Verskil tüsken versys van "Aleksander den Grouten"

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Nye syde: 'thumb|right|300px|[[Mosaik van Aleksander den Grouten den as Darius III van Persie verslöt, up ne vlore in Pompeii]] '''Alexander III va...'
 
KGeen bewerkingssamenvatting
Regel 2:
 
 
'''Alexander III van Makedon''' ([[grieks|greeksk]]: Αλέξανδρος Γʹ ὁ Μακεδών, ''Aléxandros III ho Makedȏn''; den [[20 juli|20.]] of [[21 juli|21. juli]] [[356]] vK – [[10 juni|10.]] of [[11 juni|1. juni]] [[323]] vK), beater bekend as '''Aleksander den Grouten''' (greeksk: Ἀλέξανδρος ὁ Μέγας, ''Aléxandros ho Mégas''), was nen köäning van et olde greekske köäningryk Makedon(a) en lid van de [[argeaden]]-bloodlyne. Hee wör geboren in [[Pella]] in 356 vöär Kristus en volgden synen vader [[Philip II van Makedon|Filip II]] up do as he 20 was. Et meyste van syne heyrsketyd besteaden hee an eyne van de gröätste veldtochten in de menskelike geskydenisse. Teagen synen dartigsten had hee eyne van de grötste ryken in de geskydenisse, wat sik uutstrekkeden van [[griekenlaand|Grekenland]] töt noordwestelik [[India]]. Up et strydveld wün he allens. enWearldwyd wördt wearldwydhee eseenseen as eyne van de meyst suksesvulle leygerleiders in de geskydenisse.
 
Töt synen 16. kreag Aleksander les van [[Aristoteles]]. SynDo wör syn vader Filip II wörümmebracht in 336 vK ümmebracht, wådöärwårdöär Aleksander em upvolgeden. enHee arvden en stark köäningryk med en ervaren leager arvden. HeeOuk kreag oukhe generaalskap oaver Grekenland, enwat gebröäkhe datgebröäk üm syn vaders plan uut te voren: med en vereynigd Grekenland [[Perzië|Persie]] veröyveren. In 334 vK tröäk hee et [[Persiske Ryk]] van de Achaemeniden binnen en begün nen reygel veldtochten dee by mekander teen jår duurden. Nå de winst van Anatolie bröäk Aleksander de macht van Persie med ne reygel döärslaggeavende slagen, med name de [[Slag van Issus]] en de [[Slag van Gaugamela]]. Hee stoaten den persisken köäning [[Darius III]]] van de trone en nöäm et Achaemenidiske Ryk vulleydig in. Syn ryk strekkeden sik dårnå uut van de [[Adriatiese Zee|Adriatiske Sey]] töt den ryver de [[Beas (rivyr)|Beas]].
 
Syne ambity was üm et "eande van de wearld en de Groute Butenste Sey" te bereiken. In 326 vK tröäk hee India binnen. By den Slag üm de Hydaspes verslöäg hee de Pauravas, nen belangryken winst. Ümdat syne truppen [[heimwee]] hadden en nu eandelik wal es når huus wolden, draiden hee ümme. In 323 vK köm hee uut de tyd in [[Babylon]], de stad dee hee as höydstad bedacht had. An syne volgende plannen, sou as deden anval up et Arabiske Skyreiland, köm hee nit to. Nå synen doud bröäken en paar börgeroorlogen uut, wårdöär syn ryk uut mekander völ in verskillende ståten. Disse wörden regeyrd döär en antal oaverleavende generaals en nåkommelingen.
 
As nålåtenskap gavven Aleksander den ansat vöär en antal kulturele krüüsbestuvingen, sou as [[Greeksk Buddhisme]]. Hee stichten sou'n twentig städen med syne name, wårvan vöäral Aleksandrie in Egypte bekend is. Under Aleksander tröäken greekske kolonisten med öäre kultuur når et ousten, wat ne nye hellenistiske samenleaving skööp. Deylen dårvan warren noch altyd markbår in de traditys van et [[Byzantiense Riek|Bysantynske Ryk]] in et midden van den 15. eyw nå Kristus. Ouk warren der töt de [[Greekske Volkermoord]] döär de Türken in [[1920]] noch spreakers van et greeksk in midden en oustelik Anatolie.