riek:
|-
| ''hêmsitteandiun sô wîdo sô is heritogon'' ||inheemseinhiemse vörstenvörste, hertogenhertoge diedee oaveraloaweral
|-
| ''obar al that landskepi liudio giweldun.'' ||in wiede wiendstrekenweendstrekkn 't bewindbeweend voerdenhadn.
|-
| ''Hiet man that alla thea elilendiun man iro ôdil sôhtin,'' ||Wel as aanderwoors verbleef, musmos zien arfgoedarfgood zukenzuukn,
|-
| ''helidos iro handmahal angegen iro hêrron bodon,'' ||in zien gebiedgebeed verschienen veurvuur de bodenboodn van zienzienn heerhere.
|-
| ''quâmi te them cnôsla gihue, thanan he cunneas was,'' ||IederieneEederenne gunk naornoar de streekstrekke waorwoar zienas zienn volk wegvot kwaampkwamp,
|-
| ''giboran fon them burgiun. That gibod ward gilêstid'' ||naornoar de börg daoras-edoaras geboren was. Naor 't gebod luusterden ze
|-
| ''obar thesa wîdon werold.'' ||in de wiede wereld.