Wikipedia

Verskil tüsken versys van "Standaardchineesk"

Geskydenisse interaktiv döärsöken
← vöärige wysigingvolgende wysiging →
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
Geen bewerkingssamenvatting
K Ver-NSS-ed
Regel 1:
{{Spraoke
|ofbeelding= Chi ling3.png
|umskrieving=SproaknSpråken en dialektndialekten in SjinaChina
|sprekkers= 880 miljoenmiljoon
|skrift= [[Hanzi]], LatiensLatynsk (pinyin)
|klassifikatie= [[Sino-Tibetaans]]e sproakespråke
}}
'''Standaard Sjinees''' of '''Modern Standaard Sjinees''', ok wal bekeand as '''Mandarien''', '''Putonghua''' en '''Modern Standaard Mandarien''', is ne standaardiseerde versie van t Sjinees en de offisjele sproake van de [[Volksreppubliek Sjina]] en [[Taiwan]], en ene van de veer offisjele sproakn van [[Singapore]]. ▼
 
▲'''Standaard Sjineeschineesk''' of '''Modern Standaardstandaard Sjineeschineesk''', okouk wal bekeandbekend as '''Mandarienmandaryn''', '''Putonghuaputonghua''' en '''Modernmodern Standaardstandaard Mandarienmandaryn''', is ne standaardiseerde versieversy van tet Sjineeschineesk en de offisjeleofficiäle sproakespråke van de [[VolksreppubliekVolksrepublik SjinaChina]] en [[Taiwan]],. enDårnöäst is et eneeyne van de veer offisjeleofficiäle sproaknspråken vanin [[Singapore]].
De klaanklear van Standaard Sjinees of Standaard Mandarien is baseerd op t [[dialekt]] van [[Peking]], mer de wöardeskat besteet oet wöarde van ne grote groep aandere Sjinese dialektn oet t noordn, middeln en zuudwestn van Sjina (n sproakgebeed woerin't de variaantn bekeand stoat as Mandarien Sjinees). De grammatika is standaardiseerd noar de verzameling litereare woarkn dee't geskreewn Volkssjinees bepoalt (oorsproonklik Baihua neumd). Dit is de volkssproake dee't in t [[20e eeuw|20ste joarhoonderd]] is ontwikkeld as vervanger vuur t Klassiek Sjinees. n Naam "mandarien" sleug vroger op de sproake dee't an t keaizerlike hof wör gebroekt, en duur ofgeveardigen van de keaizer ([[verseempeld Sjinees]]: 官话; [[tradisjioneel Sjinees]]: 官話; [[pinyin]]: Guānhuà; letterlik "Sproake van de ofgeveardigden"), en wör zo oawernömn as synoniem vuur Modern Standaard Sjinees in t 20ste joarhoonderd, mer de term is teegnstriedig ewördn seend at t wörd gebroekt in de sproaknkeunde um ook de verskeaidene noorderlike Sjinese dialektn te beneumn (verseempeld Sjinees: 北方话; tradisjoneel Sjinees: 北方 話; pinyin: Běifānghuà).
 
De klangleare van standaard chineesk of standaard mandaryn is baseerd up et [[dialekt]] van [[Peking]], mär de wöördeskat besteyt uut wöörde van ne grote gruup andere chineeske dialekten uut et noorden, midden en süüdwesten van China. De grammatika is standaardiseerd når de versameling literäre warken dee as eskreaven volkschineesk bepålet (oorsprunglik Baihua nöömd). Dit is de volksspråke dee as in et [[20e eeuw|20, jårhünderd]] is uutdacht as vervanger vöär et klassike chineesk. Den naam "mandaryn" slöäg vroger up de språke van (ofvaerdigden van) et keiserlike hov ([[versimpeld chineesk]]: 官话; [[traditioneel chineesk]]: 官話; [[pinyin]]: Guānhuà; letterlik "Språke van de ofvaerdigden"). So wör et in et 20. jårhunderd oavernöämen as synonym vöär Modern standaard chineesk. Toch is de term is teagenstrydig wörden, döärdat et rechtevoard ouk gebruked wördt in de språkenkünde üm ouk de verskeidene noordelike chineeske dialekten an te düden (Versimpeld chineesk: 北方话; traditioneel chineesk: 北方 話; pinyin: Běifānghuà).
==Klaanklear==
 
t Foneemnsteelsel van Standaard Sjinees besteet oet veerntwentig metkleenkers (woervan't allene /n/, /ŋ/, en mangs /ɻ/ midn in ne lettergreep köant vuurkomn), ongevear zes kleenkers, woervan't dr wat mangs [[tweeklaank]]n vormt, en veer [[toon (sproake)|toonn]]. Kleenkers en toon zeent eawn belangriek in t Standaard Sjinees. Wöarde köant t zelfde klaanknpakket hebn, mer nen verskilnden toon, woerduur t woard totaal wat aanders beteeknt.
==Klangleare==
Et fonemenstelsel van et standaard chineesk besteyt uut verentwentig medklinkers (wårvan as alleyne /n/, /ŋ/ en mangs /ɻ/ midden in ne lettergreape köänet vöärkoamen), ungeveyr ses klinkers, wårvan as der wat mangs [[tweeklaank|tweyklanken]] vörmet, en veer [[toon (språke)|tounen]]. Klinkers en toun sint eavenso belangryk in et standaard chineesk. Wöörde köänet etselvde klankenpakket hebben mär nen verskillenden toun, wårdöär as de beteakenisse verandert.
 
