De Vaort (plaatse)

De Vaort (of Dedemsvaort; Nederlaands: Dedemsvaart) is een plaatse in de gemiente Hardenbarg, pervincie Oaveriessel. 't Dörp is enuumd naor Willem Jan Baron Van Dedem, die tussen Asselt en de Vechte bi'j Grambarge 't veertig kilometer lange kenaal de Dedemsvaort leut graven veur 't vervoer van turf.

't Dörp 'De Vaort' ontstund as gevolg van de anleg van 't gelieknamige kenaal en de vervening van de umliggende gronden die daordeur meugelijk wördden in de eerste helfte van de negentiende ieuw. De doemaolige gemiente Averiest wördden vanwege dizze ontginnings in 1837 uutebreid mit gedieltes van de gemientes Ommen en Hardenbarg, waordeur ze 't karakter kreeg van een veenkolonie. In 1848 wördden de administraosie evestigd an De Vaort. De plaatse gruuiden uut töt 't belangriekste dörp van de gemiente Averiest.

Op 1 januari 2021 had 't dörp 12.840 inwoners. D'r bint verskeiden skoelen veur basis- en vortezet onderwies. Bi'j 't dörp lig 't industrieterrein De Rollepaal. De gemiente Averiest is bij de gemientelijke herindieling van 2001 op-egaon in de gemiente Hardenbarg.

Kunnigheid

In dizze lieste vien ie bekend volk van De Vaort.

• Sanne Hans Zangeres (beter bekent as Miss Montrial)
• Hendrik van Haeringen (Heinbaas) (1793-1858), veenbaos, vervener, industrieel
• Lucas Jonker (1873-1948), skriever
• Lambert-Jan Koops (1975), kurendriever
• Martin Koster (1950), skriever
• Reinier Paping (1931), wun op 18 jannewaori 1963 de twaalfde - en zwaorste - Elfstedentocht. Paping hef meer as de helfte van de tocht allenig gereden. Hi'j kwaamp nao 10 uur en 59 minuten oaver de finish, 22 minuten later evolgd deur nummer twei: Jan Uitham
• Mien Ruys (1904-1999), internationaol bekende tuunarchitecte

De Vaort bezungen

't Is stil an de bruggen en sluzen
en de damp steg op uut 't kanaal.
An De Vaort hej de winkels en huzen,
een klein postkantoor, 't olde gemaal.

[...]

Waor gras was, is asfalt ebouwd
want 't mos nog veul better gaon lieken.
Waor 't geluk met beton wordt verbouwd
en dan muj noe es kieken.

Uut Stil an De Vaort deur Harm Jan Wilbrink

Voetnoten

Dit stok is eskreven in 't Zuudwest-Zuud-Drèents van de Drèents-Oaveriesselse grèensstreek, det ze ok an De Vaort praot.