Verskil tüsken versys van "Däänsk"
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
K Bot: automatiese tekste vervöngen (-Kattegerie: +Kategorie:) |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 1:
[[
[[Bestaand:Idioma_danés.PNG|thumb|right|Et däänske taalgebeed]]
'''Däänsk''' (in de taal selv: ''dansk'') is een [[Noord-Germaanse taelen|noordgermaanske]] taal. Et wordt esprokken döär ümsgevear 5,5 miljoon mensken. Et is de taal van bynå alle [[denen|dänen]] en is de eynigste officiele landstaal van [[Denmaark|Dänemarken]]. In de [[Denmaark|däänske]] gebeedsdeylen de [[Färöer]] en [[Gruunlaand|Gröönland]] wordt et däänsk döär mår een kleine minderheid van de bevolking esprokken, mår hevt dår nåst de volkstaal wal een officiele ståtus. Et däänsk dat up de Färöer esprokken wordt, wordt ouk wal [[Gøtudanskt]] (''stråtdäänsk'') enöömd. Ouk in et [[Duutslaand|düütske]] [[Sleeswiek-Holstain|Sleyswyk-Holstein]] is der noch een kleine bevolkingsgrup den däänsk pråt, wår et de officiele ståtus van [[minderheidstaal]] hevt. Up [[Ysland]], een vroggere kolony van [[Denmaark|Dänemarken]], wordt et däänsk vake as tweyde of darde taal esprokken, en is et een verplicht skoolvak up de basisskole.
==
Et däänsk wordt eskreaven in et [[latainse alfabet|latynske alfabet]], dat nå de Z anevuld wordt med dree däänske letters, de Æ (æ) (üütesprokken as /ɛ(ː)/, so as in ''literäär''), de Å (å) (dat lykas de [[Nedersaksies|sassiske]] ''å'', ''ao'' of ''oa'' üütesprokken wordt as /ɔː/, of so as in et engelske ''thought'') en de Ø (ø) (üütesprokken as /øː/ so as in ''nöäte''). De V wordt üütesprokken as W. In et däänsk wordet de letters Q, W, X en Z håst neet gebrüked.
In [[Denemarken]] wordt verschillende dialecten esprokken. In Jytlaand wordt [[Jytlaands]] esprokken. [[Jytlaands]] kan op-edeeld worden in ''Nørrejysk'' en ''Sønderjysk'' (in [[Zuud-Jytlaand]] / [[Sleeswiek]]). Het ''Nørrejysk'' ([[Noord-Jytlaand]]) kan op-edeeld worden in Østjysk en Vestjysk. Wieters wordt der ''Østdansk'' (''Oostdeens'', op [[Bornholm]] en in [[Skåne]]) en ''Ødansk'' (Emål, op de eilanden [[Seeland]] en [[Funnen]]) esprokken. Dizze dialecte moar wordt in Denemarken niet as officiële streektale erkend. In [[Zuud-Jytlaand]] (in [[Noord-Sleeswiek]]) is der nog een kleine bevolkingsgroep dèn ook [[Nedersaksisch]] ([[Sleeswieks]]) proat.▼
== Kenmarken ==
Een kenmark van de däänske üütspråke is de glottisslag oftewal de däänske [[stød]]. In summige woorden slåt de stembanden nå een lange klinker evven dichte. In de sassiske dialekten geböärt dat ouk in byvöärbeald et woord 'loupen'; et wordt dan üütesprokken as /loː(p)ʔm̩/ (of 'maken' as /maːkʔŋ/). In de [[Germaanse talen|germaanske talen]] bint dat wyders üütsunderingen. Mår in et däänsk heb y woorden dee underskeiden wordet van mekare döär of se wal of gin stød hebbet, et is verwand med et toonunderskeid in byvöärbeald et sweedsk en noorsk en ouk in t limbörgsk. Et däänsk is heyl nauw verbunden med et noorsk, wat ümsgevear etselvde eskreaven wordt, mår wal een andere üütspråke hevt. Noorweagen hevt een tyd lang deyl üütemaked van et Koaningryk Dänemarken. Vanüüt taalkundig upsicht sol et noorsk as een däänsk [[dialekt]] eseen künnen worden. Vanüüt dat standpunt sollen 10 miljoon mensken däänsk sprekken.
== Dialekten ==
▲In [[
{{Germoans}}
|