Boksdoorne

De boksdoorne of goji (Lycium barbarum) is n plaante uut de nachtschaofamilie (Solanaceae). t Is n struke die oorspronkelik aofkomstig is uut Azië.

Boksdoorne

Vruchten van de boksdoorne

Verspreiding

De struke wördden rond 800 nao Christus deur monniken in t Himalayagebargte ontdekt. Oek ontdekten ze dat de bezen n goede invloed op de gezondheid hadden. De plaante wördt tegenswoordig in West-Europa ekweekt en is daor oek verwilderd. In Nederlaand en België kömp de plaante onder aandere verwilderd veur langes de rivieren en in de dunen. In Noord-Amerika is de plaante op n antal plekken verwilderd.

Botaniese beschrievige

De lange en ebeugen takken, die tot wel dree meter lange wörden, hebben tot ruum dree sentimeter lange doorns. De takken verhouten en slingeren tussen aandere plaanten deur tot over de leegste takken van n boom die der kort bie steet. De griesgreune blaojen bin langwarpig en twee tot vuuf sentimeter lange. De bloemen hebben vuuf kroon- en vuuf kelkblaojen zo as gebrukelik bie de nachtschaofamilie en bin paors van kleur. Ze kunnen ampart staon of in kleine groepjes. De meeldraojen steken uut. De aanderhalf tot twee sentimeter grote bezen bin oranje-rood van kleur. Veur t dreugen hebben ze aordig wat sap en barsten gemakkelik. t Verspreit zien zaod over grote aofstaanden deurdat ze vastekleven in de vacht de dieren die langeslopen. De plaante tiert best in arme grond.

Gebruuk

Vanwegen de doorns wördt de plaante gebruukt as hege en as rikkige. In de plaante en veural in de vruchten, die in t noordelik halfrond rond juli/oktober riepe bin, zitten verschillende vitaminen en aandere organiese stoffen as aminozuren, karoteen, polysachariden en rutine. De bezen wörden deur negoziekeerls verkocht as 'gojibezen', ze wörden verbouwd um op te eten en greuien op plantazies an de Gele Rivier in de autonome regio Ningxia in China. Ze wörden mit de haand eplukt en zowel in China egeten as op kleine schaole deurverkocht an aandere laanden. De bezen wörden onder aandere in vruchtensappen gebruukt.

betreffende de fabricage van en de handel in voedingsmiddelen die uit planten of uit plantenbereidingen samengesteld zijn of deze bevatten

De boksdoorne wördt in België ezien as n gevaorlike plaante zo as blik uut t Koninklik Besluut van 29 augustus 1997 over t produseren en verhaandelen van voedingsmiddels die uut plaanten of delen dervan bestaon, of waor t in zit (vermeld in lieste 1: gevaorlike plaanten die niet as, of in, voedingsmiddels gebruukt maggen wörden). t Gebruuk van disse plaante in voedingsmiddels mag dus niet in België, de bezen en schelle maggen wel gebruukt wörden in voedingsmiddels.

Bezen kunnen in de vriezer beweerd wörden. Ze bin oek edreugd te koop, de smaak is wat frisser as van krenten.

Giftigheid

Soms wördt ezeegd dat de plaante en de bezen giftig bin, deurdat der, liek as bie de aandere plaanten uut de nachtschaofamilie, sporen van de alkaloïde (giftig stof) atropine in zit, n hoge hoeveelheid atropine kan klachten veroorzaken. n Normale hoeveulheid bezen gif gien klachten, wel kan t n meugelike wisselwarking hebben mit bepaolde medisienen, zo as bloedverdunners en medisienen veur sukerziekte, deurdat t uut zien eigen al helpt bie t verminderen van disse klachten. In de Chinese geneeskunde wördt t daor oek vake veur in-ezet.

Galderieje

• 
  De boksdoorne
• 
  De boksdoorne van dichtebie efotografeerd
• 
  Edreugden bezen

Uutgaonde verwiezingen

Commons: boksdoorne - plaatjes, filmkes en/of gelüüdsbestanden.

• Boksdoorne (Lycium barbarum)
• Lycium barbarum in de Flora of Missouri
• Lycium barbarum in de Flora of Missouri

Dit artikel is eskreaven in et westveluwske dialekt van Nunspeet, in de Algemene Nedersaksiese Schriefwieze.