Verskil tüsken versys van "Ommelanden"

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Grönneger 1 (Oaverleg | bydragen)
Geen bewerkingssamenvatting
KGeen bewerkingssamenvatting
Regel 51:
 
 
'''De Ommelanden''' is de oale noam veur de gebieden van t [[provinzie Grunnen]] dat boeten t [[Grunnen (stad)|Stad]] liggen, dij zo as de vlage en woapen al dudden denken, [[VreesFreesk|Frais]] waren. Historisch waren der drij Ommelanden: [[Hunsingo|Hunzengo]], [[Fivelingo|Fivelgo]] en t [[Westerkwartaar]]. t [[Reiderlaand]] en [[Westerwôlde]] wuiren as appaarte gewesten zain. Ook t [[Gorecht|Gerecht]] (Stad en omstreken) wuir nait as Ommelaand zain. t [[Oldambt]] wordt asmis wel, asmis nait as appaart, vaarde, Ommelaand zain. De vlage van de Ommelanden verwiest aanders alleneg noar drij historische Ommelanden en de ien tetoal 11 onderkwartaren.
 
 
== Vrouge Middelieuwen ==
Om de [[Middeleewen]] waren de Ommelanden [[VreesFreesk|Fraistoaleg]], wijl t [[Gorecht|Gerecht]] [[Nedersaksisch|Leegsaksisch]] war. De Ommelanden nuimden zochzulf [[Fraislaand tuzzen Ems en Lauwers|Lutje Fraislaand]] (Lytsje Fryslân). Zai wuiren bestuurd deur t lokoale adel en de kloosters. Zo war t [[klooster van Auwerd]] t machtegste van t Ommelanden.
 
Net zo as tegenswoordeg bestonden de Ommelanden veuraal uut [[boeren]] lougken. Der waren twij steden dij baaide veul invloud harren op t ‘bestuurleuze’ Ommelanden. Dit waren de [[Stad Grunnen]] en [[Appingedam|Dam]]. n Dam har de maiste macht in de Ommelanden, mor dou t Stad Grunnen zien invloud gong uutoefenen op t Ommelanden, gong t mit Dam al vlot aachteruut. Ook t noaberste [[Delfsiel]] mit zien zeehoaven war n grote konkurent veur Dam.
Regel 63:
 
== Stad en Lande ==
Suntden binnen Stad en Ommelanden ain gebied. Noa n aantol lutje konflikten met verschaaidene lougken, waren de opstanden tegen t Stad oflopen. Stad en Ommelanden paasden zoch aan mekoar aan en vörmen nau n ainhaid. t [[VreesFreesk|Frais]] van de Ommelanden wuir verdrongen deur t [[Nedersaksisch|Leegsaksisch]] van t Stad. Doch binnen der nog wel wat Fraise woorden vindboar in t vrij nìje [[Grunnegs]]e dialekt.
 
In 1619 kocht de Stad Grunnen de Heerlekhaid [[Westerwolde]].Bie de dreugleggen van n duil van de Dollart, wuir t Reiderlaand weer opgroot, mor heurde dou bie [[Oostfraislaand]]. Dou Oostfraislaand bie de Nederlanden ([[Keunenkriek Hollaand]]) vougd wuir, zag Grunnen zien kans om t Reiderlaand over te nemen en de [[Ems]] weer as oostgrenze vast te stèln. Ain groot geduilte het Grunnen weer in mouten levern aan Oostfraislaand. t Overege geduilte wordt tegenswoordeg bie t Oldambt rekend. Westerwôlde en t Reiderlaand hebben noeit offisjeel de titel van Ommeland kregen. Doch worden zai asmis wel aanduud as Ommelaand.