==Grammatika==
Chineesk is reydelik lyk an et [[neadersassisk]] wat grammatika angeyt. Et hevt regelmåtige sinnen med een underwarp, wårnå een gesegde kümt. et gesegde kan een oaverdrachtelik warkwoord, oaverdrachtelik warkwoord med lydend vöärwarp, verbindingswarkwoord med naamwöördelik gesegd, esw weasen.
Sjinees is redelik geliek an t Tweants, wat grammatika angeet. t Hef regelmoatig zinn met n oonderwoarp woernoa n gezegde keump. t Gezegde kan n onoawerdrachtelik woarkwoard wean, n oawerdrachtelik woarkwoard met n liedend vuurwoarp, n verbeendingswoarkwoard met n naamwöardelike gezegde, ezw.
 
SjineesChineesk verskilt van tet Tweantsneadersassisk duurdöär oonderskeaidunderskeid te maaknmaken tuskentüsken naamnsnamens vuurvöär dinge, dee't as naamwöardelikeen gezegdenaamwöördelik köantgesegde geeldn,köänet denen en naamnsnamens vuurvöär kenmoarknkenmarken. NaamnsNamens vuurvöär kenmoarknkenmarken (bv. greungröön) köantköänet nit noanå verbeendingswoarkwöardekoppelwarkwöörde komnkoamen. tEt Hefhevt ookouk ginginne biewoardelikebywöördelike bepoalingbepåling. Abstrakte kenmoarkn,kenmarken zoso as "greungröön", "hellig", "hete", ezwesw., stoatståt volledigvulleydig opup zikzelfsikselv. BievuurbeeldAs vöärbeald: 我不累 (Wǒ bù lèi). Letterlik is det: "Ik nit meumöde".
 
nEen Aanderander oonderskeaidunderskeid metmed t Tweantsneadersassisk is detdat tet Sjineeschineesk nginne sinnen kent med de volgorde: "Wat ... angeetangeyt, ..." zin nit gebrok. BievuurbeeldByvöärbeald in de zinsinne: "Watwat detdat geeldgeld wa'wwat wy van moomyn hebtmoder ekreegnkreagen angeethebet, doardår he'kheb ik al snoepsnoop metvan ekochtkocht." In disse zinsinne hefhevt tet tweedetweyde deeldeyl neen oonderwoarpunderwark, woarkwoardwarkwoord en liedendlydend vuurwoarpvöärwarp. tEt Sjineeschineesk maaktmaket doarvandårvan: 妈妈给我们的钱,我已经买了糖了. ''Māma gěi wǒmen de qián, wǒ yǐjīng mǎile táng le''. DitRechtstreyks kö'joaversat ongevear direktis oawerzetndat asungeveyr: "TEt geeldgeld wat moomoder oonsuns gavngavven, Ikik hebbe al snoepsnoop ekochtkocht".
 
DoarnöastDårnöäst hefhevt tet Sjineeschineesk ginginne tiedsbepoalingtydsandüding, mermär gebrokgebrukt tet ne kombinasie van aspektbepoalersaspekt- en modaliteatsbepoaldersmodaliteitsbepålders. MetEt aandereplakket wöardeder gebroklettergreapen tan lettergreepnvaste dee't dingeas saken angeewtangeavet as (1) detdat tet oonderwoarpunderwarp van de zinsinne wat dee wat verwochetverwachted wörwördt; (2) detdat tet oonderwoarpunderwarp wat hefhevt met emaaktmedmaked in neen vermeeldvermelded of impliseerdimpliceerd tiedsbestektydsbestek; (3) detdat ne verkloaringverklåring eardereyrder (nog)noch nit geuldgöäldde, mermär nonnu wal; (4) detdat drder nognoch niks veraanderdveranderd is in nede umstaandigheaidumstandigheid watdee as eardereyrder al eneumdnöömd wör, ezwesw. De tiedtyd woerinwårin wat gebuurngeböärden kan explisiethardup neumdenöömd wordnworden duurdöär nenen term zo as "gisterngisteren" en duurdöär wat abstraktereminder strak ümlynde termen as "eardereyrder", ezwesw.
 
nEen Aanderander grootgrout verskil tuskentüsken de grammatika van Sjineeset chineesk en [[Germaanse talen|Germaansegermaanske sproaknspråken]] ligtligget in de volgorder van biejzinnbysinnen: 昨天发脾气的外交警察取消了沒有交钱的那些人的入境证. ''Zuótiān fāpíqì de wàijiāo jǐngchá qǔxiāole méiyǒu jiāoqián de nàxiē rén de rùjìngzhèng''. Letterlik oawer enömn in t Tweantsoavernöämen zolsul dee zinsinne weanweasen:
"[GisternGisteren wör hellig] --> boetnlaandsebutenlandske zaaknsaken plietsiekearl annuleernpolitykearl annuleerden[dee nit betaalnbetaalden] --> [dee leulüde]'s verbliefsvergunningsverblyvsvergünningen."
Wat in good Tweants is:
"nDen Plietsiekearlpolitykearl van boetnlaandsebutenlandske zaaknsaken, den't gisternas gisteren hellig wör, annuleernannuleerden de verbliefsvergunningsverblyvsvergünningen van dee leulüde dee't as nit betaald hadnhadden."
 
Dr zeent nog n antal aandere ofwieknde kenmoarkn van t Sjinees dee't sprekkers van t Tweants nit zoln begriepn, mer de boawnstoanden vaalt t meest op.
 
[[Kategorie: Tweants artikel]]
Van "https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Standaardchineesk"