Verskil tüsken versys van "Veno"

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
K Venó is ewiezig over de deurverwiezing Veno hinne.: in de Nedersaksische spelling van de IJA en Drentse Taol gebruken we zo min meugelijk accenten.
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
[[Ofbeelding:kasteel_Toutenburg.jpg|thumb|right|300px|Oaverbliefsel van kesteel Toutenburg]]
'''Venó''' of '''Veno''' ([[Nederlaands]]: ''Vollenhove'') is een stadtien in 't noordwesten van de perveensie [[Oaveriessel]] ([[Kop van Oaveriessel]]). Sund [[1 jannewaori]] [[2001]] heurt 't bi'j de gemiente [[Stienwiekerlaand]]. Op [[31 december]] [[2006]] telden VenóVeno 4121 inwoners (2041 manlu en 2080 vrouwlu). <ref>[http://www.steenwijkerland.nl/content.jsp?objectid=37108 Webstee van de gemiente Stienwiekerlaand]</ref>
 
==Geschiedenis==
 
VenóVeno komp in 936 veur as ''Fulnaho''. 't Gebied is dan een wold det eigendom is van Otto de Grote, keizer van 't [[Heilige Roomse Riek]]. Dizze gaf an de bisschop van Utrecht, Balderik, toestemming umme d'r te jaegen. In 1010 gef keizer Hendrik II 't wold (''Silva Fulnaho'') an 't [[Sticht Utrecht|bisdom Utrecht]]. In de [[11e eeuw|11e ieuw]] wördden 't laand anemeuken en in de [[12e eeuw|12e ieuw]] leut bisschop Godfried van Rhenen an 't [[Almere (meer)|Almere]] de borg 't ''Olde Huys'' neerzetten, mit een donjon en een kapel. Dizze borg wördden in de [[13e eeuw|13e]] en [[14e eeuw|14e ieuw]] herhaaldelijk anevallen deur de [[Friezen]] uut [[Stellingwarven|Stellingwarf]]. Rondumme de borg ontstund 't dörp Op ten Camph. 't Kreeg op 12 juli 1354 stadsrechten. Vanof 1380 nuumden ze de stad ''Vollenho''.
 
De bluuitied van de stad VenóVeno lig in de eerste helfte van de [[15e eeuw|15e ieuw]]. VenóVeno is dan belaangriek deur de steurvisseri'je en is een ''bi'jstad'' van de [[Haanze]]. D'r wördden ok eerden verdedigingswallen en -poorten anelegd. In de eerste helfte van de [[16e eeuw|16e ieuw]] bluuit de stad opni'j op. [[Georg Schenck van Toutenburg]] wördden laanddröst en laeter stadholder van Oaveriessel veur [[Karel V van het Heilige Roomse Rijk|Karel de Viefde]]. Hi'j leut een endtien buten de stad 't kesteel [[Toutenburg]] bouwen. VenóVeno wördden 't bestuurscentrum veur de drei noordelijke pervincies, mar verleur dizze rolle doe de [[Tachtigjaorige Oorlog]] uutbrak. In de ieuwen daornao kwienden de stad weg.
 
In de twiede helfte van de [[19e eeuw|19e ieuw]] bluuiden VenóVeno weer eempies op. De slötgrachte van 't ''Olde Huys'' wördden een visseri'jhaven en 't kesteel wördden daelehaeld. Doe in 1859 't eilaand [[Schoklaand]] ontruumd wördden, kwamen de mieste ''Schokkers'' te midden van de resten van 't kesteel te wonen. Op 't ende van de 19e ieuw hebt ze een ni'je haven ebouwd en ontstund een specifiek vissersschip, de Vollenhovense bol. Deur de anleg van de [[Ofsluutdiek]] (1932) kwaamp d'r an de Zuderzeevisseri'je een end. VenóVeno wördden in 't begun van de [[Twiede Wereldoorlog]] belangriek as waarkhaven veur de inpoldering van de [[Noordoostpolder]].
 
In 1818 wördden VenóVeno opedield in [[Stad VenóVeno]] (de stad) en [[Ambt VenóVeno]] ('t plattelaand det as d'r bi'j heurden). In 1942 hebt de [[Duutsers]] stad en ambt weer bi'j mekaer edaon. In 1957 gruuiden de gemiente VenóVeno mit 10 hectare, deurdet ze d'r een stokkien van de Noordoostpolder bi'j deuden.
 
In 1973 gunk de gemiente saemen mit onder aandere [[Blokziel]], [[Gietern]] en [[Wannepervene]] en ontstund de ni'je gemiente [[Briederwiede]], mit VenóVeno as heufdplaetse. In 2001 gungen Briederwiede en [[Iesselham]] op in de gemiente [[Stienwiek]]. Dizze gemiente veraandern twie jaor laeter van naeme. De bewoners vunden det een naeme as "Kop van Oaveriessel" of "Stienwiekerlaand" beter zol weden, umdet "Stienwiek" joe deud denken det de aandere gemienten deur Stienwiek opesloekt waeren.
 
