Inflatie

Inflatie (letterlik 'opbloazen') is nen ekonomischen term wat angef dat goderen en deenste in nen ekonomie tegelieke allemoal deurder wordt. Dan kun iej met etzelfde geld minder kopen. Et geld wördt dus minder weard.

Geldinflatie wörd vake duur mekoar haald met priestooname. Dinge könt deurder worden duur geldinflatie, mer det hooft neet altied. Et zol better wean um inflatie "priesinflatie" of "toonemmende priezen" te neumen. Nen völgebroekten moatstaf vuur priesinflatie is et inflatieciefer, de jöarlikse verandering in percenten in ne algemene priesindex (meestal de gebroekspriesindex).

Tegenoawer inflatie steet deflatie.

De ekonomie kan inflatie beide vuur- en noadelig vernemmen. Noadelig is bievuurbeeld ne tooname in de alternatieve kösten van geld hebben. Een tweede noadeel is onzekerheid oawer inflatie in de kommende tied, woerduur investeringen en spoaren meender antrekkelik wordt. Bie rappe inflatie kan der een tekort an produkte kommen, duurdet gebroekers goat hamsteren oet bangighead dat de prieze nog heuger wordt.

Inflatie kan ook ne vuurdelige oetwoarking hebben.

Inflatie gef leu et geveul dat ze mut oetgewen en investeren. As ze dat neet doot, is öar geld in et vuurliggende minder weard. Dit kan de ekonomie helpen.
Duur inflatie wordt de skoldenlast minder. A'j bievuurbeeld nen vasten hypotheek op et hoes hebt, mer oew loon wal heuger wörd duur de inflatie, betaal iej dus op den doer minder vuur oew hoes. Dan hold iej geld oawer.
duur inflatie bliewt nominale rentes boawen nul, zodat centrale banken rentes zo neudig leger köant maken um ne ekonomie op gank te holden.
Inflatie zorget vuur minder arbeidsledigheid, wonnear dat duur loonverstarring anzat wördt. As de vroage noar arbeidskrachten daalt, mer gemiddelde lonen neet (zo as meestal bie ne recessie), köant de vroage noar en et anbod van arbeidskrachten neet op ene liene kommen. Dan ontsteet arbeidsledigheid. Met inflatie daalt de echte wearde van et loon, neamp dus de vroage noar arbeidskracht too, en wörd de arbeidsledigheid meinder.