Beilen

Beilen is een esdörp in de Nederlaandse pervincie Drenthe. 't Is de heufdplaatse van de gemiente Midden-Drenthe.

Waor of 't lig

Beilen lig tussen de spoorliende Grunning - Zwolle, de autosnelweg A28, de pervinciaole weg N381 en 't netuurgebied Terhorsterzaand. An de oostraand van 't dörp viej stesjon Beilen. Mit 't butengebied derbij hef Beilen roem 11.000 inwoners, intied det der op 't dörp zo'n 9700 mèensen woont. De hiele gemiente Midden-Drenthe hef rond de 33.000 inwoners. Beilen wördt wal 't Hart van Drenthe enuumd; 't lig ja middenin de pervincie.

Geschiedenis

Onderzuuk hef uutewezen det der veur zo'n 20.000 jaor al volk woonde in de umgeving Beilen. In 1139 wördt Beilen veur 't eerst in een oorkonde enuumd (as 'Bele'). Bij ontginnings in de 20e ieuw wördden geriegeld resten van olde nederzettings en begraafplaatsen evunden.

Op 8 augustus 1820 hef een groot diel van Beilen in de braand estaone. Allennig de olde karke bleef bewaord.

Begun oktober 1922 is 't Gesticht Beileroord lös edaone, een psychiatrische inrichting veur de gezinsverpleging van kraankzinnigen en zwakzinnigen uut de pervincies Drenthe, Frieslaand en Grunning. In 1924 wördden dr. Murk Westerterp daor de eerste directeur. In 1927 zatten der 177 verpleegden, van wie der 139 bij gezinnen in en rond Beilen huzeerden. Nao de Tweede Wereldoorlog is Beileroord slim uutebreid; later is de inrichting samenegaone mit aandere zörginstellings. Tegenswoordig is 't as GGZ Drenthe iene van de grootste warkgevers in Beilen.

Op 2 december 1975 wördden der bij Wiester een trein ekaapt deur jonge Zuud-Molukkers, waorop in Beilen een beleidscentrum inericht wördden (zie Treinkaping bij Wiester). De kapers hebt drei personen doodescheuten en gaven heur nao haoste twee weken aover.

Töt 1998 was Beilen een gemiente. Nao een gemientelijke herindieling gunk Beilen op in de gemiente Middenveld. De name van dizze gemiente wördden in 2000 veraanderd in Midden-Drenthe.

In meert 2008 deu in Beilen 't Huus van de Taol, organisatie veur de Drèentse taal, de deuren lös. 't Huus zit tegenswoordig in 't gebouw det ok 't gemientehuus is.

Goldschat van Beilen

In 1955 wördden der in Beilen een belangrieke archeologische vondst edaone, een goldschat uut umstreeks 't jaor 400. De schat bestund uut een armbaand, torques en 22 Romeinse golden munten, zogenaamde solidi. 't Is de riekste schat ooit evunden in Drèentse bodem. De vondst kuj bekieken in 't Drents Museum in Assen.

Sportverienings

Voetbalclub VV Beilen
Voetbalclub CVV Fit Boys
Zwömveriening Z&PC De Spatters
Haandbalveriening HV Beilen
Volleybalveriening Smash Beilen
Körfbalveriening Vitesse
Judoveriening Tachi Beilen
Peerdensportveriening de Stroomruiters
ATB Beilen
Scouting Beyloo Ter Horst

Bekende inwoners

Lu die der geboren bint

Gerard Slotemaker de Bruine (1899-1976), bedriefsmitwarker, ambtenaor, verzetsstrieder en politicus
Jan Egberts Eleveld (1900-1936), wetholder
Jan de Groote (1911-1989), boer en politicus
Roel Reijntjes (1923-2003), dichter en schriever in 't Drèents
Henk Koning (1933), belastingambtenaor en politicus
Sies Wever (1947-2018), voetballer
Ab Gritter (1949-2008), voetballer
Albert Geertjes (1951), kunstenaor, vörmgever en meubelmaker
Fenna Bolding (1958), GroenLinks-politica
Janke Dekker (1963), (musical)actrice en tv-presentatrice
Silvester Zwaneveld (1969), kurendriefster
Adelinde Cornelissen (1979), peerdriedster
Laura Dijkema (1990), volleybalster

Lu die der woont/ewoond hebt

Nico Viëtor (1911-1945), plietsieman en verzetsstrieder
Dieuwke Winsemius (1916-2013), schriefster
Marcus van Teijlingen (1973), stieldaanser en daansleraar

Dit stok is eschreven in 't Zuudwest-Zuud-Drèents van de Drèents-Aoveriesselse grèensstreek.

Commons: Beilen - plaatjes, filmkes en/of gelüüdsbestanden.