Verskil tüsken versys van "Schutteri-je"

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
NaegelBot (Oaverleg | bydragen)
K Bot: automatiese tekste vervöngen (-Kattegerie: +Kategorie:)
Bitbotje (Oaverleg | bydragen)
K Lint-fouten: Verouderde HTML elementen (help med), replaced: <center>Leaden van de schutteri-je Sint-Sebastiaan uut Sint-Huubrechts-Lille using AWB
 
Regel 1:
[[Ofbeelding:Sebastiaan_Lille.jpg|thumb|250px|<{{center>|Leaden van de schutteri-je Sint-Sebastiaan uut Sint-Huubrechts-Lille (21 mei 2005) </center>}}]]
 
==Verleaden==
Regel 10:
 
==De schutters==
De schutteri-je was onmisboar veur et plaatselek gezag, umdat dee officieren wödden beneumd deur et stadsbestuur. Um toe te treaden tot de schutteri-je mössen zie in stoat wean de uutrusting te betalen: den anschaf van n [[gevechtswoapen|woapen]] en [[uniform]]. Den voandrig was mangs nen ongetrouwden kearl, den [[kapitein (rang)|kapitein]] neet altied ofkumsteg uut de wiek. Et uutdenen van dee tied blek mangs nen opstap te wean tot andere, belangrieke posten. Bi-j toerbeurte (ene kere in de moand) leep den schutterswacht under leiding van nen officier. Et streaven was dat op elke 100 inwonners dree tot de schutteri-je zollen beheuren.
 
Doopsgezinden waren in den 16den, 17den en 18den eeuwe uut-eslotten van nen taak in de schutteri-je en betaalden doarumme döbbele belasting. Kattelieken wödden too-eloaten tot de leagere umgeaving. Leu in deenst van de stad, zoas den veurgänger, den stadsdokter, den skoolmeister, den köster en de bier- en turfdraegers hoofden neet te denen. (De bier- en turfdraegers mösten in-ezat können wodden bi-j et braandspuutgilde um de pompe te bedenen). Ok van jödden in de stad wöd geen gebruuk emaakt. In de stad [[Grunnen (stad)|Grün]] bestoand de merkwoardege bepoaling dat "zönnen van kappers gene officieren in de schutteri-je konden wodden".
Regel 23:
De kanönne konden rundumme 1600 neet vaker as twee of dree keer in de 10 minuten wödden of-evuurd. Wödden zie te rappe herladen, dan was den loop nog te heite van et veurige schot en bestoand de meugelekheid dat et woapen oet mekare pleern. Noa elk schot was der ne underbreaking um den inwendegen mens te verstarken. De vechtjassen namen dan nen slomp [[bier]] want et water was in dee tied te voel um te drinken.
 
Veur et in bedrief holden van ne [[batteri-je (krieg)|batteri-je]] (trop) kanönnen was ne hele schoare soldoatn neudig. Den kern van alles wodden evormd deur bemanningsleu van dee kanönnen. Dizze leu mössen in et vri-je veld wödden bescharmd teggen anvallen van [[Ruter|rutersruter]]s en [[vootsoldoat|vootsoldoaten]]en. Doarveur waren doar de [[piekenier|piekeniers]]s mit eure [[lans (woapen)|lansen]] van 5,5 meter. Wieter waren doar den [[voandeldraeger]], den [[trommeloar|tamboer]] en den [[batteri-jkommandant]]. Elk kanon stoand op n understel, [[affuut]] eneumd. Beleageringsaffuten hadden grote wielen woardeur zie makkelek te verplaatsen waren. Dit soort geschut had twee wielen en ne zo-eneumde groandskuppe an de achterkante um tröglöppe teggen te goan tiedens et vuren. Ne schutteri-je had mangs ok n [[rolpeerd]]. Dit affuut hef n veertal kleinere wielen en was anvankelek veural op skeape te vinden. Den terögslag van dit woapen wodden teggen-egoane deur et met n flink touw vast te binden bieveurbeeld an nen boom, of an ringen in den [[stadswal]]. Later wodden ok dit soort op vestingwarken ebruukt.
 
Nog altied bestoat der in [[Nederlaand]] en [[België]] schutteri-jen dee de olde tradisies in ere holdt.
 
Zo is bieveurbeeld de [[schutteri-je van Geertruudenbarg]] reagelmoatig gangs um belangstellenden te loaten zeen hoo et der rundumme [[1600]] an too ging bi-j de [[kanon]]nen op dee [[Vesten|vestingwarken]]. Zie draegt dan volgens tradisie olderwetsen dracht en de leaden geft uutvoeringen met kanönnen. Ok de [[schutteri-je van Breevoort]] ku-j reagelmoatig an et wark zeen bi-j bieveurbeeld et [[volksfeest]].
 
[[Ofbeelding:Bartholomeus_van_der_Helst_-_De_bestuursleden_van_de_schutterscompagnie_van_St-Sebastiaan_te_Amsterdam.jpg|thumb|250px|<{{center>|Bestuursleaden van den Amsterdamsen schutterscompagnie St. Sebastian </center>}}]]
 
==Schuttersstuk==
Ne schutteri-je leet zich as et eaven kon op n skilderi-je vereeuwegen. Zie gingen veur den skilder stoan dee den opdracht kreg de heern zo mooi meugelek uut te beelden. Een veurbeeld van zo'n [[schuttersstuk]] is [[den Nachtwacht]]. Ieder lid van de schutteri-je betaalden den skilder, ofhänkelek van de plaats dee-t e innam op et skilderi-je. De schutteri-je was oaverigens neet zo bli-j met den aflöp: in plaatse van nen trop fiere en ordeleke kearls slilderden [[Rembrandt van Rijn|Rembrandt]] neet wat hi-j zag. [[Ernst van de Wetering]] verkloarden in 2006 dat den Nachtwacht ''... in zekere zin is mislukt en dat möt hi-j ewetten hebben. Rembrandt wol zowal den chaos van deur mekaar lopende leu skilderen, as et plaatsnemmen op riege zoas op alle veurgoande schuttersskilderi-jen oet dee tied .'')
 
[[Kategorie:Achterhooks_artikelAchterhooks artikel]]
[[Kategorie:Kultuur]]
[[Kategorie:Middeleewn]]