De heilige Bröörs Ewald (?-ca. 695) waren twey missionarissen in Westfalen dee de marteldoud stürven. Ümme ear neet döär mekare te halen wörden sy blonden- of witten Ewald en swarten Ewald enöömd, når ear hårklöör. Ear gedenkdag is up 21 oktober.

Leaven/legende bewark

Sy kwamen uut Northumbrië vord en waren angelsassisk van ofkumst. Abt Egbert († 729; feest 24 april) hadden disse bröörs anepråted dat sy over sey mossen, ümme dår by de heidenen te preadiken gån. De vrankiske hoche heyren waren in dee tyd al wal christelik. Mar de fresen en de sassen wolden der noch niks van weaten.

De olde abt Egbert had wat jårtys terügge sülv al wat mål probered ümme de sey over te kummen, mar döär weyr en storm en ander gedoo had he der nooit künnen weasen. Dårin sag hy dat God hüm dår neet wolden hebben, mar hy mossen jüüste jungelüde upleiden den dee kante up an sollen gån. Uutendelik setten he syn leyrling Willibrord († 739; feest 7 november) up een boate. Den güngen når et vastelaand samen med noch twalv anderen, wårby ouk de bröörs Ewald der by waren. Volgens de legende solden se elanded weasen an de küste van et hüdige Holland, möägelik by Katwyk in de buurte.

De bröörs güngen döär er land van de vranken hen en kwamen uut bij Drente. Dår solden se epreadiked hebben bij Kovern in de buurte. Når et eyn en andere güngen sy verdan når Westfalen. Dår wolden se gearne et sassiske stamhöyvd sprekken. Mar syn underdånen vertouweden der geyn barst van. Bange dat se der vöär waren dat dee vrümden eare traditys wolden ofjatten. Want de bröörs reareden dår de psalmen up en hadden reisaltartys med stute en roude wyn by sich.

Up ear slåpsteade up Laar wördden sy döär sassen oavervallen. Witten Ewald kwamen direkts uut de tyd döär een sas (et messe wår as de sassen ear name van hebbet). Mar de swarten wolden syn gode bedolings uutleggen. Mar dat had der vöär esörged dat he doud güngen an een marteling.

De beide lyken wördden in de Ryn esmetten, of in eyne van syn sydrevyren.

Verearing en kultuur bewark

Van dåruut, segt de legende, dreavden sy stroumupwaerts töt een plekke wår en seakere Tilman, een töt monnik bekeyrden suldåt, gewaarskouwed döär een vrümden stråling boaven et water, ear antrüv. Ear lichamen wörden döär Pepijn van Herstal up Keulen by-eset in de St-Clemenskerk, de latere St-Kunibertkerk.

Zi'j geniet veural verering in Westfalen, zi'j bint dan ok patroon van Westfalen In 'n katholieken karke van Lübeck vindt men hun legende op 'n oale wandschildering of-ebeeld.

Traditioneel ståt de Ewalden in et kaholike Neaderland as 'de apostelen van Drente' bekend.

  Dit artikel is eskreaven in et sallandske dialekt van 't Vechtdal, in de Algemene Nedersaksiese Schriefwieze.