Google

Google (Oetsproake: /guːgəl/) is ne internetzeukmesiene van Google LLC. Doarmet kö'j de meest oeteenlopende zaken opzeuken op t internet. Google is in 1998 op estartt duur Larry Page en Sergey Brin, twee ofstudeerden an de Universiteat van Stanford.

Nöast websteas opzeuken kö'j met Google foto's, wetenskoppelike verhaandelingen, beuke, plaatsen en zeensweardigheden opzeuken. Google böd ook ne detailleerde, reagerende laandkaarte, dee ook as routeplanner woarket. Met Google Streetview kö'j via internet in de umgewing roondkieken. Hiervuur riedet der elken dag verskeaidene wagens van Google oawer de wearld, um de wearld vaste te leggen. Een antal bekeande zeensweardigheden hebt Google too eloaten um opnames te maken, zodet iej virtueel roondkieken köant.

Wiedters kö'j bie Google nog een e-mailadres maken (Gmail), online opslagruumte innemmen (Google Drive), teksten skriewen (Google Docs) en gegewens online oetwesselen.

Google hef een egen oonderzeukscentrum, wat nieje spölledinge probeert oet te deanken. Op dit ogenblik is Google gangs met Google Glass, nen komputer in brillenvorm, den as iej met de stemme bedenen köant.

Rechtevoort is et vuur bedriewe onmeundig belangriek um eveunden te worden in de zeukmasjiene van Google, umdet de meeste leu doar et eerste begint met zeuken. Ze betaalt et Amerikaanse bedrief dus grif um öare adverteansies op de eerste webziede met zeukresultaten te kriegen.

Verleden

Page en Brin harren twee joar ewoarket an ne oetgebreaide manere um dinge op t internet te veenden. t Doerden nit lange of Google was de meestgebroekte zeukmesiene van de wearld. Gebroekers warren tevreaden oawer de veendoetkomsten en oawer n opmaak van de zeukmesiene; der warren gin skrewerige anpriezings dee'j normaal gesprökken bie aandere zeukmesienes tröffen.

n Namen keump van t woard "Googol", wat ne anduding is van ne 1 met hoonderd nullen (10¹⁰⁰). n Namen dut bod van de weunske van t bedrief um alle weten en kennis van de wearld vuur iederene toogaankelik te maken.

Der zeent al Google-variaanten in verskeaidene sproaken, seend 2003 ook in t Hollaands.^[1] Skoonwal töt an vandage too nog aait nit in t Neersassies.

Wodöanig dut Google?

Google zeukmesiene is egroondt op n algoritme met n namen PageRank. De wearde van ne webstea wörd bepoald duur te berekkenen wovake at der noar dee webstea duurverbeunden wörd vanof aandere websteas. Elke verbeending betekent dan nen "stem" vuur dee webstea. Google bekik ook de webstea dee't den "stem" oetbrech. PageRank dut op ne skoale van 1 töt 10.

PageRank wörd ebroekt um de oetkomsten van ne zeukopdracht te ordenen. Ne hoge PageRank (ziedeplaatsing) heuld nit in det de webstea bie alle zeukopdrachten hoge in de plaatsing zal kommen.

Algoritme

Google hef n algoritme um te bepoalen vonne webstea der as eerste in de oetkomstenlieste eneumd wörd. Doarbie wörd rekkenige heulden met wovake der noar ne webstea duurverbeunden wörd, vanof wukke websteas, en met wat vuur ne tekst.

Umdet der völle leu gebroek maakt van Google's zeukmesiene, is t vuur websteahoolders good um hoge in de oetkomstenlieste te stoan. Doarumme zeent der foefjes bedacht um keunstmoatig heuger in dee lieste te kommen, zo as t anmaken van neppe websteas dee't niks aanders doot dan duurverbeenden noar de belanghebbers, zodet dee heuger in de oetkomstenlieste komt te stoan. Google hef doar verskeaidene moalen t algoritme op an epast um zulke keukelderieje te vuurkommen.

Toch weet nums boeten Google umme wodöanig t algoritme precies woarket. t Wörd duur t bedrief geheaim eheulden.

t Oawerzicht

De zeukmesiene zoch bie iederen zeukopdracht in meender as n tel duur n oawerzicht van zowat 10 miljard websteas (zovölle warren t der in juli 2007). n Groot deel van dee websteas kriegent regelmoatig n spider (de spinne) van Google op bezeuk. Dissen spider duurlöp dan dee websteas en slöt de gegewens op in t Oawerzicht. Dissen spider kan ook de duurverbeendings van disse websteas oflopen, en keump zo oawer t hele internet. Op n 25sten juli van 2008 wör volgens Google de mijlpoale van één biljoen unieke URL's bereikt.

