Verskil tüsken versys van "Iezergeteri-je"
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
K bot aanders: nl:IJzeroer#IJzergieterijen |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 5:
De letste joaren bunt de meeste iezergieteri-jen uut de contreien um de [[Olde Iessel]] verdwenen. Een enkele grote is oaver-ebleven, zoas de ''Lovink'' in [[Terborg]]. De warknemmers in de iezergieteri-jen, die dit heite en zwoare wark mosten doen, wodden ok wal ''huttenkearls'' enuumd.
[[Ofbeelding:gieterijdeventer_TN.JPG|thumb|right|250px|'t enigen oaver-ebleaven gebouw -ok monument- van den oeriezergieteri-je van Nering Bögel in den Raambuurte. Rechts is nog net 'iezermölle' te leazen. Noadat Nering Bögel in 1931 vort ging, wöd et gebouw as opslagploatse veur groan, zoaden en kunstmest gebruukt.]]
==Oost Nederlaand==
In Oost-Nederlaand bunt doar 6 ewest. In dee umgeaving wöd mangs nen beke op-estuwd, um meer verval te kriegen: dee bloasbalgen van dizze iezergeeteri-jen wödden immers an-estuurd deur waotermölle. In Duutslaand waren dergeleken 'iezermölle' doar al eerder, moar in [[Deutekem]] steet den oldsten van Nederlaand. In 1691 wöd dizze an-evangen deur Josias Olmius, noar Duuts veurbeeld. Andere noamen veur dizze iezermölle bunt iezerhutten, [[hoogoaven|hoogoavens]] en oeriezergeeteri-jen. In Nederlaand bunt maar 4 gesloagden oeriezergeeteri-jen ewest. [[Ulft]] (an den Olde Möllebekke, anvang 1754), [[Deventer]] (an den Skipbekke, 1756), [[Leag-Keppel]] (1794) en [[Terborg]] (Akkermansbeek, 1821). Doar bunt wal meer iezermölle ewest, moar dee waren neet echt gesloagd en wödden rap wier geslotten. Hiertoo beheurden dee in [[Deutekem]] en éne in [[Zwolle]]. Dee in Deventer was den grootsten oeriezergeeteri-je / [[hoogoaven]]. In den [[literatuur]] is wieter nog sproake van nog andere iezergeeteri-jen, moar volgens den onderzeuker Dekker waren et moar vestigingsplannen dee wat skrievers deden vermeuden dat doar méér geeteri-jen waren. Moar hele gebeeden in Nederlaand, tot en met in Noord-Braobant en den Eem-vallei, kent nen lokoalen geskiedenis woarin boern des winters hele wiezen uutgrooven en hun oer - meest deur platboadems - oaver de kleine bekken noar de iezergeeteri-jen bregten. In Duutslaand, vlak oaver de grenze stoanden nog twee 'iezerhutten': [[Bokelt]] en [[Iesselburg]].
[[Kattegerie:Achterhooks_artikel]]
| |||