Geuldene snede

De geuldene snede is ne opdeling van lienen in twee delen noar ne bepoalde verhoolding. Et grötste deel van dee twee verheuld zik doarbie töt den kleansten as de hele liene töt et grötste stukke. As wie et grötste stukke a neumt en et kleanste b, is de verhoolding a : b = (a+b) : a. Et wörd ook wal as de verdeling in oeterste en middelste reden neumd.

De a/b-verhoolding neumt ze et geuldene getal. Dit beskriewt ze met den Greeksen letter $\varphi$ (phi). Den formule hierbie is:

$\varphi ={\frac {1+{\sqrt {5}}}{2}}\approx 1{,}618$

Rekkenkeundigen zeent al seend de Ooldheid gangs met disse verhoolding. Den term "geuldene snede" keump pas oet de dartiger joaren van et 19de joarhoonderd.

Verleden

Rekkenkeunde

De veer lienleanktes in disse steare (in verskillende kluren) verhooldt zik oonderling volgens de geuldene snede

Der wör in et begin vuural rekkenkeundig oawer de geuldene snede skrewen. Et eerste zol Theano ewest hebben. Hee was nen dokter en rekkenkeundigen den zik bie anhangers van Pythagoras rekkenden. Et book wat hee der oawer skreef zol verlöaren wean. Den eerstvolgenden was Euclides van Alexandrië. In zinne Ellemeanten gavven hee den eersten umskriewing van de geuldene snede: "extreme en gemiddelde verhoolding". Zinne beskriewing wör pas wier ontdekt in 1509 duur den Italjaan Luca Pacioli. hee neumt et in zin book De Divinia Proportione de Hemmelse Verhoolding.

Johannes Kepler skreef at de geuldene snede een "kostboar juweel" was: "De metkeunde hef twee grote skatten: den eersten is de stelling van Pythagoras, en den aanderen is de opdeling van lienen in extreme en gemiddelde verhooldingen. Den eersten kö'w vergelieken met nen pot goold, den tweeden is een kostboar juweel."

Martin Ohm wörd an ewezen as denne wat as eerste den naam geuldene snede gebreuk in 1830.

Dit artikel is eskreaven in et twentsk.