Techniek

Direks vanof t begin van Google wör der vuur ekeuzen um nit met enen groten kompjoeter te woarken, mear n heel netwoark van kleaindere, goodkeupere kompjoeters, zodet ás der wat mis zol goan, der mear n kleain deel van t antal dreagende kompjoeters of eslötten hoowden te worden, en nit direks alles plat zol liggen. Google's park van dreagende kompjoeters besteet oet ongevear 450.000 systemen dee't op ebouwd zeent oet standaard kompjoeteronderdelen. Disse kompjoeters stoat oawer verskeaidene datacentra verspreaid.

Handigheden

Duur ne zeukopdracht tusken anhalingstekens te zetten (" "), zoch de zeukmesiene op precies dee skriefwieze en opvolging van wöarde.
A'j as vuurbeeld weelt weten wovölle inwonners Meppelt hef, kö'j as beste intikken: "Meppel heeft * inwoners". De zeukmesiene behaandelt t stearntjen zodöanig det der op de stea van t stearntjen van allens stoan kan. As enen der skoonwal vuur kiest um te tiepen "Meppel heeft vervelende inwoners", löt de zeukmesiene alle ziedes zeent dee't det skriewt. Zo kö'j ook samenstellings maken: "de snelheid van het licht is * per *". Zo krie'j n snelheaid van t licht in meters per sekonde, mear ook kilometers per uur.
Iej köant met de zeukmesiene op ene webstea zeuken; det kö'j neudig hebben a'j weett det bepoalde dinge op ne webstea stoat den a'j al eveunden hebt, mear nog nit weett woer op dee webstea. Det kö'j doon duur te tiepen: 'site:' en dan n namen van dee webstea (geet t beste zoonder www. der vuur). A'j dus wat weten wilt oawer Herman Finkers, op de webstea van de Tillegraaf, tiep iej as zeukopdracht: Herman Finkers site:Telegraaf.nl.

Google-bombing

Bie wat wöarde dee't in Google in etiept wörden, wörden amparte oetkomsten eveunden. n Invoor Miserable Failure (Slimme mislukking) leawerden as oetkomst de leawensbeskriewing van n oold-presideant van de Verenigde Stoaten George W. Bush. Bie de wöarde raar kapsel was n eersten oetkomst ne webstea oawer Jan Peter Balkenende.

Dit neumt ze Google-bombing (google-bombardement), woerbie't ne (vake) kleaine groep leu beslot um bepoalde wöarde oawer Google duur te verbeenden noar ne oet ekeuzen webstea. Um t Miserable Failure-effekt te kriegen wörden mear 32 verbeendings ebroekt. Google meanden det der met de zeukmesiene zelf niks an n knikker was. As der vearder nit völle noar dee webstea duurverwezen wörd, is t nit lastig um hoge in de oetkomstenlieste te kommen. Tusken drokbezochte websteas zal zon googlebombardemeant nit gaauw oetwoarking hebben.

Mooi um te weten

Google is eneumd noar t getal Googol. Larry Page, ene van de groondleggers van Google, was onmeundig drok op wiskeunde en t getal googol. Duur ne skrieffout is t oeteaindelik Google ewörden.^[2]
Googlewhacking is n spel woerbie t dool is um zeukopdrachten te veenden met één eankelen oetkomst.
Met google wörd ook völle t spelleken "raad het plaatje" spöld. Dr wörd duur iemand dan ne willekurigen, kalen foto van n persoon roond esteurd. Met de spesjale plaatjeszeukmeugelikheaid van google mut dan t volk wat metdut goan zeuken noar n naam van den kearl of dee vrouwe op de foto. Dengennigen den't t plaatjen zoonder anwiezings röd, krig 5 peunten. Iederen anwiezing dee't egewen wörd is n peunt meender. Denne den't t plaatjen röd mut nen niejen foto roondsteuren.

Oetgoande verbeendiges

Bronnen / wellen:

↑ Dirkjan van Ittersum Google zoekt al tien jaar - sinds 2003 ook in Nederland in PC-Active nr.208 (jrg.19 nr.10), november 2007. pag.94-95.
↑ uit Google, Het verhaal achter het mediasucces, David A. Vise en Mark Malseed, ISBN 90-225-4365-X, op p.49

Commons: Google - plaatjes, filmkes en/of gelüüdsbestanden.

[1] Dirkjan van Ittersum Google zoekt al tien jaar - sinds 2003 ook in Nederland in PC-Active nr.208 (jrg.19 nr.10), november 2007. pag.94-95.

[2] uit Google, Het verhaal achter het mediasucces, David A. Vise en Mark Malseed, ISBN 90-225-4365-X, op p.49

[1]

[2]