n '''Wierde''' (ook ''Hoogte'' nuimd) is n kunstmoatege [[heuvel (geologie)|heuvel]], opworpen om bie hoogwoater n dreug stee te hebben. De noam komt veural veur in [[Grunnen (provìnzie)|Grunnen]]. In [[VreeslandFrieslaand|Fraislaand]] wordt t n [[taarp]] nuimd, houwel ook in Fraislaand nogal wat ploatsnoamen ìndegen op ''werd'' of ''ward'' (LeeuwardenLeeuwerd, Bolswerd, enz.). In Noord-[[Duutslaand]] hait zo'nzonnen heuvel n ''Warft''.
t Woord ''wierde'' is verwant aan t [[waarkwoord]] "waarpen"; n opworpen heuvel dus. Wierden wuiren nait allendallind moaktmôkt om deur mensenminsken bewoond te worden, mormôr ook om n kèrkhofkìrkhoof of t veevai te beschaarmen en om der soorten griefholt op gruien te loatenlôten.
De wierden wuiren opworpen op al hooglegenhogerlegen stees. Vandoar dat zai voak op n rige liggen en n zaandrogge vörmen. n Schier veurbeeld is de oetloper van de [[Hondsrug|Hondsrog]]: [[Oadörp]], [[Saauwerd]], [[Ezinge]], [[Winzum (Grunnen)|Winzum]], [[Bavvelt]], [[Raskert]], [[Waarvum]], [[Oskert]], mit doartuzzen almoal klainere wierden.
[[Waarvum]] is wat omvangoppervlak betreftaangaait t grootste wierde van [[Nederlaand]], [[Hogebeintum]] de hoogste wierde/taarp.
