Verskil tüsken versys van "Gnostik"

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
NGolds20 (Oaverleg | bydragen)
NGolds20 (Oaverleg | bydragen)
Geen bewerkingssamenvatting
Etiketten: Bewarking via mobil Bewarking via mobile websteade
Regel 1:
De '''Gnostykgnostyk''' is de name vöörvöär een koppel religyöse en filosofiske strömingenstromingen in et [[Vrogge Kristendom|vrogge kristendomkristendun]]. Disse lüde waren okouk kristenen. Mar gelöövdengelöyvden nytneer an JesüsJesus soas de nuudaagsenudaagse karke dat döt. JesüsJesus was nytneet echt een 'messyasmessias' (redder), mar meermeyr een verlichten keerlkerl.
 
De benümingbenöming 'gnostyk' kümpkümt van et Gryksengreeksen woord ''gnosis'' (γνωσις), wat ''kennis'' ov ''weten'' betekkend. In de tyd rondrund et begün van onseunse jårtelling hadden de Grykengreken völevöäle invluudinvlood opup de kültürekulture in et Romeynseromeinse ryk. Dat wörd [[Hellenisme]] enüümdenöömd. De tarm ''gnosis'' wördenwördden tuto wal vaker gebrüüktgebruket ümme een benül van de hogere sferen med an te gevengeaven. As y ''gnosis'' hebt, dan bin y u bewüst der van dat der yts godachtigs in elkyneelkeyne sit, wat thüüsto höörthuus höyrt in een godachtig geheelgeheyl/ den hemelheamel. Dat nümennömeden se okouk wal 'benül hebben van uwen verbörgen wåre årdaerd'. JesüsJesus is de keerlkerl dydee disse 'verlössing' had ehad en lüde leertleyrt et okouk te krygen.
 
Med disse ydeenideye bint de gnostyken ansanders as de ortodokse karke. De ortodokse karke sol üütgröyenuutgröyen töt de Roomseroomse karke en ewen later okouk de protestantsen. DyDee seesea dat y gelövengelöyven mosmost in JesüsJesus syn krüüsdood en opstanding üütuut de dood, ümme verlössing te krygen. De gnostyken leerdenleyrden dat y uwen eygeneigen verlössing mossenmosten krygen, döördöär 'kennis' van huho as de dinge warkelik bint.
 
De gnostyk hevt de eersteearste dryedree ewen van onseunse jårtelling bestån. Töt dat et döördöär de ortodokse karke verketterd en üütuut-eröyderöyed wördenwördden. Want opup et [[Concily van Nicaea]], in 325, skrevenskreavden de karke de [[GelöövsbelydenisseGelöyvsbelydenisse van Nicea]], wårin eaven strak üütyneuuteyne esetesetter wördenwördden wat et wåre kristelike gelöövgelöyv is. Dat was et ende van al de strömingenstromingen dydee dår nytneet precys an wolden tugeventogeaven. Mar de gnostyk hevt wal seakersseykers slim belangryk ewestewesset vöörvöär de ontwikkelinguntwikkeling van et vrogge kristendomkristendum.
 
De gnostyk hevt in de 13e ewe nog een mål den kop boaven et sand estöken. Dat waren de [[Kataren]]. Mar een ewe later waren dissen alweer döör de paus van de weerld ekeert.