Harm Tiesing
Harm Tiesing (Börger, 13 meert 1853 – Börger, 22 oktober 1936) was een Drèentstalige schriever.
Achtergrond
bewarkTiesing gruiden op in aarmoe en warkten van jongsofan op de boerderi'je. Daorumme kun e niet op 'e schoele; hi'j ontwikkelden hum deur zölfstudie. As jongkerel was e eerst dagloner, daornao keuterboer. Hi'j had een bulte karkelijke en sociaole functies: jaken, gemienteraodslid, ambtenaor bi'j de börgerlijke staand en sikketaoris van 't waterschop en de Gezondheidscommissie.
Schrieveri'je
bewarkTiesing begunden te schrieven uut geldgebrek. Oaver laandbouw- en volkskundige underwarpen schreef e meer as duzend stokken in kraanten, tiedschriften en almenakken. Hi'j schreef ok Drèentse tenielstokken en inkele gedichten, mar veural bekend bint zien dörpsnovelles in fulletonvörm. Drei daorvan, zowat hielemaole Drèentstalig, kwamen nao zien dood in boekvörm uut (kiekt bi'j Fulletons).
Nao zien dood
bewarkIn 1943 verscheen van C.H. Edelman de verzamelbundel De geschriften van Harm Tiesing over den landbouw en het volksleven van oostelijk Drenthe (Assen: Van Gorcum & Comp.).
De historische veriening in Börger is naor Harm Tiesing vernuumd.
In 1986 wördden de Stichting Harm Tiesing op-ericht, mit as doel de kennis van de geschiedenis van de veurmaolige gemiente Börger uut te breiden. Op de eerste zaoterdag van november organiseert dizze Stichting de jaorlijkse Harm Tiesingdag.
Betiekenis
bewarkTiesing wördt niet herinnerd as schöpper van grootse literetuur. 't Oaverzichtswark Drèentse schrieverij (kiekt bi'j de Bronnen) nuumt hum 'As schriever mislukt' , mar voegt daoran toe:
- 'as opbewaorder van aolde gebruken, hef e een weerde die zien gelieke haost niet kent. [...] As 'n fienschilder beschreef e ho of 't zat, ho of 't gung en ho of 't was. Hij legde een leefwieze vast van 'n heul gewest as 'n socioloog in 'n tied doe ze van zuks agil nog niet heurd harren.'
Dizze schrieveri'je van mangs beparkte literaire kracht, mar vol beschrievings van 't volksleven en vol mandielige gevulens, vi-j ok in de twintigste ieuw bi'j een köppel Nedersaksische dichters en romanschrievers. Zi'j hebt 't veurbereidend wark edaon veur de meer experimentele, persoonlijke en ni'jmoodse Nedersaksische schrieveri'je vanof de twiede helfte van de twintigste ieuw.
Publicaoties
bewarkFulletons
bewark- Marthao Ledeng, de bloem van ’t daarp (fulleton 1892 - 1893)
- Over de Hunse [hoe Veenholtens volk d'r leefde] ’n vertelling veur ’t Drèèntsche volk (fulleton 1901 - 1902)
- Zien broed verloren (fulleton 1902 - 1904)
Gedichten
bewark- Het Börgerder paoschvuur
- Van Börger naor Roldermarkt
- Boerendrukte uit den ouden tijd
Drèentstalige dörpsschetsen
bewark- De aole scheper
- Loon nao waarken of die te laot komp, hef zien recht verspeuld
- Roldermaarkt
- Wilm Wever
- Oet aolde en neie tieden
- De seg
Oaver Harm Tiesing
bewark- G.J. Bieze, Aolie’s Harms leven, in: NDVA 1954/57-72
- C.H. Edelman, Harm Tiesing als schrijver, in: NDVA 1954/52-54
- G. de Jonge, Harm Tiesing als toneelschrijver, in: Drenthe 1953/blz 20
- H. Klompmaker, Harm Tiesing en de armenzorg. Een Drents diaken en politicus rond de eeuwwisseling, in: Harm Tiesingdag 1984, Stichting Oud-Borger 1984, p.3-36
- G. Kuipers, Drenthe’s erfgoed, Hoogeveen 1978, p. 133-141
- J. Linthorst-Homan, in: NDVA 1937/9-11
- Jan Naarding, Harm Dreum, in: Drenthe 1953/19
- Stichting Harm Tiesing, Harm Tiesing Uit en over Drenthe, Beschouwingen en verhalen over het volksleven in de provincie Drenthe gedurende de 19e eeuw en begin der 20e eeuw, 2003
Bronnen / wellen: |
|