C.M. van Hille-Gaerthé
Catharina Magdalena van Hille-Gaerthé (Zwolle, 17 meie 1881 - Den Haag, 31 december 1958) was een Nederlaandse schriefster. Maagies waren vake de doelgroep van heur schrieverije, allewal ze ok romans veur volwassenen eschreven hef. Heur roepname was To.
Leven
bewarkHeur va, de in Börger geboren Johann Christoph Gaerthé, vestigde hum as huusdokter in Zwolle nao militair arts in Nederlaands-Indië ewest te hebben. Heur moe, Catharina van Deventer, kwaamp uut een olde Zwolse femilie. Catharina Magdalena gruide op in een gegoed milieu in de Zwolse binnenstad. Heur röstige, bliede jeugd beschrif ze in Zwolse mijmeringen (1959). Op de maagiesschoele bracht heur lerares Fraans, de schriefster Margo Antink, heur de liefde veur gedichten bij. Daornao gunk ze naor de kweekschoele in Arnhem, mar det vrouwlu van heur staand ok echt zolden warken was niet de bedoeling; van heur volk much ze gien betaalde betrekking. Wel gaf ze vergees godsdienstlesse nao daor in Zwolle een akte veur te behalen. Wieder gunk ze as leidster mit naor vekaansiekelonies veur kiender.
In 1906 trouwde ze mit G.E.W. van Hille uut Zaandam. In verbaand mit die zien wark as leraar, conrector en rector woonde 't paar achterienvolgens in Zwolle, Den Haag, Alkmaar en vanneis Den Haag. Ze hadden vier kiender. In 1944 kwaamp heur man uut de tied. In de periode daornao kaampte ze mit ziekte, naor anleiding waorvan ze Geneugten en perikelen bij ziekte en herstel schreef, een warkien daor as veule patiënten wille van hadden.
Schrieverije
bewarkVan Hille-Gaerthé had muite heur eerste boek uutegeven te kriegen, mar de lezers bleken drok op heur wark. Heur boeken dreit vake um maagies, al dan niet uut gegoede kringen. Een weerummekerend thema is de ienzemheid, verzacht deur 't hebben van schik um kleine dinggies in 't leven. Ok weerummekerende onderwarpen bint tunen, bloemen en plaanten, godsdienst, herinnerings, de femilie en de stad Zwolle. Uut de verhalen sprek een vrijzinnig-christelijke aovertuging en de netuur speult een belangrieke rolle. De schriefster Annie Salomons vun heur wark 'niet groots, mar altied zuver'.
Ze dreug bij an tiedschriften en had stokken en fuletons staon in de dagbladen Het Vaderland, Nrc en Algemeen Handelsblad. In 1923 kwaamp onder heur leiding 't maondblad veur maagies Droom en daad uut, daor as ze mit wol veurzien in goeie maagieslectuur en wiezen op de zegen van de warkzemheid. In 't blad stunden onder meer boekbesprekings, netuurbeschrievings, folkloristische bezunderheden en levensbeschrievings van beroemd volk. Deur te min lezers scheidde 't blad der in 1930 mit uut. Wieder hef Van Hille-Gaerthé vertaald uut 't Duuts en Engels.
In de schrieversbuurte van de Zwolse wiek de Wipstrik is de Van Hille Gaerthéstraat naor heur vernuumd.
Boekerije
bewark- Onder het stroodak (maagiesroman, mit plaaties deur Tj. Bottema, Rotterdam, Nijgh en Van Ditmar, 1915)
- Het Kabouterhuis (kienderboek, mit plaaties deur Tj. Bottema. Rotterdam, Nijgh en Van Ditmar, 1916)
- Aan de zonzijde (maagiesroman, mit plaaties deur J. Koster, Rotterdam, Nijgh en Van Ditmar, 1918)
- De plaats waarop gij staat (maagiesroman, Rotterdam, Nijgh en Van Ditmar, 1920)
- Tuintjes (Rotterdam, Nijgh en Van Ditmar, 1922)
- In knop (Rotterdam, De Tijdstroom, 1922)
- Stille wegen (1923)
- De feesten van Det en Nol (Rotterdam, De Tijdstroom, 1924)
- Het verstopte huuske (maagiesroman, Rotterdam, Nijgh en Van Ditmar, 1925)
- In de lente (Lochem, De Tijdstroom, 1926)
- Levensdagen (1926)
- De heg (Rotterdam, Nijgh en Van Ditmar, 1927)
- Kool en rozen (maagiesroman, Rotterdam, Nijgh en Van Ditmar, 1927)
- Heilige Kerstnacht (1928)
- Kool en rozen (1929)
- Rosarium (Rotterdam, Nijgh en Van Ditmar, 1930)
- Zomerland (kienderboek, mit plaaties deur Rie Cramer, Rotterdam, Wed. J. van Nelle, 1930)
- Achtergrond (Rotterdam, Nijgh en Van Ditmar, 1931)
- Kinderen (kienderboek, aoverzetting van Menschenkinderdeur Paul Eipper, véur 1931)
- Achter het vaartje (1933)
- Huis en hof (1937)
- Die twee van de Ark (1939)
- Ons dagelijks brood; religieus lekenspel voor jonge mensen (Rotterdam, Nijgh en Van Ditmar, 1948)
- Advent; zeven Kerstvertellingen (Leiden, Sijthoff, 1949)
- Geneugten en perikelen bij ziekte en herstel (Lochem, De Tijdstroom, 1951)
- Zeven kinderen over de oceaan (kienderboek, mit plaaties deur Nans van Leeuwen, Möppelt, Stenvert, 1952)
- In 't midden van de nacht (karstverhalen, 1955)
- De kleine goudvis en andere verhalen (kienderboek, aoverzetting van The Little Bookroom deur Eleanor Farjeon, 1957)
- Zwolse mijmeringen. Herinneringen aan de jaren 1881-1914 (1959)
Bronnen
bewark- 'G.M. van Hille-Gaerthé' deur F.T. Bijlsma, in Lexicon van de jeugdliteratuur
- 'C.M. van Hille-Gaerthé, meer dan alleen een Zwolse schrijfster' deur Sanne Koetsier, in Zwols Historisch Tijdschrift, jk. 26, nr. 1, 2009
- 'Catharina Magdalena van Hille-Gaerthe' deur Annie Salomons, in Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1964
Dit stok is eschreven in 't Zuudwest-Drèents. |