VenóVeno leeft vandaege grotendiels van toeristenvolk. Een endtien buten de plaetse lig in de Noordoostpolder 't Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium.
 
De viering van 't 650-jaorige bestaon as stad op 12 juli 2004 was Mr. [[Pieter van Vollenhoven]] bi'j. Zie hebt hum töt erebörger van de stad benuumd. Zien achternaeme hef trouwens niks mit 't stadtien te maken.
Regel 20:
==Omkrieten==
 
VenóVeno is een klein stadtien in de zogenaemde Kop van Oaveriessel. Plaetsen in de omkrieten binnen: [[Sint-Jansklooster]], [[Blokziel]], [[Gietern]], [[De Sluus]], [[Marknesse]], [[Kraggenburg]], [[Wannerpervene]], [[Belt Schutsloot]] en [[Gällemuun]]. VenóVeno bi'jlanges streumt 't Vollenhoverkanaal, det uutmondt in 't [[Zwatte Meer]]. An de aandere kaante giet 't naor Blokziel, of via de Ettenlandse Kolk naor de Kleine Beulakerwiede. In VenóVeno is een [[diekring]] anelegd. De plaetse lig haoste hielemaole op keileem. In VenóVeno wonen veule veurmaolige Schokkers.
 
==Evenementen, tradities en trekpleisters==
 
't Evenementenseizoen in VenóVeno begunt mit [[Pinksteren]], as de Havendagen ehölden worden. Dan hej 't Skuties-festival (daoras zeemanskoren optreden), een braderie, een oecumenische karkdienst, 't [[pinksterrieden]] en een darttoernooi. Op de vierde [[zaoterdag]] van [[juni]] hej 't Toutenburgfestival, een theater mit VenóVeno zölf as decor. Op de leste zaoterdag van dizze maond holden ze [[Pleinpop]]. Op de leste zaoterdag van [[augustus]] holden ze 't grote bloemencorso, daoras duzenden mèensen op ofkoemen.
 
D'r bint veule historische gebouwen. De Grote of Sunt Niklaoskarke is een laetgotische hallenkarke uut omenbi'j 1500. De Kleine of Lieve Vrouwekarke stamt uut 1434; de toren uut 1461. [[Havezate]] ''Oldruitenborgh'' was vrogger een jachtslot van 't kesteel Toutenberg. 't Töt 2001 gebruukte stadhuus is van 1621. Ok de vroggere [[Latiens]]e Schoele uut 1627 gebruukt ze niet meer. Partie woonhuzen hebt gevels uut de [[17e eeuw|17e]] en [[18e eeuw|18e ieuw]].
Regel 30:
==Veurzienings==
 
D'r bint in VenóVeno drei basisschoelen. Veur 't voortgezet onderwies gaon de kiender naor [[Emmeloord]], De Sluus en [[Zwolle]]. De busdiensten 71 en 171 rieden elk half ure deur VenóVeno en gaon naor Emmeloord, Zwolle en omliggende plaetsen. In de zomer ridt liende 249, de Natuurexpress, daoras toeristen mit deur de netuurgebieden [[De Wieden]] en [[De Weerribben]] reizen. Langes VenóVeno liggen de N331 en de N762.
 
D'r bint vier karken, een roomskattelieke, een griffermeerd-vri'jgemaekte en twie karken van de Protestaantse Karke in Nederlaand. In dörpshuus "De Burght" hebben veule sportverienings heur stee.
 
D'r bint twie industrieterreinen, "De Weyert" en "De Schaarkampen". Wieder hef VenóVeno de beschikking oaver een vri'jwillge braandweer.
 
De fanfare van VenóVeno is opericht in 1905 en dut mit an 't [[Wereldmuziekconcours]] in [[Karkraode]]. 't Vollenhoofs Visserskoor is wied bekend. 't Christelijk Gemend Koor De Zeeklaank, opericht in 1923, hef VenóVeno as thuusbasis.
 
Ok loopt d'r twie kuierroutes deur/langes VenóVeno: 't [[Overijssels Havezatenpad]] en 't [[Zuiderzeepad]].
 
==Kunnigheid==
Regel 57:
 
==Uutgaonde verwiezings==
*[http://www.henkvanheerde.nl/vollenhove/ VenóVeno deur de ieuwen hen: gebouwen, gebeurtenissen, volk]
*[http://www.corsovollenhove.nl/ Bloemencorso VenóVeno]
 
[[Kattegerie:Stellingwarfs_artikel]]