Graofschop Benthem (historisch)

Zie Graofschop Benthem veur de tègenwoordige Landkreis mit dizze name.

De Graofschop Benthem was een bi'j de Nederriens-Westfaolse Kreits heurende graofschop binnen 't Heilige Roomse Riek. De stad Benthem die as d'r de veurnaamste stad van was, het now Bad Benthem. Wat min of meer 't grondgebied van de historische graofschop was, heurt now as Landkreis Graofschop Benthem bi'j de Duutse dielstaot Nedersaksen.

Kaorte van Blaeu uit 1645; 't noorden lig links

De Börg Benthem

bewark

Waorschienlijk in de 10e ieuw stichtten de graoven van Benthem de Börg Benthem. In 1116 hef hertog van Saksen Lotharius van Supplinburg de börg verrineweerd. Nao de wederopbouw töt 1148 wördden in de 12e ieuw Otto, een jongere zeun van graof Derk VI van Hollaand, heer van Benthem.

In 1421 störf dizze takke van 't Hollaandse huus uut mit graof Benhard I. Zien zuster Hedwig was etrouwd mit Everwien van Götterswick; heur kleinzeun Everwien van Götterswick wördden de volgende graof van Benthem.

Baand mit de Graofschop Steinfurt

bewark

Wègens 't huwelijk van Everwien I mit Mathilde van Steinfurt wördden in 1421 de Graofschop Steinfurt mit Benthem verbunden, mar heur zeuns arfden in 1454 allebeidend een graofschop: Arnold wördden graof van Steinfurt en Beernd II graof van Benthem.

Nao 't uutstarven van de takke Benthem-Benthem in 1530 wördden de beide graofschoppen weer bi'j mekaar edaone onder Arnold II van Benthem-Steinfurt. Arnold III arfden in 1562 van zien moe de Graofschop Tecklenbörg. Deur zien vrouwe Magdalena van Ni'jenaar kwaamp de femilie in 't bezit van de Graofschop Limbörg en de heerlijkheden Alpen, Linnep en Heppendörp.

Op 25 december 1594 wördden d'r een verdielingsverdrag esleuten veur de opvolging nao de meugelke dood van Arnold III. Nao die zien hengaon in 1606 regeerden de oldste drei breurs mandielig töt 1610, waornao de vief breurs allemaolend een part kregen. De Graofschop Benthem gunk naor Arnold Joost, en nao de kienderloze dood van zien breur Willem Hendrik in 1632 arfden hi'j ok de Graofschop Steinfurt.

Zien zeuns arfden in 1643 elk een graofschop: Ernst Willem volgden in Benthem en Philips Koendert in Steinfurt. In 1693 ruilden de beide takken van graofschop, zodet Arnold Maurits Willem van Benthem-Steinfurt de ni'je graof van Benthem-Benthem wördden. D'r was verschil oaver de arfenissen tussen de takken Benthem en Steinfurt tötdat ze op 1 november 1701 een verdrag sleuten in Den Haag.

Verpaanding an 't Keurvörstendom Hannover

bewark

In 1752 verpaandden graof Freerk Karel de graofschop veur dartig jaor an 't Keurvörstendom Hannover, zodet de femilie niet langer in Benthem regeerde. In 1803 störf 't huus Benthem-Benthem uut en gungen de rechten oaver an de takke Benthem-Steinfurt.

Op 12 mei 1804 sleut de graof een verdrag mit Fraankriek oaver de inlössing van de verpaande graofschop tiedens de Fraanse bezetting van 't Keurvörstendom Hannover (1802-1805). Graof Lodewiek betaalden 800.00 fraank an Napoleon en kun gaon regeren. Mar daor had e niet lange wille van. In de Rienbondsacte van 12 juli 1806 wördden de Graofschop Benthem in artikel 24 onder de soevereiniteit esteld van 't Groothertogdom Barg: de mediatisering. Op 4 augustus wördden dizze bepaoling uutevoerd.

In 1810 wördden 't gebied bi'j 't keizerriek Fraankriek edaone. In november 1813 naamp Hannover weer bezit van 't laand. 't Congres van Wenen in 1815 bevestigden 't toevoegen van de graofschop an 't Keuninkriek Hannover.

Regenten

bewark
regering name geboren overleden opmarkingen
Huus Wigerik
±1115 - Otto I van Salm ±1080 1150 graof van Rheineck en paltsgraof an de Rien
- 1149 Otto II van Rheineck ±1115 1149 zeune
1149 - 1166 Sophia van Rheineck ±1115 1176 zuster, ∞ Derk VI van Hollaand
Huus Gerulfingen
1166 - 1208 Otto I 1208/09 zeune
1209 - 1248 Boldewien I 1248 zeune, börggraof van Utrecht
1248 - Otto II zeune, 1264 graof van Tecklenbörg
Egbert I veur 1311 zeune
1305 - 1333 Johan veur 1333 zeune
1333 - 1344 Simon I 1344 zeune
1344 - 1364 Otto III nao 1379 breur, 1364 ofstaand
1364 - 1421 Reinhard 1421 breur
Huus Benthem
1421-1454 Everwien van Götterswick 1397 6-3-1454 kleinzeune van Hedwig, dochter van Simon I.
Hi'j trouwden mit Giesbertha van Bronckhorst
1454-1473 Bernhard II 1473 zeune
1473-1530 Everwien II van Steinfurt 1461 13-12-1530 zeune
1530-1544/53 Arnold II 1497 19-8-1553 zeune
1544/53-1562 Everwien III 1536 19-2-1562 zeune
1562-1606 Arnold III 2-10-1554 11-1-1606 zeune
1606-1643 Arnold Joost 4-4-1580 10-2-1643 zeune
1643-1693 Ernst Willem 6-12-1623 26-8-1693 zeune
1693-1701 Arnold Maurits Willem 21-1-1663 29-4-1701 neve (zeune van de breur)
1701-1723/31 Herman Freerk 25-9-1693 29-11-1731 zeune
1723-1731 Lodewiek Frens 1698 1751 breur
1731-1753 Freerk Karel 17-3-1725 19-2-1803 zeune van Herman Freerk
1753-1804 verpaand an Hannover
1804-1806 Lodewiek 1-10-1756 20-8-1817 takke Steinfurt
  Dit stok is eschreven in 't Zuudwest-Zuud-Drèents van de Drèents-Oaveriesselse grèensstreek.