Videospel

Een videospel (vake andüüdt med et engelske woord game üm et te underskeiden van nit-digitale spellekes) is een elektronisk spel wårby nen spöäler uutwesseling angeyt med ne digitale umgeaving üm sichtbåre geböärtenissen te töynen up een twey- of dreydimensionaal weadergavemedium, so as een filmskarm, VR-höyvdstel of komputerskarm. Vanaf de jåren '80 sint videospellen een voordan belangryker deyl van de vermaakindustry ewörden. Of videospellen ouk ne ård van künst sint wördt noch vöäle bedisterd.

Lüde dee up een grout skarm et videospelleke Pong spöälet in et National Videogame Museum

De elektroniske systemen üm videospellen up te spöälen sint komputerplatforms. Videospellekes wordet vake maked vöär eyn of meyrere platforms. Mangs sint se ouk weader nit vöär alle platforms te krygen. In de jåren '80 warren de so nöömde arcade games populair. Dat sint spöälkasten wårin as et spel te spöälen is döär der geld in te drükken. Dårvan löäp et gebruuk terügge do as der platforms vöär in de huuskamers köämen, so as videospelkonsoles, (vold)komputers en later ouk kloukfoons.

Üm de loup van et spel te bestüren gevt et verskillende bedeningsapparaten, so as gamepads, joysticks, müse, tastatüren, vöölskärme up mobile apparaten, of mangs selvs een menskelik lyf med ne kinect-völerd. Spöälers bekyket et spöl up een weadergeavapparaat so as ne televisy of komputerskarm. Mangs koamet der ouk VR-brillen an te passe. Meysttyds wördt de spelbeleaving understüt med gelüüdseffekten, musik en inspröäkene tekste, dee med lüüdspreakers of koptelefoons te höyren sint. Vanaf et jår 2000 köämen dår ouk haptiske technology en trileffekte by.

Der sint verskillende spelsoorten, so as skeet-, behändigheid-, esport- en strategyspöllen.

Vanaf 2010 wördt der voordan meyr geld verdeend in de videospelindustry. Upkoamende asiatiske markten en mobile spellekes up kloukfoons sint de belangrykste groisektor binnen de industry. In 2018 wör der wearldwyd sowat € 122 miljard an verdeend..

Al sint videospellen oorsprunglik vöär de wille, toch wordet se steyds seriöser spöäld. Der wordt heyle wedstryden van ehölden wårby mangs flinke prysen te winnen valt. Ouk binnen skolen en träningsinstituten wordet videospellen vaker insat. In de luchtvårt bedet vlüchtsimulators nye piloten de kans üm veilig 'dröyge te ovenen.'