Verskil tüsken versys van "Frieja"

[[Ofbeelding: Freya and Heimdall by Blommer.jpg|thumb|right|300px|Heimdallr brech n oarmbaand ''Brísingamen'' terugge noar FreiaFrieja. Skilderd duur n Zweed [[Nils Blommér]]]]

'''FreiaFrieja''' (Ook wal eskreewn as '''Freja''', '''Freya''' of '''freyja''') is ne godin in t [[Germaans|Germaanse]] [[heedndom]]. Duurdet de verslage van dit geleuf in t verleedn duur [[Kristelik|kristelike]] geskiedenisoonderzeukers bint an-epast, is neet helemoal dudelik wodöanig of FreiaFrieja anbeedn wör, of wat vuur gebroekn dr warn ter eare van um.

==Rolle van FreiaFrieja==

In de [[Edda's]] wördt Freia of-ebeeld as ne godin van [[leefde]], [[skoonheaid]] en [[vruchtberheaid]]. FreiaFrieja wörd beskreewn as n meuistn oonder de godinn, met bloonde höare en blaauwe oogne. De leu bidn tot um vuur geluk in de leefde, hulpe bie bevallingn, en vruchtbere tiedn.

Van de aandere kaante wör FreiaFrieja in verbaand ebracht met [[oorlog]], [[stried]], [[dood]], [[magie]], [[vuurspelling]] en [[riekdom]]. Van um wör ezegd det hee de helfte van de doodn kreeg dee at umme ekömn warn in gevechtn dee at dan noar zinne halle [[Fólkvangr]] (''volkvanger'') gungn, terwiel as de aandere helfte noar [[Wodan|Odin]] zin [[Walhalla]] gung. Ook wördt van Freia ezegd det de [[Seid]]-magie van um köm.

[[Frigg]] en FreiaFrieja warn de twee belangriekste godinn van de [[Asynjur]], de belangriekste godinn t [[Germaans]]e geleuf, mear van dee beaide wördt an enömn det FreiaFrieja mear andacht kreeg. In de ''[[Droplaugarsona Saga]]'' steet det bie Ölvusvatn in [[Ieslaand]] twee standbeeldn van disse twee godinn teegnoawer dee van [[Thor]] en [[Freyr|FreirFriejer]] steundn. Ze warn riek versierd met goold en zilver.

In de ''[[Heimskringla]]'' (vrie ummezat: n ''Eardskreenk'') wördt FreiaFrieja beskreewn as n [[mythologie|mythologise]] prinsesse van [[Zweden|Zweedn]]. Öaren vaa [[Njord]] was n tweedn keuning van Zweedn en öaren breur FreirFriejer is n doardn. FreiaFrieja en FreirFriejer öare moo was n zuster van Njord. Dit köm wal vakerder vuur bie de [[Wanen|Waann]] (ook wal ''Vanir'' eneumd), wat ook in öare wetn steun.

Vearder steet r in de ''Heimskringla'' det [[Olaf Tryggvason]] en [[St. Olaf]] völle oolde heednse heligdomn verweustn, tiedns n geweelddoadigen [[kirstening van Skandinavië]]. Noa at det kloar was, kreegn de gebroekn dee wat met FreiaFrieja te maakn hadn nen kladn an t gat en wördn verböadn. Noa at toew nen kristeliken wet was op esteeld, wör de verearing van FreiaFrieja terugge drungn tot n betjen op t plattelaand en moderne [[germaanse folklore]]. Rechtevoort beent de gebroekn wier zo en zovölle in eare hersteld in t [[Nieje Heedndom]].

De naamn FreirFriejer en FreiaFrieja komt van de [[Germaanse Sproakn|Germaanse]] wöarde vuur "t hearskop" en "de hearinne". Germaanse anverwaante wöarde beent t [[Goties|Gotiese]] fráuja "hearskop, meaister", fráujo "hearinne, meaisteres", [[Old-Noors|Oold-Noors]] frú "meaisteres, hearinne, vrouwe", [[Deens]] frue, [[Zweeds]] fru, [[Duuts]] Frau, [[Old-Hoogduuts|Oold-Hoogduuts]] frouwa, [[Nedersaksisch|Neersassies]] vrouwe. Net zo as bie t [[Fraans]]ke woard "dame", wat van [[Latiens]] "domina" keump en woervan n mannelikn vörm (Latiens: dominus) neet mear besteet, wördt n mannelikn vörm van FreiaFrieja (freirfriejer) neet mear gebroekt, terwiel at verskeaidene vörme van "vrouwe" nog aait in völle germaanse sproakn wordt gebroekt.

FreiaFrieja zinn naamn hef wellicht wat van doon met Frigg zinn naamn (den at anverwaant is met t Zweedse woarkwoard ''att fria'', wat "huweliksanzeuk doon" beteeknt), umdet "vrouwe" en "huwelik/leefde" aait met mekoar in verbaand stoat, en FreiaFrieja en Frigg aait noar mekaander verwiest (kiekt mear is noar t verleup van disse naamns: Frigg, Frige, Fri-je, Fri-ja, Freja, Freia).

Ook inIn t Neersassies en t Hollaands keump n naamn van Frieja terugge in n 5en dag van de wekke: Vriedag. Mear ook in de leefde wördt nog esprökn van Frieja. As n jongn en n meakn verkearige hebt, wördt nog wal ezegd det dee met mekoar vriejn doot, of det ene hen vriejn geet. Dit hoofinhoof in t Neersassies gebeed, in teegnstellige tot in t Hollaands, niks met seks te maakn te hebn.