Barok

De barok is n stailperiode in de twijde helft van de 17e aiw tot in de eerste helft van de 18e aiw dij bruukt wuir in de architectuur, toenontwaarpen, schilderkunst, beeldhaauwkunst, literatuur en meziek.

Barok-kèrke

Protestantse kèrke

t Woord barok komt van t Portugese barroco, dat 'onregelmoateg vörmde parel' betaikent. De barrokstijl stait den ook bekènd as beweegelk, mit veul wilde vörms en details.

Ontstoan

De barok is de periode dij de Renaissance opvolgt (mit as tuzzenperiode t manierisme, dat sumtieds as apaarte periode zain wordt). Noa de Refermoatsie in begun 16e aiw, har de Reums-Katholieke Kìrk veul macht verloorn. Veural in de noordelke Nederlanden, grofzègd alles boven Bruzzel, har t protestantisme veul aanhang. Deur middel van veul versierinks en weelderege vörms perbeerde de kèrke mìnsken weer te contra-refermeern. Dit lukte grotendails in t zuden van Europa. t Noorden bleef refermeerd en wuir dus nait/naauwlieks beinvloud deur de barok. Vergeliek moal de protestaantse kèrke oet Eckly (VS) en de barrok-kèrke oet Fürstenfeldbruck (Bayern). In de barok-kèrke binnen veul meer versierinks en beelden en in de protestantse kìrk binoa hailmoal gainent.

Schilderkunst

In de schilderkunst was de barok ook n belaankrieke vernijensperiode. Vernuimde schilders oet de tied van de barok binnen Rembrandt van Rijn, Peter Paul Rubens en Michelangelo Merisi da Caravaggio.