Wikipedia

Verskil tüsken versys van "Vikings"

Geskydenisse interaktiv döärsöken
← vöärige wysigingvolgende wysiging →
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
Regel 29:
== Brunnen ==
=== Up skrivt ===
De meyste kennis oaver Vikingen kümt uut Skandinavie en de strekken wår as de Vikingen hentrökken.<ref>Hall, pp. 8–11</ref> Tegelyke med et [[Kristendom]] wör in Skandinavie ouk et [[Latien|latienske]] alfabet invoord. Van vöär den [[11e eeuw|elvden]] en vrog [[12e eeuw|twaalvden eyw]] sint düs mär weinig skreavene brunnen.<ref>Lindqvist, pp. 160-61</ref> De skandinaviers skreaven in [[Runes (skrift)|rune]], mär wat se skreaven was vake kört en bundig. De meyste kennis oaver de Vikingen kümt uut kristelike en islamitiske teksten, van gemeynskappen oaver ver. Dee spröäken vake slecht van de vikingen, üm de dinge dee as se öär andån hadden. De tekste sint ja nit unpartydig, al geldet dat vöär de meyste skryverye uut de [[middeleewn|middeleywen]]. Archeologiske upgraevingen uut midden 20. eyw makeden et beald wat eavenwichtiger en vulleydiger maked.<ref>Hall, 2010, p. 8 en ''passim''.</ref> VuuralVöäral tet archeologiesearcheologiske materiaal is riekryk en varieerd enverskeiden. gefEt nlöt good beeldseen vanwo laandelikas ende steadelikelüde inwonning,leavden ambachtnup enden produksie, skepebuur en soldoatnoetrösting,in ende [[Heaidens]]estad, enwat Kristelikevöär gebroeknambachten ense artifaktn.hadden, Archeologiewo isas ookse deskepe grötstemakeden welleen vuursuldåtenuutrösting. informasieOuk oawersint deder umstandigheednvölle inkristelike ten Skandinaviëheidenske vanartifakten vuurevünden. de [[Vikingtied]].
 
Ouk wat der ''nå'' de vikingtyd evünden is, kan belangryk weasen. Dat müt med sorg en verneamstigheid bekekken worden. Nå at Skandinavie oavergüng up et kristendom tüsken den 11. en 12. eyw, wör der meyr in et latynsk en oldnoorsk oaver skreaven. Vöäral in [[Ysland|ysland]]ske vikingkolony begünnen de lüde unmündig te skryven. Völle traditys, volksverhalen en gebruken wörden vöär et eyrst upeteykend in de Yslandske Sagen. Ouk dat wör vanuut kristelik ougpunt dån, wårdöär de betrouwbårheid twyfelachtig löt. Toch sint en antal saken uut dee tyd waerdevul, sou as de groute versameling [[dichtkunst|skaldiske gedichten]] van hovdichters uut den 10. en 11. eyw. Ouk valt der nen houp te seggen oaver oldnoorske names van wonsteades en wo as de domålige [[sociology|lüde med mekander ümme güngen]].
Veundste van noa de Vikingtied zeent ook belangriek vuur t begriepn van de Vikingn, mer mut wal met zorg en vernemstigheaid bekekn wordn. Noa at Skandinavië töt t Kristendom oawergung in n 11den en 12den eeuw, wör dr in t [[Latien]] en [[Ooldnoors]] oawer skreewn. In de Vikingkolonie [[Ieslaand]] köm dr nen onmeundigen hoop skriefwoark op gaank tusken n 12den en n [[14e eeuw|14den eeuw.]] Völle tradisies en gebroekn dee't oet de Vikingtied stamt, wördn vuur t eerste op eskreewn in de [[Ieslaandse Sages]]. Ook hiervan is de betrouwboarheaid twiefelachtig. n Antal dinge oet dee tekste bliewt skoonwal weardevol, zo as t grote antal [[Skaldiese dichtkeunst|Skaldiese gedichtn]] van hofdichters oet n 10den en 11den eeuw. Dr vaalt nen hoop te zegn oawer de [[sosjologie]] oet de Vikingtied duur middeleewse en latere geskriftn en duur [[Ooldnoors]]e plaatsnaamns in [[Skandinavië]] en doarboetn.
 
Döär dit tekort an geskrivten en vrogen oavergang up kristendom is der meyr bekend oaver de vikinganvallen in westeuropa as in ousteuropa. De meyste geskrivten kommet uut Ysland, wat ne noorske kolony was. Dårümme is der van sweydske vikingen, behalve van en paar runesteynder, völle minder bekend.
n Gevolg van de beskikboare geskriftn, dee't oons beeld van de [[Vikingtied]] as n geskiedkeundig tiedperk ekluurd hebt, is de'w völle mear weett van de oawervaln op west-Europa as van de oawervaln op oost-Europa. Det hef dr met te maakn at de leu in noordoost Europa in dee tied nog nit konn leazn of skriewn. Ne aandere readn is det t oawergrote deel van disse weln van Ieslaand komt, wat ne kolonie van heuwdzakelik Noorse Vikingn was. Doarduur is dr völle mear te leazn oawer de Vikingtied in [[Noorweagn]] dan oawer [[Zweedn]]. t Lestneumde laand hef, behalve n poar runesteender, weainig töt niks gin geskreewne weln oet dee tied.
 
=== Archeologie ===
Van "https://nds-nl.wikipedia.org/wiki/Vikings"